FOTOT e rralla: “Qytetet fantazmë” të Shqipërisë, fotografuar nga pushtuesit austriakë

25 Gusht 2021, 11:10Lifestyle TEMA
FOTOT e rralla: “Qytetet fantazmë” të

Nga Kreshnik Kuçaj

Gjatë Luftës së Parë Botërore, austro-hungarezët administronin veriun e vendit dhe zonën e ultësirës perëndimore, deri në Vlorë.

Prezenca austro-hungareze në Shqipëri do të zgjaste nga janari i vitit 1916 deri në nëntorin e vitit 1918.

Ardhja e tyre në Shqipëri nuk u karakterizua nga përplasje të armatosura madje pati edhe një ftesë publike nga ana e krerëve lokale për popullatën që t’i prisnin austro-hungarezët si çlirimtarë dhe jo si pushtues.

Në këtë kontekst, në qytetet kryesore ku ishin prezente forcat austro-hungareze do të zhvilloheshin ceremoni të posaçme për pritjen e trupave, momente që janë fiksuar edhe në foto.

Gjatë qendrimit në Shqipëri, austriakët konsiderohet se kanë ndikuar shumë me projektet e tyre infrastrukturore. Sigurisht projektet kishin qëllime ushtarake,  megjithatë përfitimet do të ishin të dyanshme.

Në fotot e mëposhtme të arkivës austriake që i përkasin viteve 1916-1918 janë të fiksuara pamje të qyteteve të ndryshme të vendit por edhe ceremonitë që janë zhvilluar në ato vite për pritjen e trupave ushtarake. (scan)

 

 

 

44 komente në “FOTOT e rralla: “Qytetet fantazmë” të Shqipërisë, fotografuar nga pushtuesit austriakë”

  1. ja pra shifini ,
    pasojat e pushtimit turk ,i cili e la shqiperine si nji katund te pist
    ku s’lejohej asji lloj zhvillimi ,
    shtepi me oxhak ,lejoheshin me pas vetem turqit e shqiptarizuar
    te quajtur bejlere pra ,
    edhe ga fakti se ,
    Kur popujt perreth nesh ,Europiane dhe Ballkanike ,
    punonin per te krijiuar e ndertuar Kombet e tyre ,shqiptaret beni zagarin ne oborrin e Sulltanit
    duke pare qeset e tyre ,
    dhe bere mutin Shqiperise braktisur nga kta bij Kurvash
    qe bein kariere ne Peradorin osmane .
    Sot ndihen rendshem ato pasoja edhe sot ka shume politikane
    qe punoje per te Huajt dhe kunder Shqiperise ,
    prandaj s’na afron kush ,
    sepse jemi te pallogaritshem te pabese per Atdheun tone
    e jo me per te Huajit !

    1. Gk says:

      Shko në malci I ke nga 2 metra burrat .
      Zbrit në fushë Krujë gabel turqie.
      Shko në fshatrat e Devollit janë kuqalashë zbrit në Dropull të zinj qymyr………

      1. Hoxh Armandi says:

        Vishen si turq, hane si turq, falen si turq…atehere jane turkoshqiptare!

    2. Altin says:

      Ti je pall more i shkrete. Patjeter qe trushplarjet qe keni marre neper shkollat komuniste jane pasoja e ketij komenti qe ke shkruar. Turqia Shqiperia dhe shtetet e tjera qe perbenin perandorine Osmane per 600 vjet kane qene superfuqia e kesaj bote. Keto foto jane shkaqet e pushtimit te kolonizatoreve perandimore europian pas renies se perandorise Osmane.Ku ne cdo gje qe shkelin mbjellin vetem shkatrrim. Zhduken indianet e Amerikes zhduken popullsine asteke te meksikes dhe amerikes qendrore dhe jugore.I ndryshuan gjuhen atyre duke i bere te flasin anglisht spanjisht dhe portugalisht.Genocide pafund ne Afrike. Dy luftra boterore. Kurse sot po shkaterrojne familjet shqiptare me droge prostitucion dhe lgblt. Lexo pak histori dhe mos ngel koqe.

    3. Orhan Pamuk: birazere tourkalvani,mos luani shqiptarin,jemi nje gjak,jemi turq! says:

      Xhami e shurre arabi kudo….. allah uakbar.
      Me 19012 kur pyetej nje shurraq sunitoshqipfoles se cfare je!?
      Pergjigja ishte: turk alamudinallah!
      Sot sumqiri taullan pasardhes i ketyre pisave thot se jam: “autocthonus” me gjak shqiptari!!!

      1. Matrapikut i pallon gruan Janulla , flm e shikon nga vrima e celsit , kurse pamuku e shkund me dore , te tre dembela dhe dylbera says:

        Po ti cje ?? Ti nuk na thua cje ?? Endacak je , plere je , ty mos te kish hapur kufijte Samarai qep e hudhra do haje o plere …..mbaje mire klebonjarin Janulla se po ngordhi do vish e do na e lepish ne hajderin pastaj , po ne po ste palluam gruan sta japin 300 kollaj ta kesh te qarte ….

    4. splinter says:

      qake idiot
      a e di o pyke se anglia toilete ska pas edhe mbretresha ka qan la cdo 6 muaj
      ti krahaso vitet 1900 me vitet 2020
      bota jote u sillka rreth katunit ose lahjes qytetit ku je jo ma larg

  2. Kollodoku says:

    Ky vend si kur nuk ka vuajtur mjaf. Duhet te vuaj dhe tani.

  3. Babale says:

    Per ata qe nuk e kane jetuar ete epoke dhe per syleshet! Ti japim Cezarit ate qe i takon Cezarit! Hapini syte dhe shikojeni mire ku ishte Shqiperia para clirimit dhe shikoni si u transformua brenda dy, tre dekadave! Duhej te vinte PKSH-ja ne pushtet qe te bente transformimin rrenjesor dhe gjigand. Shqiperia u transformua nga nje vend , feudal i prapambetur, ne nje vend me industri, e bujqesi te zhvilluar! Dhe ne pushtet ndejten aq gjate, pikerisht se ben kete transformim. E di shum mire qe me pas do te vershojne komente, qe do te shajne e do te bertasin per keto qe them, por jo nga populli i ndershem, por nga pinjollet e bashkpuntoreve te fashizmit. Aq na ben ! Thoni c’te doni! Nuk mbulohet dielli me shoshe!

    1. Sqepari says:

      Mos me e rruj trapin! Faktet jane kokeforta dhe pinjollet feudale mbetje te ndyra, nuk e ndryshojne dot historine me sharje.

    2. O Babale,o hale!Shqiperia shtet fallc dhe lendine lotesh ka qene qe kur e krijuan atehere ne ato vite bejleret dhe pashallaret qe kishin kullotur ne livadhet e vjedhura turke.Pas shkaterrimit te perandorise zeze turke i futen nje gjoja shtet ose Turqi te vogel,me ndihmen e AustroHungarise ,Italise dmth nje gjemb per fqinjet,dmth shtet me zor dhe inat,sepse ku te behesh shteti me 600000 njerez me 4-5 fe,me origjina kombetare ndryshme ,pa kurrfare uniteti madje urrejtje fetare lere cfare thuhet jo Pashko Vasa /jo pordhi kali.Kane bere lufte sa te duash me njeri tjetrin,kush dogji Voskopojen 3here?Kush shkaterroi Graboven ?Kush tentoi te shkaterronte Himaren por qe ju thyen dhembet?Ishte e natyrshme sepse myslimanet e idenfikonin veten si turq kur pyeteshin dhe ata jepnin jeten per Turqine ,ndersa orthodokset dhe katoliket donin ta shpornin Turqine 1 ore e mepare.Behet shteti ne keto kushte?Ose do te mbahet me dhune sic e mbajti krimineli Enver,qe prape mesjete e la,me tollon,fukarallik,mizerje,spiunlliqe ,prapambetje mendore dhe shpirterore .I keni parasysh pamjet e atyre viteve 1980-91njerez te palare,pangrene,paveshur,te nxire nga vuajtjet dhe uria.Prandaj dhe iken njerzit nga syte kembet.Leri perrallat per zhvillim ,vendi i fundit ne Evrope dhe ne bote per sa i takon races bardhe ,ka qene nga shek 16 deri ne shek 21.As Afganistani sa do u hodhen triliona nuk u be dhe u kthye ne “fis te plakut”Vendi ka 2 semundjet me te zeza te njerezimit:islamizmin dhe komunizmin aziatik//By by

  4. faikonica says:

    Osman byrazeeeer…Ku je?Enver dylber ku jeeee???Leftuam pushtuesin…jo mor…civilizimin…Dylbera

  5. Ρrushi says:

    Duhet te kujtojme qe Shqiperia nga nje teritor i perbere nga 4 vilajete nen perandorine osmane katandisi ne dy vilajete. Ajo e Janines dhe e Kosoves ju dhane respektivisht grekut dhe serbit .Dy te tjerat ndertuan trupin e Shqiperise se sotme. Kjo qe shohim mund te shkruajme se Shqiperia e Ismalit (Qemalit) ishte ne nje varferi tejet ekstreme, sa nuk ka pas vend ku ta kafshoje qeni. Mos kujtoni se deri ne Clirim te vitit ’44 ka patur ndonje ndryshim .Ndryshime rrenjesore ndodhen menjehere pas clirimit te saj, e cila u ngadalesua rreth viteve ’80. Me pas te gjithe jemi te ndergjeqshem per zhvillimet e mevonshme.

  6. Vdekje otomanizmit says:

    Albanistani qe doli nga duart vrasese te otomanise. Dum Baben – vdekja e Shqiperise Europiane dhe instalimi i kalifateve horror model anadolli.

  7. Pikerisht ne veshjen e qendrimin e ketyre njerezve qe jane paraardhesit tane ne nje te shkuar jo shume te larget ne gjejme edhe shume nga pergjigjet e pyetjeve qe bejme shpesh: pse jemi keta qe jemi?

    1. Molon lave says:

      E ke gjetur pergjigjen per veten si ithtare te otomanizmit,por kurrsesi per nje pjese populli vjeter kristian europian qe na futen me zor ne kete hale vend dhe qe e kane luftuar me cdo mjet Turqine otomane dhe islamizmin aziatik te stepave dhe shkretetires

  8. Baliu says:

    Qdo pushtues realizon projekte infrastrukturore, si rruge e ura, per ta plaqkitur sa me leht dhe sa ma shum nje vend te pushtuar, dhe per ti derguar sa ma shpejt forcat ushtarake per ti shuar kryengritjet. E vendasit mandej “ngushllohen” se edhe ata perfitojne duke i shfrytezuar ato rruge e ura. Ne vendet normale ato quhen mbeturina te pushtuesve, kurse te ne quhen “trashegimi kulturore”!!!

    1. Arbeni says:

      Para disa vitesh lexova nje shkrim te Besi Bekteshit. Ai kishte hulumtuar ne Arkivin e Muzeut ne Shkoder dhe i kishte gjetur disa te dhena nga koha e pushtimit austriak . Ishin shume interesante. Popullsia vendase shkodrane detyrohej nga austriaket qe te organizohej dhe ne qytet te mbillte peme. Dhe tjetra, qe eshte shume e rendesishme, cdo prind qe nuk i dergonte femijet ne shkolle denohej. Pra, z. Baliu, ne kishim pushtues te mehershem qe ne cdo menyre ta benin te pamundur shkollimin dhe kishim pushtuesit austriake qe denonin prindin nese femijet nuk i dergonin ne shkolle.

      1. Baliu says:

        Eshte shum mire qe ne titull shkruhet korrekt “pushtuesit austriak”, e jo “pushuesit”, apo “bashkqeverisesit”. Austriaket sapo kan shkelur ne Shqiperi, i kan sjelle me vete gjeologet dhe ekspertat tjere per ti studiuar pasurite natyrore te Shqiperise, jo per hire te “shkences”, por per ti grabitur ato. Kurse ato “Komisijat Letrare” kan qene thjesht vegla ne sherbim te pushtimit ma komod. Ne shkrimet e tyre i kan thur vajtime vdekjes se perandorit austriak, mandej austriaket i kan detyruar qe ti largojne nga gjuha shqipe zanoret e dyfishta, edhe pse ne gjermanisht ato shfrytezohen mjaft shpesh. Gjoja e kan bere njesimin e gjuhes, jo per te miren e shqiptarve, por thjesht per nevojat e tyre si pushtues, qe urdhersat dhe ndalesat e tyre te mos ket nevoje te shkruhen ne disa variante. E njejta gje eshte perseritur ne L2B, poashtu nga austriaket qe e kan perbere mbi 80% te ushtrise se “Rajhut te Trete” qe ka vepruar ne Shqiperi. Ai gjoja argumenti magjik “me mire qeni i zotnise, se qeni i skamnorit” eshte thjesht nje idiotizem qe perdoret nga ata, per te cilet te qenurit qen nuk eshte fare problem.

        1. Arbeni says:

          Prita qe do te me replikosh per denimin e prinderve te cilet nuk i dergonin femijet ne shkolle…!

          1. Baliu says:

            Mendoj se e ke kuptuar “diplomacine” austriake, mbasi e ke lexuar komentin tim, nese ato gjera kan qene te panjohura per ty deri tash. Pra ne tekst te kjarte: Une vi me ushtri te dera jote, ti grabis miliardat, dhe ta dhuroj nje lepirese, gjoja si “bashkpunim kulturor”. Edhe ato “shkolla” kan qene ne frymen e “Komisijave Letrare”, mendoj se edhe kjo eshte dashur te jet e kjarte vetvetiu. Nese per ty me e mire eshte nje rrene e embel, se njemije te verteta te hidhura, le te mbetet ashtu: Sweet Dreams

            1. Arbeni says:

              Ne Komisia Letrare benin pjese nje grup atdhetaresh ( Gjergj Fishta, Luigj Gurakuqi, Aleksander Xhuvani, Ndre Mjeda, Hafiz Ali Korca etj. etj) Ne tere shqiptarine keta njihen si intelektuale, studjues dhe atdhetare. Fatkeqesisht ka edhe te tille qe punen e tyre te madhe per permiresimin e rregullave te ortografise e konsiderojne si “fryme te pushtuesve austriak “. Sa te gezuar do te ishim nese edhe pushtuesit aziatike do te na lejonin shkollat dhe frymen e Komisijave Letrare .
              Per mua asnje pushtim nuk eshte i mire, por nganjehere disa pushtues dallojne nga disa te tjere. Austriaket na pushtuan dhe na grabiten miliardat ( sipas teje), por nuk na ndaluan shkollat. Ata per tre vite pushtim ndertuan me shume se sa osmanet per 450 vite.

              1. Baliu says:

                Gjergj Fishta, Luigj Gurakuqi etj. , kan qene atdhetar e intelektual edhe para pushtimit austriak, por austriaket e kan formuar “Komisine Letrare” per ta futur eliten shqiptare nen diktatin e vet. Po e perseris se per austriaket me te rendesishme kane qene studimet gjeologjike, kurse studimet letrare kan qene thjesht kamuflazhe, te cilat sot theksohen aq shum, e ato te parat nuk permenden fare. Fytyra e austriakeve eshte pare edhe me mire ne L2B, e siq dihet austriaket kan vepruar me shumice ne Shqiperi, por edhe ky fakt thuaja nuk permendet fare. Ajo teoria e racave te larta dhe te uleta ka qarkulluar edhe para L2B, e dihet se ne Aushvic valon edhe flamuri shqiptar. Sweet Dreams.

  9. Ad says:

    Duhet nje debat i hapur publik dhe me statistika per te deshmuar te verteten mbi trashegimnine deri para 44-es. Nuk eshte bere se mediat dhe paraja jane duart i fitimtareve te 41-90-es…
    Shembull: ne fshatim tim te prejardhjes shtepite kane qene te gjitha dykateshe me disa dhoma te shtruara me dysheme druri. Shtepite e ndertuara pas 44-es jane te gjitha njekateshe dhe me dysheme cimentoje te zeze…

  10. Marsida says:

    Ne fotot e Lezhes nuk e pashe ate Nikolle Qenin(lesin) neper rruge si qenush qe eshte!Me siguri keto foto duhet te jene kur ka ardhur me banim ne Tiron!

  11. Ilirida says:

    O Bali nga ana jonë thonë kur nuk ka shi
    edhe breshëri është i mirë!
    Pyetja është te vetëdija jonë që nga lart
    e deri poshtë! Çka jemi duke bërë për atdheun?

    1. Baliu says:

      Pse nuk po ka shi edhe mbas 100 vite “pavarsi”, kjo eshte nje pyetje “1 milioneshe”. Ne media shohim perdit lajme vdiq veprimtari, vdiq atdhetari, dhe fitohet pershtypja se jemi rrush me tipa te tille, por gjendja ne teren prap zhgenjyese. Diqka ngjashem me ata dhjetra mijera “veteranet” e tu Kosovs*. Ndoshta eshte ngushellim ajo thenja: Kur kemi prite qe 2000 vjet, presim edhe 2000 vjet.

  12. Sandri says:

    Boll me qurravitje: “Na la Turqia prapa!”
    Turqia sot eshte nje superfuqi rajonale qe hyn ne 20 vendet e industrializuara te botes me njeindustri shumedegshe qe nderton qe nga aeroplanembartwse, nendetse, raketa, drone, hedh satelite etj.
    Ne u nisem ne 1912 nga niveli i Turqise por KUJEMI SOT?

  13. janko says:

    Perse habiteni ju o shpellare, mbas 100 vitesh brezave qe do te vine ne do ti dukemi si aljen….
    Shikoni foto dhe filma se si kane qene amerikanet para 100 vitesh, pse greket kane qene me te bukur apo tialjan e te gjith qe na rethojne…. Pse e shani turkun kur dihet qe shumica ne Shpiperi jane musliman o derra ju q*fte Kina motrat qe krijoni percarje besimesh…

  14. KOZi... says:

    Teksti eshte korrekt ! Titulli thote …….pushtuesit austriake …..kush e ka vene titullin ? Austriaket e gjermanet nuk mund te jene pushtues asnjehere ! Ato krijuan e mbrojten Shqiperine ! Lufta e pare boterore shpetoj Shqiperine, Lufta e dyte shpetoj Kosoven ….tung

  15. Dulja i Shpetkes says:

    Keta jane rajate e Toptanasvet, sarajet e te cileve doni te restaurimi me parate tona. Doni te na kujtoni Keta sherbyes te zellshëm te Turqise qe mbasi i dergonin sulltanit hejbet me Flori ,mbas kësaj ishin te lire te benin me bashkëkombasit çfare ti donte qefi. Emrin mos ja u degjofshim këtyre zagareve dhe varret te fshihen nga faqja e dheut. Keta e Lane Shqiperinë ne kete derexhe dhe sot pinjollet ne vend qe te paguajne demet nderohen dhe u jepen akoma leke
    TURP TURP TURPI JU ZENTE.

  16. Taulant says:

    Pushtuesi gjithmon fotografon ato pamje qe i intereson.
    P.sh kur flitet per Kuben ne mediat nderkombetare paraqitet gjithmon nje lagje me disa fasada te renuara.
    Realiteti eshte ndryshe .
    Para 100 vjetesh gjithe Ballkani ,Spanja e jugu Italis ishin aty aty vende me nje struktur ekonomike feudale.
    Bota ndryshoi shume mbas luftes se dyte boterore.

  17. piktori says:

    nqs, nuk dime te punojme mire, te flasim mire, te sillemi mire (per 1000 e 1 arsye pa paragjykuar asnje), te pakten te heshtim.

  18. Horri i Rruges Dibres says:

    LAVDI PPSH
    LAVDI ENVER HOXHES
    Par qelbesirat e Kombit :
    Osmanet kane qene , ne Hungari, Roumani, Serbi, Greqi, por prapambetje si Shqiperia nuk kishte
    Ishin te pasurit dhe sundimtaret shqiptar ato qe ishin mbekembesit me te zelshem te pushtuesit
    Njerez pa karakter: Shikonoi Sali Beishen, ndyresiren qe e moren nga kullat qe te hante morri, e bene mjek, e spezializuan ne france, e bene pedagog, dhe ja si ja shperbleu PPSH
    Qebesirat si markagjonajt e lenin vendin ne terrin e kishes katolike
    FAJTORET E PARE JANE SHQIPTARET, MOS E KERKONI TE KEQEN KE TJETRI
    Lavdi ENVER HOXHES qe e nxorri vendin nga pluhuri I mesjetes !!!!!!!!!!!!

    1. Kosovari says:

      Nuk ka lidhje me perandorine ottomane prapambetja kulturore, ekonomike dhe emancipuese e shoqerise shqiptare ne ato vite. Ka lidhje me Feudalizmin. Shqiperia deri me 1945 ishte vende feudal – i fundit vende ne Evrope qe ishte feudal. Gjithe Evropa si ne Lindje dhe Perendim e kishte fshire nga faqja e dheut feudalizmin.

  19. ppp says:

    Gjithmone te varfer dhe te prapambetur si popull.

  20. Erdogan says:

    Po mos te qe pushtuar Kostantinopolis i Perandorit Romake İlyre Greke Megas Kostantinos nuk do kishte Albanistane o İdiota por Greqi,İlyri,Epir.
    Facti qe Arnautet ndryshuan Topo-Onomat (Toponimet) Greke te Lashta dhe Bizantine ne Vorio Epir,ndertuan Xhami ne krahe te Kishave Greke Orthodhoksr tregon İgnorancen dhe idiotesine e ketij populli qe flet nje Gluhe (Glosa) me 80% fjale Latine,Greke,Anglese,Turke.
    Vete İlyret e Perandoreve i thonin Polis jo Qitet nga Cita italisht.
    İ thonin Kratos Aristo-Kratia (Aristokraci) qe “shqip” do te thote Shtet (state) i Persosur.
    Sic quhet Aristo-Teli (Fund i Persosur)
    Aristo-İdhos,Aristidh,shqip Gje apo Dicka e Persosur.
    Aristo-Fani shqip Ze i Persosur.
    İ thonin Papa jo Prift anglisht nga Priest,Salih Proto-papas “shqip” Prifti i Pari.
    Emer Arab Salih dhe Mbiemer Grekoİlyre.
    İ thonin Saranda İlyret jo Dyzete.
    İ thonin Epidhamnos jo Durazzo italisht Durrresit İlyret.
    İ thonin Tripolis dhe jo Tropoje.
    Kostantinopolis jo Kostandinopoje pa kuptim dhe qellimisht i De-Formuar (forme angl).
    İ thonin Moskopolis dge jo Voskopoje.
    İ thonin Karavo-Stasi “shqip” Station Barkash dhe jo Karavasta.
    Etj,E te tjera,Ecetera.
    Ta gezoni (Gyzel turq) Arnautistanin e Austriakeve dhe fashisteve te Duces te mbeshtetur nga Angloamerikanet.

  21. Pika qe sù bie. says:

    O Baliu, meso te shkruah shqip e pastaj na thuaj se ca bene austriaket me gjuhen shqipe.

  22. Alex says:

    po le akoma vazhdoni te pranoni dhurata dhe investime nga turqia! 1 spital dhe mbrapa 10 xhami vetem ne kavaje qytet ke 6 cop! dhe doni europe pastaj !

  23. Babale says:

    Fragment nga filmi…. Shoke spiunin e vrau Milua !

  24. “Pushtuesi Austriak” sapo hyni ne token shqiptare mbylli te gjitha shkollat e hueja turke,greke,sllave etj dhe hapi ma shume se 200 shkolla shqipe! Ndertoj rruge te reja per automjete,ndertoj per here te pare linjen e trenit te vogel prej Shkodre-Durresi-Tirane e deri ne Vlone.E ky nuk quhet pushtues o Mero djali,por LIRUES!

  25. ervin says:

    Keta qe shajne Erdoganin jane maloket e Sali non grates….
    Skane faj e kane derrin ne b*the….

  26. splinter says:

    Do ja veme emrin Ajn-ul-Jihad………………….looooool

  27. Rimi says:

    Jam Krutan. Fotot jan te perzgjedhura besoj nga vete gazetaret ne menyre te qellimshme. Te fotografosh ne Kruje minimumi do fotografosh pazarin e vjeter qe esht plot jet sot e 500 vjet. Keto foto tregojn vetem mjerim.

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email nuk do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme shënohen *

Lini një Përgjigje