Një prej hetuesve të periudhës së komunizmit, Shqyri Çoku, është përshkruar me mjeshtëri në librin “Rrno vetëm për me tregue” nga At Zef Pllumi, duke krijuar portretin e një hetuesi të diktaturës por edhe përshkruar mekanizmat si funksionin hetuesitë dhe gjykatat e regjimit komunist, dredhitë për të marrë deklaratat e të arrestuarve, por edhe kërcënimet dhe dhunën që ushtronin në dhomat e hetuesisë.
Tre fragmentet e mëposhtme janë shkëputur nga libri III “Rrno vetëm për me tregue” i At Zef Pllumit.
Robnia e gjatë
1967¬1989
GJYQET E POPULLIT VAZHDOJNË
Ditën e gjykimit më thirrën shpejt. Dola i veshun e i mathun me ato tesha të reja. Në dhomën e hetuesit ishte vetëm Shyqyri Çoku. Më foli pa u ulë në karrigë.
– Tash po del në gjyq dhe atje fol lirisht si të duesh e shka të duesh, por mendo se mbas gjyqyit prapë këtu në duert tona vjen. E kupton apo jo? A e ndigjove mbramë atë që lëshonte britma të tmerrshme? Ta bajmë ma zi se atij në rasë se i përmendë fjalimet e shokut Enver Hoxha. Na nuk durojmë ta shajsh publikisht.
– Un nuk e kam sha, por vetëm të kam tregue fjalimet e tij fjalë për fjalë. Pse i shkrueve ti në procesverbal?
– I shkrova se i the ti.
Gjatë përpilimit të procesverbalit Shyqi (Shyqyri Çoku) më kishte pyetë se si e konsiderojshem un mbylljen e kishave. Iu përgjigja se ishte veprimi ma i gabuem i Pushtetit Popullor, sepse lirinë e fesë e garantonte nji nen i veçantë i Kushtetutës, mbi të cilin ishte perpilue edhe ligji “Mbi komunitetet fetare”.
Përveç kësaj në nji prej fjalimeve të Enver Hoxhës, i mbajtun në Rrëshen në vjetin 1954, thohet tekstualisht se “propaganda kapitaliste e revizioniste çirret me të madhe se në Shqipëri nuk ka liri feje, se janë mbyllur kisha e xhamija. Por kur kanë ndodhur këto në Shqipëri? – pyet Enveri. – Këto gjëra mund të ndodhin atje ndër vendet borgjeze, kapitaliste e revizioniste, por jo kurr në Republikën Popullore të Shqipërisë”.
– I kam thënë ato fjalë me të vërtetë, – iu drejtova Shyqit (Shyqyri Çokut), – por ti e ngarkove me to procesverbalin për me më ngarkue sa ma shumë.
– Me të ngarkue sa ma shumë? Ti pate fatin që të mora un, shkodranë. Ti e din fjalën e popullit që thotë: “Vllau yt mishin ta han, por kockën ta len”. E sikur t’ish kenë për ty nji hetues nga jugu? Ik, ban si të duesh e fol si të duesh, para gjykatet je i lirë, veçse përsëri ndër duer tona vjen.
Atëherë thirri me të madhe:
– Jonuz, e ke gadi tjetrin?
– Zoti hetues. Ju e keni në dorë punën; ata prokurorët e gjykatësit shkë i keni dhe mund i porositni që ta kalojnë atë faqe të procesverbalit e mos të më pyesin aty.
– Jo, more jo, na nuk i porosisim ata, por vetëm të themi ty se të duem të mirën.
Jonuzi pruni Dom Nikollë Mazrekun duerlidhun. Ja hoq prangat e me ta na lidhën bashkë të dyve.
Te dera pritshin hetuesat Shyqyri Çoku e Dhimitër Shkodrani. Na shoqnuen deri te “kafazi i të pandehurve”. Kisha ishte plot e përmajë me njerëz. Te vendi i elterit kishin ba nji podium për trupin gjykues. Mbrapa podiumit, nalt, ishte shkrue me shkronja tepër të mëdha: “Drejtësia në shërbim të popullit”. Ndërsa pritej trupi gjykues, Shyqi (Shyqyri Çoku) më tha:
– Bukur ka dalë ky sallon i rinisë.
Iu përgjigja se arkitekt i kësaj kishe ishte kenë Fishta.
– E vetmja gja që i mungon asht ngrofja.
– Ditë kaq të ftohta janë të rralla.
– Sot asht 7 gradë nën zero, – tha Shyqi (Shyqyri Çoku).
Ndërsa ishem ndër këto mendime, mes asaj zhurme popullore, më preku në sup Shyqyri Çoki dhe më tha:
– Zef, motra jote asht aty, në bankën e parë. Don ta shikojsh?
– Sigurisht që po!
Në bankën e parë ishte ulun nji grue zadrimore, nji nuse; përkrah kishte burrin e vet. Shyqi (Shyqyri Çoku) shkoi dhe foli me te. Ktheu dhe më tha:
– A asht motra jote ajo?
– Jo, nuk e njof.
– Nuk e njef?
Në ças u veprue: gruen dhe burrin e saj e nxuerën nga salla. Shifej mirë se publiku aty ishte me ftesa.
Shyqyri Çoku më tha: – Ti nuk ke punë me te as me të tjerët që do të flasin.
Ndërkaq të tjerët mbas tij, kund gjashtë persona, kërkuen dënimin tim me vdekje. Në të vërtetë, kur e kërkojshin ata, më dukej mjaft i largtë.
Të gjithë flitshin me letra në dorë, sikur t’ishin shkrue dikund njeti. Dikur u paraqit nji grue që punonte në spital e kishte ardhë me bluzën e saj të bardhë.
Tha se kishte ndigjue nga altoparlantat e radios lokale se këta priftën këtu thane se feja nuk asht kundra shkencës. Si asht e mundun që t’i thotë këto fjalë, mbasi këta vetë, kur janë të sëmundë, vijnë në spital te ne dhe kërkojnë ndihmën e ilaçeve dhe jo të fesë, tha ajo.
/Fragment nga libri “Rrno vetëm për me tregue”/ At Zef Pllumi/ LIBRI III/(kujto.al)
Nje njeri sh imadh edhe inteligjent nje njerri vertet i zotit por tumori komunist i mori jeten njerzeve me intelingjent dhe patriot dhe sot e kesaj dite pas vitetve 1990 ramiz serbi ia kaloi pushtetin kelysheve te tij qe nga saliu e nano pastaj kta stafeten meta rama basha shpresoj se zoti vertet vonon ne disa raste por kurr nuk haron nqs kta enver homo vdiq e shpetoj por jo tamam se mallkimi prapa e ka neper breza ndersa kta pisat kan pee te pas fund te tmershem do ti marin edhe paret me vete se fundi i fundit letra jon por denimi do jete super kapital edhe gjith pisat me tumorin e tyre me vete do i lene rrugve si kurva poahte komunizmi rofte demokracia
Ky Pllumi ka qene nje kolaboracionist i fashizmit dhe hengri burgun per kete. Cfare ka bere ky Pllumi? Asgje, ka bere burg! Kjo eshte e vetmja “merite” e ketij mashtruesi. Pasi doli nga burgu pinte vere gjithe diten e rrinte tape dhe shkruajti nje liber idiotesk me “vuajtje”!
Ore Pellum ti ke vdekur dhe nuk flet dot,Por ata qe te njifnin flasin per spiun me patente.Si te gjithe Katoliket edhe ti ishe nje antishqiptar.
njerezit qe nuk njohin mire gjuhen shqipe , pamvaresisht “kostumit ” qe veshin , kane shume detyrime ..
At Zefi gezoj qe je mir me shendet dhe je gjall nga torturat e komunizmit ne rast se e shef kete koment,a ke ndonje pergjigje per Ramiz Hoxhen shqiptarin e maqedinis qe edhe sot nuk i dihet varri se ku e ke i zhdukur ne kohen e regjimit te sali berishe s te lutem bon nje koment per kete .
Zef Leshi ka vite qe ka shku per lesh or ti!
He mor prift bythqim.Sistemin socialist e luftoje e shaje e shitje shpirtin te jugosllavi kunder atdheut.Kunder atij sistemi qe respektonte punetorin gruan femijen beje tradhti kombetare villje vrer.Pse nuk e thua nje fjale sot per kete sistem kriminel qe puntorit i hoqi punen e kthhu ne skllav ,gruan e denigroi e cnderoi ,femijet i la pashkolle ,pa buke,pa te ardhme.Mos u merr ca te tha Shyqyri Coku pra 60 vjetesh.Po thuaj nje fjale per gjendjen e popullit sot.Per politikan qe vjedhin,vrasin dhe popullit po i nxjerrin ujet e zi.
O shkodron,
Me homo e pedofil e se keta prifterinjze Katolike NUK ka ne Bote.
Kete e pranoi vete dhe vatikani. Dhe Papa kerkoj te Falun.
Ketij zef spiunit degjoj vetem zanin KE YouTube e do TA kultish se osht pedofil e uriahip e intrigant i pashoq.
Ku jeto ti bre burre.
Mjaft me kete ceshtjen e pedofilizmit! Nuk duhen luftuar prifterinjte me kete argument, se ne fund te fundit nuk eshte aty thelbi i ceshtjes. Pedofil mund te jete kushdo, edhe nje prift, edhe nje hoxhe, edhe nje ateist apo kushdo tjeter. Thelbi i ceshtjes eshte se keta prifterinjte jane GENJESHTARE DHE MASHTRUES qe ne krye te heres. A ka krim me te madh se sa te mashtrosh njerezimin? Nuk ka! Prifterinjte jane pikerisht kriminelet me te medhenj ne historine e njerezimit, pasi perhapin genjeshtren me ndihmen e frikes dhe bejne trushpelarje te shoqerise njerezore. KY ESHTE KRIM dhe per kete duhen luftuar dhe denuar prifterinjte! Nje nga te drejtat e njeriut eshte gjithashtu te mos genjehet dhe mashtrohet!!! Keta jane bartesit kryesore te ketij krimi. Ky eshte thelbi i races se poshter te prifterinjve ?
O shkodron,
Me homo e pedofil e se keta prifterinjze Katolike NUK ka ne Bote.
Kete e pranoi vete dhe vatikani. Dhe Papa kerkoj te Falun.
Ketij zef spiunit degjoj vetem zanin KE YouTube e do TA kultish se osht pedofil e uriahip e intrigant i pashoq.
Ku jeto ti bre burre.
O shkodron,
Me homo e pedofil e se keta prifterinjze Katolike NUK ka ne Bote.
Kete e pranoi vete dhe vatikani. Dhe Papa kerkoj te Falun.
Ketij zef spiunit degjoj vetem zanin KE YouTube e do TA kuptosh se osht pedofil e uriahip e intrigant i pashoq.
Ku jeto ti bre burre.
na cane k… me kta spiuna antishqiptar, pedofila.
Hetuesi Shyq Çoku mundohet me aq sa ja lejon mundsia ta ndihmoj,vetem qorri nuk e sheh qe keshillat e tij jane per te miret e Zefit,Zef Pllumit.
At Zef Pllumi ne disa pasazhe te tjera te librit te tij tregon se gjithe kreu i kishes katolike asht ne sherbim te Sigurimit.
At Zef Pellumbi drit past.
Franceskan qe per here te par mbas kongresit te drejtshkarravimit te vitit 1973, botoi vepren e tij ne dialektin Gege. Veper si asnji tjeter e llojit te saj per krimet qe ju ban popullit Shqiptar, e popullit te Shkodres ne vecanti.
Nje nga krimet qe duan ti bejne popullit eshte percarja “dialektore”!
Te fala Plumit dhe serbve ?
Kuc or ti mik – Te fala pac.
Shko e lexo nja dy faqe liber, edhe fol ate qe duhet , se Ty edhe Tarzani te duket anti komunist.
Lat nam tu kriju armiq gjithkund.
KOKERR BOLE
Ik mor bajge, u be bytha jote, analfabet funksional!
Armiqte ekzistojne qe c’ke me te, mor vic. Ca e bejne me qellim per arsye qe ata i dine, e ca e bejne nga koktrashesia dhe idiotizmi i lindur.
I vetmi justifikim qe mund te kesh ti, eshte se e ben nga koktrashesia dhe idiotizmi!
Dhe mos harro, lexo Kendimin e klases se dyte, se te ben mire per shendetin mendor!
HEJ BOLE CHEVIKET SI VJEN MIRE KUR DIKUSH TREGON REALITETIN PER KRIMET E ENVERIT … JENI DEBILA APO SKPUTONI . PRIFTA KA GJITHANDEJ POR SI VRAN SI ENVERI SI KAMUNISTAT .JO SHURRAMANE KOMUNISTA … EDHE PER KRIMET E FASHISTAVE KOMUNISTA GJENI GJITHMONE PRETEKSA ….. JU JENI BAJGAT E EUROPES MUTRAT E BOTES .TURPI I SHQIPTAREVE …TURPI I CIVILIZMIT ….CFARE THEM UNE KU E NJIHNI CIVILIZIMIN JU …. EDHE LOPET NE FRANCE JANE ME TE CIVILIZUARA SE JU ..PRANDJ SJU FUT EUROPA NE EUROPE SE KENI NGELUR MBETURINAT E DEMOKRACISE ..NUK DUAN TA BEJNE PISE EUOPEN ME BUDALLENJ SI JU MERCI BANDE DE PEDE …
Sapo ke lind, ke ra me koke ne cimento me siguri ? ? ? ? ?