Kampet çnjerëzore të Komunizimit: 2 000 të burgosur ndërtuan si skllevër kanalin Peqin-Kavajë, 50 km të gjatë

8 Nëntor 2018, 11:41Dossier TEMA

“Barakat ishin ndërtuar me dërrasa e të mbuluara me katroma mbi një terren prej dheu. Baraka përbrenda përshkohej nga një korridor prej dheu, anash të cilit zgjateshin dy shtresa prej dërrase, mbi të cilat shtriheshin dyshekët e të burgosurve”.

Puna e të burgosurve politik  ishte më e vështira dhe në kushte çnjerëzore, pothuajse të gjithë kampet e punës së detyruar, që zhvendoseshin sa herë përfundonte një front pune e niste një i ri. Kampi me të burgosurit që do të ndërtonin kanalin Peqin- Kavajë, renditet ndër kampet më të tmerrshme në Shqipëri, bashkë me ato, ku të burgosurit u shfrytëzuan për tharje kënetash.

Ky kamp ishte ngritur në maj të vitit 1951 dhe funksionoi deri në nëntor 1952. Një prej të burgosurve politik, që vuajti dënimin me punë të detyruar në këtë kamp, ishte Ahmet Bushati, i cili ka lënë këtë dëshmi në librin e studiuesit Kastriot Dervishi “Kampet dhe burgjet në Shqipërinë Komuniste”.

Ahmet Bushati kujton: “Ne shpesh do udhëtonim dhe 4-5 km në ditë për të arritë frontin e punës. E po aq për t’u kthyer mbrapsht tek kampi i ynë, që përbëhej nga barakat. Këto ishin ndërtuar me dërrasa e të mbuluara me katroma mbi një terren prej dheu. Baraka përbrenda përshkohej nga një korridor prej dheu, anash të cilit zgjateshin dy shtresa prej dërrase, mbi të cilat shtriheshin dyshekët e të burgosurve.

Veç barakave të fjetjes, të vendosura në sistem po prej dërrase, ishin edhe kuzhina, WC etj. Një kamp i tillë, ishte kopje e modelit sovjetik, meqë që në vitin 1951, ende pa u futur në kamp, ne pamë një grua sovjetike, që u shpjegonte gardianëve sesi funksiononte një kamp i tillë. Në të katër këndet e kampit, lartësoheshin kullat e policëve të shërbimit. Një brigadë të burgosurish përbëhej prej 200-300 vetash, të ndarë si një ushtri në kompani e skuadra me komandantët e tyre përkatës. Për çdo brigadë kishte një palë përgjegjës gjatë kohës së punës. Rrethimi i kampit ishte natyrisht me tela me gjemba”.

Për hapjen e kanalit si dhe për ndërtimin e pjesës së betonit, u punua me krahë në kushte shumë të vështira. Përpjekjet për arratisje ishin mënjanuar tërësisht nga komanda. Në nëntor 1951, kampi ka qenë në Kavajë për të hapur një kanal me degëzim deri në Durrës. Këtu i ka zënë të dënuarit festa e 29 nëntorit. “Skenat e të uriturve të një kampi janë të shumta, të ndryshme e të përditshme, të ngjashme mes tyre ose jo, e prekëse”, – dëshmon Ahmet Bushati.

Qendra e kampit ishte në lëvizje, si për llogari të ndërtimit të kampit. Nga dokumentet del se në mars 1952, qendra është në Gosë të Kavajës. Në gusht të këtij viti, është sërish në Peqin. Në korrik ndodhet në fshatin Cingël (Çengelaj). Ndonëse komanda nuk ka qenë e aftë të përpilojë një shifër të pjesëmarrjes në punë të të burgosurve, këtu kanë punuar deri në 2 mijë veta. Bëhej fjalë për një kanal ujitës rreth 50 km të gjatë, i cili merrte ujin nga lumi Shkumbin dhe e çonte në fushat e atyshme, midis Kavajës dhe Peqinit. (kujto.al)

14 komente në “Kampet çnjerëzore të Komunizimit: 2 000 të burgosur ndërtuan si skllevër kanalin Peqin-Kavajë, 50 km të gjatë”

  1. Th says:

    Hani mut hani se greku po ju perdhunon ne bularat , shkerdhata te degjenerum armiqt dhe tradhtaret e kti vendi futi neper kampe dhe ja beri mir ate meritonin , ja sot Enveri jua ka fain qe politikanet dhe e ter shpura vet kan shit bythen tek greku dhe serbi , ti rruani at mikun atij sistemi per dashurin qe tregonin per atdheun , tradhtaret dhe bashkepuntoret e pushtusit dhe agjenturave te huaja , vetem pazare me territoret e vendit bejn , na çat trapin kapet e komunizmit atje ishin armiq te kti vendi te gjith ata qe luftonin per interes te agjenturatve e huaja dhe dhe shkelsa ligji.shkoni ju herojt e kampeve dilini per zot grekut pse nuk shkoni, apo jeni vetem per te xhvatur dhe per te bo jon pazar me teritoret .

    1. Illyria-Shqiperia says:

      Kete doja te shkruaja dhe une, po ma paske kaluar. Greku me kopilet e tij po u perdhunon dinjtetin, simbolet, token e gjakun e te pareve keta merren me “bemat” e komunizmit. Shkoni pyesni si eshte ndertuar amerika, Idiote, qe na felliqet cdo qelize. ENVER Hoxhes se arrijne Deri tek thoji I vogel I kembes asnje, se kishte e ndertoi shtetin.

    2. Mandi says:

      Ky ishte misioni i Enverit i prure ne pushtet nga sllavet. Te shkaterronin dhe te vrisnin shqiptaret ne cfardo lloj menyre. Nderkohe qe minoritareve greke nuk i hynte gjemb ne kembe. Por trajtoheshin si mbreter nga Enver Hoxha. Duke i pajisur me shkolla e universitete. Duke i bere doktora inxhiniera biles Enveri i beri dhe oficera te tije besnike e gjenerale. E nderkohe midis shqiptareve Enveri kishte futur luften e klasave. E cila nuk ishte gje tjeter,por vecse nje lufte civile midis shqiptareve.

      1. ec aty says:

        ENVERI HERO KOMBETAR I SHQIPTAREVE!
        Te gjithe kolaboracionisteve te fashizmit ja u shkerdheu racen me rrenje e me dege, le te ishin keta shqiptare apo marsiane!
        Edhe minoritareve greke, qe ju hante bytha dhe ishin spiune te Greqise ja u shkerdheu racen.
        Ai ishte pushtet i popullit per popullin!!!

  2. kujtesa says:

    Mos e ekzagjeroni me lajme te tilla!
    Nese 2000 te burgosur paskan bere 50 km kanal vadites dhe quhen skllever,po 3 miljon njerez te tjere qe bene fabrika,rruge,hidrocentrale etj,ne po te njejta kushte,cfare do te quhen?
    Te gjithe i mbajne mend aksionet qe beheshin per hekurudhat,rruget,kurorat e brezaret e shumta. Kushtet nuk ishin me te mira se sa ato ku punuan ata 2000 vete te burgosur.
    Me tokmak e kazma aksionistet,po ashtu edhe ata 2000 te tjeret.

  3. Saliu says:

    Po ne qe ndertuam gjith shqiperin o bythqir lulishtesh skllever ishim , meqe i qani hallin se jua kon lodh kta plerat llumin e kti vendi , shkoni jepini bythen qe ti relaksoni , por me parat e taksave tona mos luni , shkerdhata te degjenerum. Nuk do mbajm me para llumin e kti populli ne qe rrespektojm ligjet e shtetit.politikan rrugaç.

  4. Saliu says:

    Po ne qe ndertuam gjith shqiperin o artikullshkrus bythqir lulishtesh skllever ishim , meqe i qani hallin se jua kon lodh kta plerat llumin e kti vendi , shkoni jepini bythen qe ti relaksoni , por me parat e taksave tona mos luni , shkerdhata te degjenerum. Nuk do mbajm me para llumin e kti populli ne qe rrespektojm ligjet e shtetit.politikan rrugaç.

    1. Eri says:

      @Saliu. Po skllever ishit derisa puna e juaj nuk paguhej. Dhe ushqimi juaj qe hanit ishte misri i zier. Ose uje me sheqer,qe gjoja ishte caj.

  5. Jimi says:

    Mos more!? Po hekurudhat , taracat , rruget , elektrifikimi dhe shum vepra pesevjecare qe u ndertuan me vullnetare, te cilet sakrifikuan larg familjeve dhe punuan ne kushte teper te veshtira !? Edhe keta ishin te burgosur ne kampet e punes ? Gati ne te njejtat kushte kane punuar qe te dyja kategorite, me te vetmet ndryshime qe sillte zhvillimi dhe avancimi i jetes ekonomike shoqerore ne raport me kohen!
    Po cudisni dynjane me keta artikuj, te cilet do ti kishin zili edhe kolaboracionalistet e djeshem! Le qe keta pinjollet e sotshem te ketyre kolaboracionalisteve te dejeshem jane me hakmarres se baballaret e tyre dje’!

  6. Dardan says:

    Komunizmi ka vdekur o njerez te mjeruar, mos gjuani te vdekurin, por shikoni se po ju hane te gjalle agjenturat greke e serbe.

  7. Alban says:

    2000 persona 50 Km
    40 persona 1Km
    4 persona 250M
    1 person 62M
    62 Metra kanal per 1 vit e 6 Muaj pune(18muaj)
    3.5Metra kanal per 1 Muaj pune per person.
    ME DUKET SE KA DICKA QE NUK SHKON ME ARTIKULLIN QE KENI SHKRUAR!!!

    1. Komunisti says:

      O komentuesit e enveristanit po qe se ka qene i mire sistemi dje,shume mire i kini sot, Salen, Meten,Lulin
      ata meritoni o ju zgjebaraket enveriste,deri sa te beheni njerez ! Udheheqesit nuk bien nga qielli, ata
      kane qene atje,jane atje dhe do jene atje si pasqyrim i nivelit te shumices se popullit,
      Turku,Zogu,Enveri,Berisha……e me rradhe….

  8. Agron says:

    Zoti Th.
    Alfabeti fillon nga Alfa dhe Beta dhe jo nga Th,ja.
    A nuk ka tradheti me te madhe te quhesh duke filluar me Hamza,Enver,Sali,Hasan,Qemal,Naim etj?
    Emri eshte i shenjte dhe nuk ka lidhje me Greket e Epirit apo Arvanitasit qe luftuan kunder Hamzave,kjo eshte historia.
    A nuk eshte edhe vete fjala tradheti qe vjen nga Traitor anglisht
    Spiun nga spy
    Sigurim,sigurte nga sequrity,sequr.
    V-dekjes nga deth
    Varrit nga baruy
    Flamurit nga fllug
    Mendjes nga mind
    Shpirtit nga spirit
    Rruges nga road etj,etj,etj,et,etj,etj.

  9. Eri says:

    @Saliu. Po skllever ishit derisa puna e juaj nuk paguhej. Dhe ushqimi juaj qe hanit ishte misri i zier. Ose uje me sheqer,qe gjoja ishte caj.

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email nuk do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme shënohen *

Lini një Përgjigje