Rrëfehen arbëreshet: Ja si e ruajnë ne gjuhën shqipe dhe sakrifica për të mos e harruar kurrë

2 Shtator 2018, 15:34Kulturë TEMA

Emilia Conforti, ka ruajtur me xhelozi gjuhën shqipe, ashtu sikurse e ruajtën edhe shumë arbëreshë të tjerë të Italisë ndër shekuj.

Madje ajo nuk është mjaftuar me kaq, ka ardhur në Kosovë që të përvetësojë gjuhën shqipe, në lexim dhe në të shkruar.

Ajo është bashkëpunëtore në Universitetin e Kalabrisë, ku edhe bën hulumtime, ndërsa më parë ka qenë e angazhuar edhe në Universitetin e Prishtinës. Në një intervistë për KosovaPress, Conforti tregon se gjuha e Arbërit vazhdon të flitet në familjet shqiptare të cilat u shpërngulën në Italinë Jugore pas vdekjes së Skënderbeut, para 5 shekujsh.

Sipas saj, arbëreshët kanë huazuar fjalë të shumta edhe nga italishtja, por duke u dhënë prapashtesa nga shqipja.

Teksa shton se arbërishtja nuk i ka marrë fjalët standarde të shqipes, duke e bërë që të duket dialekt tjetër. E pavarësisht këtyre, ajo thotë se nëse një arbëresh dhe shqiptar duan të komunikojnë së bashku, munden pa problem.

“Po tradita popullore kanë, i kanë edhe përrallat, edhe këngët, edhe shprehje dhe fustane, i bëjnë vallet çdo vit. Është ruajtur shumë mirë, kanë kaluar 500 vjet”, theksoi ajo.

Për të ndihmuar komunitetin arbëresh në Itali, ajo tregon se kanë krijuar disa fonde kombëtare përmes së cilave kanë organizuar kurse për të mësuar gjuhën shqipe.

Ndërsa kur jemi tek ruajtja e traditës, është pikërisht dëshira për të lexuar dhe mësuar këngët shqip. Ajo që e ka shtyrë Confortin që pastaj ta mësojë gjuhën shqipe në universitet.

Ajo thotë se edhe arbëreshët e tjerë, kanë interesim të dukshëm për të mësuar dhe përvetësuar shqipen.

Viti 2003 për arbëreshen Emilia Conforti shënon vizitën e saj të parë në Kosovë, për të ndjekur Seminarin e Gjuhës, Letërsisë dhe Kulturës Shqiptare, gjë që i ka ndihmuar të flas më rrjedhshëm.

22 komente në “Rrëfehen arbëreshet: Ja si e ruajnë ne gjuhën shqipe dhe sakrifica për të mos e harruar kurrë”

  1. Kalec Dega says:

    Hajdeni ne Shqieri per nje shqipe ekselente dhe ok. Fiks fare.Do mesoni vokabular si:

    Delimitim
    Performance
    Veting
    Definitiv
    Maxhorance
    Komfort
    Super
    Laik fisbukun…etj etj

    Tash qe erdhen dhe libra nga Oxfordi e Ccambridge ne Shqiperi analfabetizmi do abolishet dhe destruktohet……

    1. Albani says:

      Kalec shto dhe glosolog,linguist,dejavu,plejade,lungomare,term,terminologji,onomastik,toponin,antroponim,patronim,ylldym,bulldym etj,etj etj.
      Ketu e katandisen Shqipen shkerdhato “shkencetaret”tane.
      Zonjes do ti thoja qe kot lodhet,sepse Shqipja ruhet nga brezi ne brez vetem nese mesohet e studiohet nga femijet qe ne fillore,ndryshe do te humbe,ashtu si dhe ka humbur neI Greqi,porme dhe Itali.
      Zonje mendo qe Shqipetaret e mesojne ne shkolle dhe prape flasin nje Shqipe te ndyte,piste,te perzier,dhe FAJTORET KRYESORE JANE TE “SHKOLLUARIT”,sepse “analfabetet” nuk I dine fjalet qe permenda me lart.nuk dine Anglisht,Turqisht e Greqisht qe tae bastadojne Shqipen.

  2. cili eshte parimi says:

    hani buken e italianit ju dhe ruani gjuhen shqipe

  3. cili eshte parimi says:

    hani buken e italianit ju dhe ruani gjuhen shqipe
    ne dime shqipen me mire nga ju e nuk po nxjerrim dot buken e gojes

  4. cili eshte parimi says:

    hani buken e italianit ju dhe ruani gjuhen shqipe
    ne dime shqipen me mire nga ju e nuk po nxjerrim dot buken e gojes
    ju shqipen e keni per pordhe

    1. zaim zajmi says:

      hani bukën e djersës dhe llomotit

  5. cili eshte parimi says:

    hani buken e italianit ju dhe ruani gjuhen shqipe
    ne dime shqipen me mire nga ju e nuk po nxjerrim dot buken e gojes
    ju shqipen e keni per pordhe

  6. O.Pamuk: muslimonet shqipfoles jane identiteti i Turqise ne Shqiperi , Evrope e me gjere..........'' says:

    1450,arbereshet iken pertej kufijeve te Arberise drejte Italise,Greqise e me me gjere,duke mos duruar thundren e turkut,ndersa hordhi te tjera sunitesh,shiitesh[sot muslimon brothers] e shejtoni me te bir ”xanun” token e arberit,madje duke luajtur sot ”autocthonus”……………..FATALE!
    Sot keta sumqire arabe nuk ngurrojne te ”festojne”[duke e perdhosur] symbolin bizant te kristianeve shqiptare SHQIPONJEN!!!

  7. Vlad says:

    Kam frik se ky Kalec Dega do jete vet Saliu ose njeriu i tij dhe ka zgjedhur emrin si per tju kundervene Alban Deges qe e ka diskretituar vet ate
    Ky person she vettem zi e me zi sa nuk i behet. Eshte humbje koe te merresh me keta tipa.

  8. kombi says:

    Kosovaret nuk dine akoma te shkruajne Shqip .

  9. undefined says:

    Dhe jo si te pabeset dhe injorantet arvanitas qe mohuan gjuhen shqipe per nbe Kryq dhe dogem jevgjitesh nga Lindja e Mesme dhe sot e lejojn veten te terhiqen zvarre nga jevgjit e Anadollit ptuuuuuuuu por cfare mund te presesh nga turma hajduter bagetish e mercrnare pervecse poshtersive

    1. foti says:

      arvanitasit i qiu jevgu grek, dhe pastaj duallen te tere te tredhur nga trute e nga te tjerat.

      1. theatrical says:

        nje pjese e mire e arvanitasve flasin akoma shqip,kam takuar vete ne Athine..perreth Athines ka shume arvanitas te vjeter,dhe do habitesh po te takosh rastesisht nje plak grek te besh muhabet dhe te filloje te flase dy tre fjale shqip..
        por ki parasysh,keta, ndryshe nga arbereshet,kane qene nen nje presion te vazhdueshem nga shteti grek,per tiu mos iu lejuar as shkollimin,as simbolet kombetare,dhe madje as te foluren shqip,duke i cuar keshtu drejt asimilimit
        e njejta ka ndodhur edhe me nje pjese te mire te shqiptareve qe emigruan ne Greqi keto 28 vjet perfshi ketu kurdet e anastasit
        mgjt,duhet theksuar dicka,arvanitet ne pergjithsi karakterizohen nga ligesia,dhe nuk ka si te jete ndryshe ne nje shtet si ai ku jetojne…
        nqs ne Turqi psh shqiptareve “arnaute” nuk iu eshte lejuar gjuha shqipe,por ata ndihen krenare per origjinen e tyre,
        ne Greqi eshte komplet e kunderta,shqiptaret “arvanite” shkojne deri aty sa thone,”arvanitet nuk jane shqiptare”..”gjuha arvanite nuk eshte shqipja,por dialekt i greqishtes”..”vallet e Jugut jane greke”,”polifonia labe eshte greke” etj hahaha

    2. Myqerem Kamberi says:

      Vetem nje shqypfoles do merrej me Arvanitasit qe nuk iu nenshtruan pushtuesit Turq dhe stergjyshi i te cilit tradhetoi origjinen dhe fene per te ruajtur b y then, ndonje toke , me pak taksa dhe leverdi qe nje pushtues te garantonte si te tijin.

      Nga injoranca dhe urrejtja per shqiptaret e vertete kristiane harron se shqiptaret ne Turqi jo vetem qe sdine shqip por jane 100% Turq ose me Turq se Turqit

      Pas Alban Deges , jeni egzemplari i Sunitit shqyptar.

  10. Jak Boston says:

    Ti shoku “cili eshte parimi” leri arbereshet , po hik se te rane delet te parcela e groshes dhe ske cte hashe ne dimer. Se dukesh qe je kontigjent brekegrisurish qe sia ke idene se cdo te thote fjala krenari kombetare.
    Arbereshet nuk kane nevoje as per miratimin tim, tendin apo te ndonjetjetri kushdoqofte. Ata i ka vleresuar koha 5 shekullore qe akoma e mbajne gjalle gjuhen, traditat dhe krenarine kombetare me shume se shumica e shqipetareve.

  11. Igli says:

    Ata hanr buken e tyre o mazllum.

  12. Kuq e zi says:

    Po degjoja nje historian grek qe thonte qe arvanitasit erdhen ne greqi sepse i perzune myslimanet shqiptar
    Tregoja pak janulles moj zonje kur iket ne itali dhe cilin vend ne ballkan late
    Greqia i ka bere bllok ketij komuniteti se tmerrohet sa here qe i degjon te flasin shqip dhe ka frike se mos zgjohen ato zombit e tjere qe i mbijetuan shpates se turkut dhe u dhjene ndaj urates grek
    Arbereshet per kater shekuj ne itali i quanin “greket” vetem kur erdhi musolini i quajti sipas perkatsise etnike
    Kjo e tregon qarte se kush ishte greqia

  13. Labi says:

    arbereshet jane te vetmit shqiptare bio ne glob.

    1. ££££ says:

      Vetem ne Italin e Jugut nuk mend te jesh dot “bio” e pamundur kjo eshte e vlefshme edhe per arbereshet

  14. Sal demokrati says:

    Gjuha shqipe
    Sa e qire
    Sa e dhire
    Sa kellire
    Shkaperdhire
    Sa shum mut
    Flet me ngut
    Si hajdut

    1. Hahahaha says:

      Mami ta ka mesur kete apo motra…..apo Gruaja kur ta shkerdhenin jevgjit e Greqise

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email nuk do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme shënohen *

Lini një Përgjigje