FOTOT: Zbulimi që mund të ndryshojë historinë e Beratit (dhe jo vetëm)

14 Gusht 2018, 11:08Kulturë TEMA
FOTOT: Zbulimi që mund të ndryshojë historinë e Beratit (dhe

Ministrja e Kulturës, Mirela Kumbaro, ka postuar disa foto nga restaurimet që po bëhen në disa xhami në Berat.

Gjatë restaurimit kanë dalë në dritë disa struktura të hershme, të panjohura deri më tani.

Dhe, duke parë aludimet dhe hamendësimet e shumta, Kumbaro thotë se duhet të jemi të duruar për të pritur rezultatet.

Prej muajsh tashmë Ministria e Kulturës dhe Instituti i Monumenteve të Kulturës, kanë hapur e ndjekin çdo ditë kantieret e restaurimit të 19 objekteve të kultit të besimeve të ndryshme fetare, nga Jugu në Veri.

E bukura e restaurimit në pasuritë kulturore janë të papriturat që dalin nga shtresëzimet e monumentit, nën tokë apo nën suva, në themele apo në çati.

Berati është një nga këto sëndukë me thesare që sfidon duke befasuar.

Në themelet e Teqesë Helvetive dhe të Xhamisë Mbret, të dyja në restaurim të plotë, (krahas Xhamisë së Beqarëve gjithashtu), kanë dalë në dritë struktura të hershme, të panjohura deri tani.

Këto zbulime po studjohen nga specialistët e Drkk Berat dhe të Agjencia e Shërbimit Arkeologjik, në vijim të vendimit të fundit të Këshillit Kombëtar të Arkeologjisë për të shtrirë gërmimin arkeologjik në të gjithë sipërfaqen, përtej vijës së themelit të Xhamisë Mbret dhe, në konsultim edhe me mbështetësin e pazëvendësueshëm të Trashëgimisë Kulturore, profesor Aleksander Meksin e anëtarët e Këshillit Kombëtar të Arkeologjisë, do t’u paraqiten publikut dhe profesionistëve rezultate më të sakta të këtij zbulimi.

Deri atëhere gjithçka thuhet e lexoj lart e poshtë, mbetet vetëm hamendësim dashamirës e padurim i justifikuar i të apasionuarve për gjërat e bukura.

Por as une, e askush, nuk e fshehim emocionin që ngjall bukuria e mozaikut që shfaqet nën dhé, të cilit nuk do të ngutesha t’i vija asnjë epitet, por pa dyshim po përgatitemi për një destinacion të ri kulturor në hartën e Beratit

Kjo është pak por e sigurtë”, shkruan Kumbaro.(TemA)

37 komente në “FOTOT: Zbulimi që mund të ndryshojë historinë e Beratit (dhe jo vetëm)”

  1. Erdogan edepsez says:

    Feja dhe kultura e te pareve, prandaj turku i felliqur i anadolit u mundua ta zhduke kete identitet te Arberve duke ndertuar mbi to

    1. greece is shit says:

      jane munduar te na shuajne identitetin tone ndaj edhe kane mbuluar te shkuaren tone me barbarizmat e tyre lindore. Turqia eshte fatkeqsia jone.

      1. Qelepir, Yxhym, Lezet says:

        Ne Mekë, atje ku shkojne myslimanet vit per vit ne pelegrinazh, ka qene perpara nje tempull Indian i fese Hindu.
        Dihet se feja e Sri Krishna (Hindu) eshte nja katër mije vjet me e vjeter se feja myslimanet. Kur u krijua feja myslimane ne shekullin e shtate, u prish tempull Hindu, dhe u ndertua faletorja myslimane we eshte sot.
        Fete kane zevendesuar njera tjetren. Vetem injorantet besojne qorrazi dhe bëhen fanatike. Njerezit më me kulture besojne tek e Mbinatyrshmja qe krijoi gjithesine. Injorantet pastaj i japin rruge fantazise me budallallekun e Xhenetit me lumenj mjalti dhe 70 virgjeresha per çdo idiot.

      2. Grigor says:

        Sado ta kemi inat si Socialiste, “ministrresha” (per te te kopjuar keq the machine Ndrenika), ka bere nje postim profesional,
        Nuk ka pretenduar per zbulime partiake dhe ja ka lene ne dore specialisteve te thone fjalen e fundit. Komentet e idioteve vetëm sa i rrisin vlerat “ministreshes”.
        Imagjino sikur ministreshe te ishte Zhozefina Çalamani! “Mozaiket dhe ndertimet poshte kultures otomane i ka ba gjyshi i Birishs”.
        Por, duke i lene shakate menjane, ju kujtoj qytetin me te vjeter te botes Jericho. Jane dhjete qyteterime poshte njeri tjetrit. Ky qytet te dhjet Krishtin dhe Muhametin bashkë. Lexoni historine e ketij qyteti 12 mije vjeçar.
        Jo vetëm Islamizmi dhe Krishterimi, por edhe feja Israelite që polli dy te parat, dalin skifo.
        Vetem trute e fanatikeve si Turkofagosi grekofon (Jo grek), dhe i Baba Mondit nuk mbushin me, sepse Jane deri ne gryke me idiotesira.
        “Ene hoxhe efeniu e ka bo lanet”, thotë myslimani i mire, por me trurin derrasë.

        1. @ says:

          Grigor djali,
          qe fjalen idiot e perdorke per shaka. Si duket keni shume te tille ne trungun familjar.
          Kjo shpjegon edhe pse kemi “ministrresha” si puna e kesaj “vegles qorre” te klonuar nga Rilindja.

    2. Aldo says:

      Idiot behet fjale per kohen paganizmit. Arberit e vendosen vete per fene e tyre. Per sa i perket fese arberit e zgjodhen vete fene tyre me deshire. Hoqen dore nga feja qe u fut me dhune nga Vatikani gjakatar qe i digjte ne turren e druve qytetaret e vendeve qe pushtonin sebashku me kryqezatat. Pa dallim moshe ose gjinie. Ai qe thu ti turku i felliqur erdhi dhe i cliroj shqiptaret nga pushtimi serb ne vitin 1389 kur serbet i piqnin shqiptaret ne hell bashke me ne krye Car Dushanin.

    3. e tha Enver Hoxha ;
      POSHTE XHAMIVE TE TURQISE
      FSHIHET HISTORIA E SHQIPERISE

  2. Lexues says:

    Ore, po na thoni te pakten çfare zbuluat? Çfare strukturash, guri, druru, gjatesia gjeredia. E pse do e ndryshokan keto historine e Beratit? Çfare ekementesh permbajne? Apo eshte mesuar ministrja dhe ata palistudiues te llomotisin kot

  3. Doni me per Belulin.. says:

    Ministresha veshtron e menduar fragmente te mozaikut..
    Nuk ka asgje per tu cuditur, sepse eshte e ditur qe pothuajse te gjitha xhamite e vjetra te pushtimit otoman,
    jane ndertuar ne rrenojat e objekteve te meparshme te kultit, qe kane qene kishat.
    Zbulimi “i famshem” eshte vetem fotoja me Ministreshen, gjithe te tjerat jane fragmente te xhamive.
    Reklame alla Rilindje!

  4. Doni me per Belulin.. says:

    Ministresha veshtron e menduar fragmente te mozaikut..
    Nuk ka asgje per tu cuditur, sepse eshte e ditur qe pothuajse te gjitha xhamite e vjetra te pushtimit otoman,
    jane ndertuar ne rrenojat e objekteve te meparshme te kultit, qe kane qene kishat.
    Zbulimi “i famshem” eshte vetem fotoja me Ministreshen, gjithe te tjerat jane fragmente te xhamive.
    Reklame alla Rilindje..

    1. Sa shume do ishte kenaqur beluli sikur te ishte zbuluar ndonje dhi nga ato qe ka ruajtur bariu komunist sali ne shpellen e vicidolit.

  5. Kaonia says:

    Pothuajse gjithe xhamite jane ndertuar mbi kulte pagane ose te krishtera .Ne pergjithesi shume xhami kane mare dhe stilin bizantin te ndertimit me tulle te kuqe .Nuk eshte ndonje çudi e madhe ,keto gjera dihen.Historia dihet ,ishin te krishtere u bene mysliman por duhet thene qe hiq shqiperine e e mesme qe ka qene shume e prekur nga administrata turke ,veriu dhe jugu per shkak edhe te terrenit malor kane qene te pa prekur ne gen sepse nuk benin shume martesa me turqit.Me nje fjale jane me shqiptar ne gen.

    1. fabi says:

      E vertete. Osmanet, te njejten gje qe bene me “Agjia Sofia”-n e Justinianit Ilir ne Stamboll, e kane bere kudo.

    2. Xhixhi says:

      Ajo qe shkruani ju me lart eshte e vertet , por deri ne 1far pike sepse nga jugu qe njoh un ke plot fise qe e mbajn veten per te fism por ne te vertet jan te ardhur nga Turqia , dhe gjushja ime u a hidhte mir brezat

  6. Viro says:

    Mos doni te thoni se xhama eshte ngritur mbi nje objekt te meparshem? Nuk eshte cudi, turqit pasi e vran e I ndryshuan fene, I ndryshuan dhe historine permes ndryshimit te objekteve te kultures. Pertej pushtimin turk ka shume histori ndryshe. Nee Berat Vrionasit Jane produkt I shemtuar turk.

  7. Deshmitar y says:

    Femer injorante. E shpifur. Mbuluar me hipokrizi

  8. butrinti says:

    BERATI Z. MINISTRE NDODHET NE TROJET KU POSHT XHAMIVE GJENDEN KISHAT DHE POSHT TYRE OBJEKTE KUSHTUAR PANTYEONIT TE PERENDIVE TE TOMORIT .

  9. Klimax says:

    Perse mendohet Kumbaro? Nuk e kupton kjo rilindase otomane se edhe me thua te grevishesh jo vetem ne themelet, por edhe gelqeren e mureve te xhamive qe po i restauron me kaq buje ne Berat e gjithandej ne Shqiperi (me parate e Erdoganit), do te dali civilizimi i periudhes antike greke dhe ne vazhdim kultura dhe civilizimi helenistik????!!!!!

    1. arban shmili says:

      Helenistik, është një nocion i shpikur dhe, sipas egocentristëve, cdo arritje kulturore, shkence, arkitekture etj ia referojnë një shpikjeje gënjeshtër “helene”. Gjithë kultura mediterane e rreth saj ka tipare të përbashkëta. Nuk fillon cdo gjë me lakrorin, por me farën në dhe…

  10. Linda says:

    Prishni xhamine dhe Leni mozaikun tone se anadollaket Kane ndertuar mbi vendet historike per tè eliminuar kulturen tine

  11. Kulufi says:

    Klimax shko bej nje klizem.

  12. beni says:

    Ky vend e qytet quhej dikur Beligrad Turqit ja kthyen në Berat??
    Berat është fjalë turke e emërtimit jo arbërore!

  13. Korcari vip says:

    E vertete eshte, qe nje xhami, nuk qendron, ne kembe, po mos kete kishe poshte.

  14. fshatar-qytetari says:

    Zonja Kumbaro me xhami dhe kisha merret. I hodhi gjithe parate per keto, por moj zonja Kumbaro, ka dhe gjera te tjera me te rendesishme dhe historike , jo vyrtuale, por materjale qe kane sherbyer per jeten njerzeve e ti nuk e di fare a egzistojne. Po te jape nje shembull qe nuk ta japin dot banoret intelektuale autoktone te asaj zone se kane probleme me luften e klasave akoma; Fillon qe nga Kanina, Ploça, Vajze , Lepenice e deri ne Hore te Vranishtit: Qyteti lashte i Hores me mure te prishura qe perket dhe me Horen e Arberesheve ( Ku eshte Ceka apo ka ngele ne Itali!) , Kalaja e Hores ne perroin e Kaurit qe ne te vertete nuk eshte kala , por sherbente per kanal vaditje dhe mulli e derstile, por eshte nje veper madheshtore drejte rrenimit bashke me kalane e Perroit te Thate qe e ka marre “ferra uraten”, ndertuar me sponsporizim te Ali Pashe Tepelenes dhe ka dhe nje histori te bukur si ngjarje midis nje vranisshtioti dhe Aliut, Guri Qytetes mbi fshatin e Vranishtit , ne mal qe dhe kjo i perket historise se lashte, Morreza ne Kallarat e deri ne Laske. …..Duku ndonje dite andej te freskohesh se helbete, gusht eshte e vape ben, se kolegu yt, Gjiknuri, po nderton dhe nje rruge e quajtur Rrruga e Lumit te Vlores…po nuk dihet se kur do mbaroje. E nisi me letra Fatmir Toçi e te shohim se deri ku do te arrije. Duku , zonja Kumbaro se pastaj nuk do keshe goje te hapesh, se nuk jemi ajo deputetja me fytyre e buze fallco neve, si e quajne mor se ja harrova emrin, ajo qe ka buzet te fryra e syte si koqe e te therret ty vazhdimisht ne komision se eshte kryetare komisioni (!) Duku te degjosh edhe ndonje kenge labe, boll me me stripizmat e Tirones banale E do te shikosh, se kur te kthehesh ne Tirane, Tirana do te ngjaje me e bukur nga Parisi qe ti e ke per zemer.

    1. Xhixhi says:

      Ajo qe shkruani ju me lart eshte e vertet , por deri ne 1far pike sepse nga jugu qe njoh un ke plot fise qe e mbajn veten per te fism por ne te vertet jan te ardhur nga Turqia , dhe gjushja ime u a hidhte mir brezat

    2. I pa emer says:

      Ate fshatin e vjeter un qe jam nga ato ane e njohim me emrin Ohri i Vranishtit dhe per bri pasi ke hedhur Lumin (te Vranishtit) gjendet kalaja e Cerjes osè me mir rrenojat e ksaj kalaje ku un jam rritur. Qofsh mir.

  15. Deshmitar y says:

    Berat do te thote e vjeter

  16. Ministre pa njohuri says:

    Shteti shqiptar eshte nje shtet laik. Ku e gjen te drejten kjo qeveri qe parate e taksapaguesve te perdore per rinovimin e kulteve fetare? Kultet fetare duhet qe te perdorin buxhetin e tyre, qe vjen vetem nga dhurimet e besimtareve, per restaurimet e nevoshjme. Gafa e kesaj ministreje idnjorante eshte kur thote, qe restaurohen pasurite kulturure. Vetem me kete thenie ajo duhet te qe largohet menjehere nga posti i ministres. Nese keto xhami jane ndertuar mbi ndertime te meparshme, atehere nuk duhen restauruar por duhen shembur deri ne daljen e plote te objektit qe ka qene me pare dhe ne kete rast vendi te shpallet i mbrojtur,, qe te mos lejohen ndertime te mevonshme. Vetem keshtu do te nxjerrim historine e vertete te vendit tone dhe jo te mbeshtesim akoma ndertimet osmane. Identiteti shqiptar nuk eshte pasuria qe la mbrapa pushtimi osman, por i takon nje kohe shume here me te hershme.
    Na mbyten injorantet ne postet e larta te shtetit!

  17. Tironci says:

    E verteta eshte qe Shqiptaret jane te krishtere qysh nga koha e Kostandinit te Pare dhe me e cilesueshmja eshte qe Justinusi si perandor romak qe ju kundervu papes se Romes dhe mbrojti te drejtat e banoreve ne ballkan, e ne kete menyre lindi Ortodoksizmi.
    Greket, Truqit, Serbet si dhe te gjitha komunitetet sllave, u munduan tja mohonin Shqipetareve kete, per te shkruar Historine e Shqiptareve si te tyre, pra i bene vjedhje Historise se Shqipetareve, dhe gjithashtu edhe Tokave tona. Kjo eshte edhe aresyeja se perse Shqiptaret e humben lirine per gati 5 shekujsh.
    Vellezerit e gjakut, Keltet,( Austrohungarezet, Gjermanet) nuk ishin me ne Kufi te Shqiperise, dhe pasojat dihen.
    Feja myslimane beri kerdine ne kulturen shqiptare, e para i mohoi popullit Shqiptar identitetin, e dyta i dha mundesi te tjereve te krishteroheshin dhe ta largonin popullin Shqiptar nga identiteti i tij dhe te bashkoheshin me turqit. Te luftonin e te vriteshin per sulltanin se keshtu thoshte xhamia. Prandaj duhen djegur te gjitha xhamijat ne Shqiperi e Kosove , kudo ne viset Shqiptare.
    Shqiptaret vazhdojne akoma edhe sot me plerat e arabise qe nuk i kane as gjak e as fis.
    Sa per Prof Aleksander Meksin, Librat e tij jane perkthyer edhe ne Gjermanisht, dhe ndodhen edhe sot ne biblioteka ne Gjermani, Zvicer apo Austri. Kush ka deshire mund ti kerkoje e ti lexoj.

  18. kudo ashtu ka bere Turkmutistani kudo pushtoj .
    te hidhen ne ere te gjitha xhamite ,
    (natyrishte me konsensus te janullatos e greqise ,sepse ata i Duan shume xhamite dhe islamistat ne Shqiperi )
    imamet te rrijne lart gjate hedhjes ne ere te xhamive ,sepse si gjen asgje i mbron allahu
    dhe Shqiperia te shkelqej me Historine e saj ,te ber pis nga Xhamute truke .

    Parlamenti Shqiptare duhet te ratifikoje sa me shpejt ligjin ,
    per Trajtimin e xhamive ne Shqiperi
    Qe do te thote spastrim i Historise Shqiperise ne kuadrin e hyrjes ne BE
    same shpejt te rrafshohen xhamute aq me shpejte na pranon neve Europa si Komb
    e na mundeson cdo te mire . Punesim Financim etj qe per pak vite
    Shqiperia behet Parajse .
    Xhamite jane thjeshte Mallkimi Shqiperise prandaj edhe Zoti ka larguar gjithmon syte
    nga Shqiperia per kte fakt . se i vjen me vjell kur shef xhamute turke mbi Token Shqiptare

  19. SHQIPTARI says:

    enver hoxha ka qene muslimani me i madh shqiptar, sepse ky e ka pase mundsine si diktor me i DELETE apo rrxuar te gjitha objektet pismiletike ….por ky nuk i rrxi sepse ishte qenef muslimanik.

  20. HQ-18 says:

    Poshtë komunizmi ,komunistët dhe fetë.

  21. Viktori says:

    Do germuar kudo ku ka xhamia turke kisha serbe e greke se kanë ndërtuar ku ka pasur kultur ilire e arbërore për ta fshehur dhe me sa di ,e kam lexuar nën turq grek e serbe ka qenë e ndaluar me ligj të bëheshin gërmime archeologjike perse? do e tregoj historia…!!!

  22. Cobo says:

    Keto, jo Teqja e Xhamija por njeriu eshte bere turk e Arab. Shikoni kush e ka udhehequr kete vend. Nga 45 kryeministra, vetem 4-5 prej tyre; Pandi Evangjeli, Fan Noli, Fatos Nano dhe Aleksander Meksi nuk kane qene mysliman. Gjithe te tjeret I ka pjell minareja, prandaj ata kane qene joperendimor e te ashper dhe vendi ka mbetur mbrapa si feja qe e dominon. Shqiptaret duhet te braktisen lindjen bashke me fene e prapambeturat e te dhunshme dhe te kthehen te feja e tyre e pare, krishterimi.

  23. demo says:

    Mussolini i beri Romes Antike nje sherbim qe ne jete te jeteve nuk do ta ndermerrte kurre asnje qeveri Demokratike.NXORRI NE DRITE ROMEN E Lashte pagane,kryeqytetin e Botes,duke shkaterruar te gjithe ndertesat mesjetare,,kryqtare,rilindjote,baroke dhe moderne,qe ishin ngritur mbi Tempujt dhe ndertesat antike.Vizitore nga e gjithe bota vizitojne Forumin Romak,por harrojne se deri ne fillim te shek.XX,kjo qender e Romes Antike nuk egzistointe fare,ishte e fshehur poshte karabinave te ndertesave,te mevoneshme.
    Sikur ne fillim te 90,shqiptaret te kishin nxjerre ne drite Durresin antik,sot do te kishim qytetin me te lashte ne brigjet e Adriatikut.

  24. Kasandra says:

    Anadollake dhe anakronike:
    Shteti ynë është laik apo fetar? Ringjallja, ndërtimi apo mirëmbajtja e objekteve fetare me shpenzimet e shtetit është cilësi, detyrim dhe veprim i regjimeve anadollake ku në fuqi është pushteti fetar. Këto veprime janë edhe anakronike sepse nuk i përshtaten kushteve dhe kërkesave të shtetit laik dhe kohës së sotme. Nuk shohim asgjë në shtypin tonë se çfarë bën në këtë drejtim bota moderne ku ne duam të integrohemi. Shteti i përmbahet laicitetit atje, p.sh. në Kuebek, kishat që nuk mund të mbajnë a mirëmbajnë veten për arsye të pakësimit të anëtarësisë dalin në treg. Ato i merr shteti që ruan pjesën me vlera historike dhe pjesën tjetër e kthen në objekte sociale në dobi të popullsisë si tek ne në vitin 1967. Shteti ruhet edhe nga sponsorizimet “bujare” fetare, por disa hyjnë nga dera e pangopësisë së biznesit privat dhe me ndihmën e korrupsionit administrativ. Këto zhvillime nëpër botë tregojnë si ecën shoqëria në rrugën e progresit. Klerikët përparojnë tek ne, tërheqin edhe popull me bamirësitë e tyre të majme, kurse shteti i gëzohet harmonisë fetare dhe i plotëson kërkesat e tyre në dëm të harmonisë dhe mirëqenies gjithëpopullore. A mund të merret i mirëqenë shteti laik, vetë laiciteti dhe përparimi në këto kushte? Ekspeienca e hidhur e komshinjëve tanë thotë “jo”. Atëhere progresi ynë dhe shqiptaria janë seriozisht të rrezikuar me këtë frymë kapitullimi para klerikëve.
    Shqiptarët i kanë mbijetuar historisë duke u mbajtur fort tek rrënjët tona ilire edhe kur i kanë rezistuar pushtetit të fesë katolike, ortodokse e islame duke çarë nëpër shtigje të reja për të ruajtur identitetin e tyre shqiptar. Fetë janë të gjitha njëlloj antikombëtare. Kombin e bashkon gjuha, territori, historia, kultura, dhe prejardhja e njejtë e vërtetuar me ADN, kushte të nevojshme për përparimin e tij. Kurse feja nuk ka ADN, nuk ka kufij për asgjë prandaj klerikët e tejkalojnë “fjalën e shenjtë” për të konvertuar e sunduar gjithë botën me hir a me pahir në emër të Zotit të tyre. Gara midis tyre për të përhapur e forcuar fenë e tyre kudo i bën ata faktor përçarës me pasoja katastrofike për popujt. Kjo luftë është bërë dhe bëhet edhe në territoret shqiptare. Prandaj edhe rilindasit e mëdhenj hodhën parullën udhëheqëse shpëtimtare “Feja e shqiptarit është shqiptaria”. Edhe shumë nga komentet për këtë artikull kërkojnë që të gërmohet thellë deri sa të dalin në dritë rrënjët tona ilire, edhe me pak imagjinatë të ruhen edhe reliket historike të pushtuesit me të cilin kemi luftuar shekuj me rradhë deri sa fituam. Një popull kaq i mençur i është shmangur kurthit të lojës fetare edhe kur ka qenë keq. Sot “bamirësia fetare” ka kaluar çdo kufi duke hyrë edhe në “territorin e shtetit”. “Po qeveria osht në gjumë, bre.”… Po shtypi çfarë pret, bre?… Po shoqëria civile ku është, bre?… Kasandra.

  25. Kasandra says:

    Me sa duket nuk është në “gjumë” vetëm Ministrja e Kulturës po edhe punonjësi juaj përgjegjës për këtë dritare. Përshëndetje, Kasandra.

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email nuk do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme shënohen *

Lini një Përgjigje