Përgjimi i Sigurimit/ Çfarë tha Ngjela, Lubonja, Ziçishti e Fiqerete Shehu për vdekjen e Enverit

21 Nëntor 2016, 09:28Dossier TEMA

Si u përgjuan të burgosurit politikë dhe armiqtë e klasës pas vdekjes së diktatorit në prill të vitit 1985.

Dokumente të shumta të Sigurimit të Shtetit pasqyrojnë mënyrën se si u prit vdekja e diktatorit në burgjet komuniste, por edhe jashtë tyre, atje ku ishin ata që quheshin “armiq të popullit”. Sigurimi i Shtetit ka përgjuar në çdo kënd të vendit, për të kuptuar se si po komentohej vdekja e diktatorit.

Përgjimi është kryer nëpër burgje, atje ku gjendeshin “armiqtë” e dalë nga radhët e partisë, ndër të cilët Todi Lubonja, Kiço Ngjela, Llambi Ziçishti e të tjerë. U përgjuan gjithashtu, e veja e Mehmet Shehut dhe ajo e Kadri Hazbiut bashkë me familjarët e tyre e të tjerë “armiqve të popullit”. Më poshtë botohet teksti i gjetur në dosjet e Sigurimit të Shtetit.

Burrel, 13 prill 1985

I dënuari Abaz Fejzo: Na la në burg. Na erdhi hakut të tërëve dhe na la në burg

I dënuari Rrahman Përllaku: Edhe Enverit obeziteti ja solli diabetin. Kur vishte rroba ushtarake si …  gjatë luftës e ka mbajtur trupin shumë mirë. Komunikata thotë për varrosje, se për ballsamosje nuk do të vihej në komunikatë. Do ta varrosin e ballsamosin pastaj

I dënuari Gjok Margjoni: …ec more, se kush është tuj ça kryet për të.

Qafë Bari Pukë, 14 prill 1985

Disa të dënuar në repartin nr.311 thanë:

Tani kaq e pati kjo histori, do të dalim nga burgu, asnjë vit nuk e mbushim. Kjo pritej prej vitesh, këta do të hanë kokën e njëri-tjetrit, tani prit nga dita në ditë të vijnë jugosllavët, ata këtë rast kanë pritur. Do të kemi ngjarje të jashtëzakonshme tani e tutje…

E patë? I madhi mbaroi, mbaruan edhe këta.  Lum ai që nuk i ka bërë kujt keq e mjerë ai që i ka bërë keq të tjerëve, se do i paguajë të gjitha. Forca e madhe dhe orteku i madh u përmbys…

Iku dhe mori fund diktatura e proletariatit…

Deri në fund të vitit do të dalim dhe nuk do të ketë burgje politike

Burrel, më 25 prill 1985

Mihallaq Ziçishti: Ç’është kjo hata  që na gjeti? Erdhi e papritur fare, edhe unë nuk orientohesha dot. Udhëheqës që të ketë bërë kaq vepra nuk ka në asnjë vend!

Kiço Ngjela: Po Fiqiretja ka bërë letër? Ata që donin ta vrisnin!

Bardhyl Belishova: Po kjo gatishmëri tani edhe mbas varrimit?!

Batër  më 25 prill 1985

Avdyl Banushi: Ja edhe ai vdiq, veç vra e pre, mori në qafë dynjanë… Ç’e do, ka vdek një njeri, është puna tek klika komuniste, ajo do shuar… për ne është fitore, se e ka mbajtur 40 vjet në frena popullin tonë. Gjithë mineralet ja ka shitur shteteve të tjera, që të bëhej mirë me ta dhe të bënte politikën e tij

Tiranë 6 maj 1985

Fiqrete Shehu: Gjithmonë kam menduar se do t’i kalonte të 90-tat. Kisha ndërmend t’i shkruaja një letër Atij, se atje e kisha shpresën, ndërsa tani të gjitha m’u prenë. Në qoftë se do t’i kisha shkruar  udhëheqësit kryesor të Partisë,  isha e bindur se, jo për veten time, por për djemtë e mi diçka do të bënte.

Tiranë, 13 prill 1985

Llazar Lubonja, me banim në Tiranë, i vëllai i armikut Todi Lubonja, më datë 10/4/1985 është shprehur: …Vdiq një i madh, vdiq i madhi, këtë ma thotë telepatia ime, ai mori fund.

Aristidh Duri, me banim në Tiranë, jashtë përpunimit, më datën 11/4/1985, ka thënë: …Do të vija në shtëpi për të sjellë lajmin e gëzuar për vdekjen e udhëheqësit. Si mendon a do të kemi ndonjë ndryshim të gjendjes? …aman të shpëtojmë, ishallah të ketë ndryshime, se kjo situatë nuk durohet

Skënder Ymeri, me banim në Tiranë, në përpunim 2/A për tendencë arratisje, më 11/4/1985 ka thënë: …Sot kemi festë, doli fjala ime se ai vdiq, shyqyr që shpëtuam

Maksim Mano, me banim në Tiranë në përpunim 2/A për tendencë arratisje, më datën 11/4/1985 ka thënë: …Vdiq udhëheqësi kryesor i partisë, por interesant është pse nuk bëhet pushim?

Liri Kupi, me banim në Sektorin Gradisht të rrethit të Lushnjes, e shoqja e Fatbardh Abaz Kupit, është shprehur: …Hë mo, se plak ishte ai, e sa deshët që të rronte?

Fiqiri Belishova (vëllai i armikes Liri Belishova) duke biseduar me gruan e tij, kur ajo e pyeti për vdekjen e udhëheqësit:

A e more vesh?

– Po, ju përgjigj ajo dhe nuk bëri asnjë bisedë tjetër. Televizorin nuk e hapën, ndërkohë vajza e tyre këndonte.

Kurbnesh, 6 maj 1985

Elena Azbiu, (vajza e armikut Kadri Azbiu), ditën që vdiq udhëheqësi kryesor i partisë shtirej sikur qante me zë në banesën e saj.

Rrëshen 6 maj 1985

Drita dhe Gjergji Gjergo (vajza dhe dhëndri i armikut Beqir Balluku), ditën që vdiq udhëheqësi kryesor i partisë, bënin xhiro në qytet, qeshnin dhe i binin krahëve të njëri-tjetrit…

Një tjetër dokument pasqyron atë çfarë thanë diplomatët e huaj pak para vdekjes së diktatorit, pra kur ishte i sëmurë.(27.al)

4 komente në “Përgjimi i Sigurimit/ Çfarë tha Ngjela, Lubonja, Ziçishti e Fiqerete Shehu për vdekjen e Enverit”

  1. greku i perendimit says:

    ca traplliqesh!
    te marre kombtarisht/
    marri massive.
    dulla po dull.
    poplli ,klysh dulle komlet.
    sigurimi ,si dull baxhaja pergjonte cdo hale dhe vrim.
    turp kombtar.
    bota ka bo shtet nga ku njerzit shkojn ne Hen e ne Mars,kurse shqiptart ,shtetin me te mir qe ben e kishin nje cmenduri biblike.
    dhe hajde ji “krenar me ken shqiptar”!!!
    ne jemi aq debila si komb saqe se kuptojm ala sesa keq kemi qen dhe se sa histori te palavdishme kemi,
    armiqt serb dhe grek s kan nevoj me investu ne luftime kunder shqiptarve. mjafton qe ata ti bejn te ndergjegjshem shqiptaret se kush jan shqiptaret ne te vertete,,se nga vijn dhe cfar historije e “personalitetesh” kan,dhe ateher do shifni ju po su shujt kombi shqiptar,sepse do fillojn te gjith shqiptart me vra veten.
    kur shqiptaret ta kuptojn se kush jan me te vertet s do ngelet shqiptar ne kemb . do plasin vetvrasje massive nder shqiptare.
    tani ata nuk e bejn kete sepse s kan vetedije njerezore,por kan nje far intelekti majmunor. majmuni nuk e vret veten sepse se kupton se cfar esht,thjesht nje kafsh.
    edhe shqiptaret,nuk e kuptojn sesa posht jan dhe prandaj jo vetem qe si vret sedra qe te vrasin veten,por ne te kundert,kan edhe natalitet te lart. pjellin si dosat,nga katermbedhjet klysha .dhe shkojn dhe I zejn edhe hapsirat fqinjve ballkanik masanej sipas varjantit “tok e xanun”
    nderkaq,me zhvillimet e fundit te planetit ,kur edhe majmunet dhe delfinet kan fillu me zgjidh problema arithmetike,natyrisht qe edhe shqiptaret do fillojn te kuptojn dicka. dhe kur te arrijn ne pjekurin e botkuptimit dhe te zbulojn se jan thjesht kafshet me te ndyra te historis ,s do I ngelet tjeter rrugzgjidhje vec litarit. dhe do shofim shtyllat e rrugve te habitateve shqiptare te mbush me shqiptare te vetvar sikurse ato kryqezimet e sklleverve neper kryqe druni ne romen e lasht dikur,kur pasi shtypen kryengritjen e sklleverve,romaket varen sklleverit kryengrites ne kryqet pergjat rruges 40 kilometra te gjat. pra thjesht Tiran Durres distanc me sklever te kryqzu nga dy anet e rruges neper kryqe si ato shtyllat e dritave te autostrades se sotme.
    tash shqiptaret autostraden e varjes e kan gati,shtyllat jan gati dhe s kan nevoj investuese per “kryqet romake prej druni” ,mbete vetem akti shqiptar masiv I vetvarjes per tu kry,sepse kryqet shtylla jan,rruga autostrada esht… hajt pra,o burra jepini shqiptare bejani for a alla shqiptarce ne maj te shtyllave..litare ka sa t dush…
    presim ta shofim.
    do jet cfaqja e shekullit.
    do e sfidoj edhe ate te romes antike skllavopronare.

    1. Plaku Xhuxhumaku says:

      Cfare virusi te ka infektuar or i gjore qe ne vend te dhjesesh nga bytha dhjet nga goja?

      1. Posejdon.al says:

        Zoti Xhuxhumaku,
        Vertet nuk e kupton se cfare virusi e ka infektuar kete grekqirin e Janullatosit qe vjen e dhjet ne bllogjet shqiptare?
        E ka zene virusi i urrejtjes shekullore greko-ortodokse ndaj shqiptareve, urrejtje e ushqyer dhe helmosur nga kisha obskurantiste mesjetare greke, nga shovinizmi fashistoid i qarqeve me reaksionare te politikes, te ushtrise dhe sherbimeve sekrete te shtetit grek, perfshire boten mediatike, akademike dhe intelektuale greke, urrejtje e misheruar ne platformen dhe praktikat e Megali-Idheas helenike ne Ballkan, me target te gjitha etnite dhe teritoret jogreke rreth kufinjeve te Greqise se dale nga Revolucioni i Pavaresise greke qe u inicua dhe u udhehoq nga arvanitasit heroike, por sidomos duke pasur ne shenjester shqiptaret dhe teritoret e tyre, te cilet rrethonin nga te gjitha anet teritorin grek, teritor qe u zgjerua pikerisht ne kurriz te shqiptareve dhe teritoreve te tyre autoktone, ne veri, ne veriperendim dhe ne verilindje te Greqise, duke tjetersuar dhe greqizuar me zjarr, me hekur, me bajonete dhe me genocide si ai ndaj Camerise popullatat shqiptare, te perkrahur edhe nga konjukturat kohes, duke vene ne perdorim tezen se ortodoksit shqiptare jane greke etnike.
        Eshte kjo spirale dhune, me pjesmarrjen aktive dhe lidershipin e Kishes Greke te rregjur permes historise se saj per vrasje, mallkime, ckisherime, helmime dhe komplote te panumurta kunder klerikeve patriote ortodokse shqiptare, qe eshte materializuar ne teorine e Vorio-Epirit, si shprehje dhe si praktike e synimeve te panderprera greke per ta coptuar Shqiperine dhe per te gllaberuar pjesen jugore te saj.
        Jane keto komplote te panderprera greko-panortodokse, qe bene te mundur uzurpimin e Fronit te Kryepeshkopit te Kishes Autoqefale Shqiptare, nga koloneli i zi i Athines Anastas Janullatosi, i cili vuri ne veprim menjehere me forca dhe fonde financiare te pafundme, planin final te shoviniste greke per shkaterrimin e Kishes Autoqefale Shqiptare, per kthimin e saj ne nje aneks te kishes greke, me klerike greke ose me shqiptare te shitur bythe e breke te greket, me ndertimin e kishave te stilit grek ne themelet e te cilave vihen gure te vjeter te sjelle nga Greqia si deshmira fallco te natyres se tyre greke, me synimin e kthimit te Shqiperise se Jugut ne nje teritor kompakt, me popullate kompakte ortodokse shqiptare, por te vetdeklaruar apo te vetkuptuar si etni greke, me synimin qe ne situata te turbullta nderkombetare te zyrtarizojne kerkesen e shpalljes se Vorio-Epirit si nje krahine autonome ortodokse me etni greke, per te kerkuar me vone, bashkimin me Greqine meme.
        E gjithe kjo histori dhe politike eshte e rrenjosur ne genet e grekeve, e mekuar qe ne vitet e para te shkollimit, e pasqyruar ne tekstet dhe programet shkollore, ne literaturen dhe ne mediat e shkruara dhe vizive, me nje urrejtje patologjike ndaj shqiptareve dhe me nje ender psikopatike per realizimin e Vorio-Epirit.
        Greqizimi me dhune dhe djallezira greke, i qindra mijera emigranteve shqiptare te pas 90-tes, detyrimi per te nderruar emrat dhe besimin, per te pagezuar si greke ortodokse femijet e tyre, mohimi i te drejtes se shkollimit te tyre ne gjuhen shqipe dhe pamundesimi i mediave vizive ne gjuhen shqipe aty, jane pjese e ketij komploti antishqiptar te segmenteve me reaksionare, obskurantiste dhe agresive greke, jane pjese e krijimit dhe shfrytezimit te nje popullate te pambrojtur emigrantesh ekonomike shqiptare si nje detashment dhe si nje kollone e peste e krijimit dhe realizimit te etnive ortodokse filogreke me origjine nga Shqiperia, si deshmi se ato jane ne fakt pjese e Vorio-Epirit dhe nje faktor me shume per autonomine e tij.
        Ky eshte edhe virusi qe ka zene kete qelbesiren e vetequajtur “greku i perendimit”: Urrejtja patologjike ndaj shqiptareve, urrejtje qe eshte bere edhe me e rrezikshme dhe kafshuese nga fakti se, koherat e prune, qe ne krah te shqiptareve ne Ballkan ka dale USA, duke i faktorizuar ata si nje nga aktoret me te rendesishem te zhvillimeve ballkanike.
        Grekqiret e Janulles dhe padronet e tyre te Athines, jane terbuar edhe me shume qekurse Kosova u pavaresua si shteti i dyte shqiptar ne Ballkan dhe minoritetet shqiptare ne Maqedoni dhe Mal te Zi kane rritur prezencen e tyre ne zhvillimet politike te ketyre vendeve, duke i bere me dije kujtdo se ne Ballkanin Perendimor shqiptaret jane nje force qe mund te diktojne zhvillimin dhe stabilizimin e rajonit dhe kane perenduar kohet kur ata mund te neglizhohen dhe te perdoren si monedhe tregu ne konjukturat nderkombetare.
        Mua personalisht, i dashur zoti Xhuxhumaku, prej kohesh nuk me shqeteson egzistenca e bajgave te tilla si ky ashtu i quajturi “greku i perendimit”, qe vetem mund te jargezojne sepse nuk u kane mbetur dhembe per te kafshuar.
        Ajo qe me prek ne te vertete eshte fakti i hidhur se si dhe perse, jarge te tilla me helm grek, gjejne rrugen e tyre ne bllogjet tone, se si atyre u hapen faqet e gazetave tona edhe pse, permbajtja e komenteve te tyre perben hapur dhe pa ekuivoke, nxitje te urrejtjes nderetnike dhe nderfetare, kur ato fyejne dinjitetin dhe historine e kombit tone dhe mund te jene subjekt i ndjekjeve ligjore.

  2. greku i perendimit says:

    ……muti dhihet ne hale!
    esht rregull I njerzve te qytetnum,
    nuk dhihet rrugve si kafshet,
    dhe kshtu pra,un kam gjet halen time ku dhjes e pshurr!
    ne fund te fundit funksjonon. edhe nevojat e mija I kryej,edhe haleja mbushet me prodhimin qe meriton.
    ze tenxherja kapakun.

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email nuk do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme shënohen *

Lini një Përgjigje