Rrëfehet inxhinieri që u burgos nga Enveri: Shpikja ime më çoi pas hekurave, bashkë me tim atë

4 Nëntor 2017, 09:24Dossier TEMA
Rrëfehet inxhinieri që u burgos nga Enveri: Shpikja ime më

Në ditët e izolimit pothuajse total të Shqipërisë komuniste, Saimir Maloku i përdori njohuritë e tij teknike për marrë sinjal televiziv nga një stacion italian. Por fatkeqësisht për të dhe babanë e tij të shikuarit televizion në gjuhën italiane, bëri që ata të dënoheshin. Në atë kohë regjimi komunist ndalonte që të shikoheshin programe apo të ndiqeshin kanale të huaja.

Maloku u burgos për nëntë vjet në vitin 1976, pasi policia sekrete përgjoi shtëpinë e tij. Katër dekada më vonë, ai mund të vizitojë një muze unik të Tiranës dhe tani vetë mund të shikojë llojin e pajisjeve të dëgjimit që në atë periudhë e dërguan pas hekurave.

Në Muzeun e Mbikëqyrjes, krijuar nga ish-shtabin e shërbimit të sigurimit në periudhën komuniste, shqiptarët tani mund të inspektojnë disa nga pajisjet e spiunazhit të përdorura nga shteti totalitar i diktatorit Enver Hoxha si dhe dosjet që mbahen aty.

“Deri tani nuk ishte bërë asgjë për të treguar se si u spiunuan shqiptarët dhe u mbajtën në kontroll, kështu që ky është një hap i mirë për të ilustruar historinë e spiunimit që shkaktoi mijëra viktima”, tha Maloku, tani 71 vjeç, për Reuters. Duke vizituar muzeun, Maloku tregoi historinë se si ai donte të ndihmonte babanë e tij të paralizuar duke i bërë të mundur që të shikonte televizor nga jashtë transmetimet shtetërore shqiptare.

Si një inxhinier elektronik, ai ndërtoi një pajisje që ai e quajti “mund” për të konvertuar sinjale UHF nga televizioni RAI i Italisë në mënyrë që ato të mund të ndiqej dhe në Shqipëri.

“Mund”, ishte një dritare e re e në Perëndim për shqiptarët. Unë këtë pajisje ua instalova falas dhe disa miqve të mi, por më vonë kuptova se disa prej tyre më kishin denoncuar”, tha Maloku.

Por sigurimi i kohës instaloi një pajisje përgjimi në shtëpinë e tij, ku bëri të mundur dhe zbulimin e inxhinierit, ku sipas regjimit të kohës shpikja e tij prodhonte agjitacion dhe propagandë.

I njëjti model pajisje përgjimi ishte vendosur dhe më parë në dorezën e ambasadës italiane në Tiranë.  Në epokën e telefonit inteligjent, të dyja pajisjet si ajo e Malokut dhe ajo e Sigurimit tani duken të pazakontë, por ata bënë punën e tyre dhe Maloku shkoi në burg ku u dënua për “agjitacion dhe propagandë” armiqësore. Ai kujton se këndonte këngët e Rolling Stones dhe Beatles në qelinë e tij nëntokësore për të ruajtur mendjen e shëndoshë.

Para rënies së komunizmit shqiptar në vitin 1990, ndërtesa që tani strehon Muzeun e Mbikëqyrjes njihet si “Shtëpia e Gjetheve” – një punim që i referohet të dy mureve të veshura prej dredhëzave dhe “gjethet” e dosjeve të policisë sekrete që mbahen tek qytetarët . Gjatë Luftës së Dytë Botërore ajo u përdor nga Gestapo e forcave naziste okupuese.(Tirana Today)

30 komente në “Rrëfehet inxhinieri që u burgos nga Enveri: Shpikja ime më çoi pas hekurave, bashkë me tim atë”

  1. sal says:

    Genjen ! E vertete eshte qe s’lejohej ,po te gjithe shikonin.
    Nje nga ato kanace e kisha edhe une;ishte prodhuar ne Durres (ilegalisht duhet thene), Kisha bere edhe nje antene te posacme,por nje dite me erdhen ne shtepi 5 pionier dhe me thane :”e juaja eshte ajo antena larte?” .Une u thashe JO me te qeshur.
    Me thane “hiqe vet se do ta heqim ne”.E hoqa . KAQ.
    Ne burg shkoje per nenin 8,qe te vjetrit e dine;jo per antena e kanace. “Jepi cezarit ate qe i takon cezarit”

    1. romeo says:

      E njoh kete monster,por eshte denuar se ka qene pederast pasiv bashke me te jatin!
      Ik more kelliree e ndyre,burgaxhi qe ke provuar sapunin e Rrogozhines pa hesat dhe tani do te sherosh plaget e sumes te shpartalluar!
      Po na dalin kurvat dhe b..qiret sikur sigurimi nuk kishte pune tjeter,por te mbante palloshin ngritur dite e nate per keta qelbesira!

  2. Ai says:

    Bo bo bo c’ paskan bere sigurimsat. Paskan pergjuar me leje e me ligj.Ku eshte degjuar te te pergjoj shteti?
    Vetem ne sistemet totalitate ndodh kjo.
    Ndersa tani po na pergjon nje shtet i huaj dhe Ne?Gezohemiiii!!!
    Llum si ne!!!

  3. Bozen says:

    Kjo eshte nje perralle shoku gazetar, prisnim kohe me te mira, por ti nuk ditke te shkruash se çfare eshte ajo qe ne duhet te bejme me mire qe tja kishim kaluar regjimit te Enverit. Kjo qe po beni ju eshte nje turp i madh per Shqiperine dhe shqipetaret.

  4. kodra pas bregut says:

    Gazetar idiot qe ne radhe te pare nuk di te shkruaje shqip dhe ne radhe te dyte genjen sepse nuk shkonte njeri ne burg per kanace .
    Te gjithe shikonim .

  5. kasem gahinji says:

    ja fut kot ky shpikesi i madh.ku kish familje qe kish televizor dhe nuk kishte kanace ne tirane .mburreshim me sa tranzistore e kemi.nuk na ka trokitur njeri ne dere.aq me teper te vinin pergjues per kanace.shiko mos ta kane vene per gje tjeter.

  6. WEB says:

    Në vitet që flet ky zotëria nuk e kapje dot TV italiane me kanace alumini apo dy elemente me shume, kështu që mos bëni shumë si të ditur dhe specialistë. Vetëm kjo lloj shpikje primitive, por efikase, mund të garantonte shikimin e këtyre kanaleve. Vetëm nga fundi viteve 70,e fillimi i viteve 80 mund të kapeshin kanalet Italiane me letër alumini në kabllon e antenës, apo elementë alumini të ngjitur në antenë. Dhe kjo e fundit jo për meritë të shpikjeve shqiptare por thjesht se antenat italiane si Rai apo kanalet e tjera shtuan volumin dhe mbulimin e zonës së jugut të Italise duke bere te mundur kapjen e sinjalit edhe nga antenat primitive që kishim në atë kohë

  7. Pusi qe lahet vete says:

    Kjo histori bajate duhet te jete servir per konsum brezit qe ka lind pas ’80 . Kaq.

  8. Fatosi-kosove says:

    E po sot genjeshtra nuk eshte e “ndaluar” e sidomos kur kemi tellallin e “qytetarit dixhital” qe mezi spret te akuzoi dhe fajesoi te tjeret,por ama vetem nje lutje kam per kete te “vuajturin” qe paska shpikur diqka qe ate kohe çdo shqiptar e bente;
    ta nderroi emrin se basha e alibeaj do te gjejne prova qe te kap ligji!

  9. befana says:

    ne brezi i asaj kohe,skemi lene asgje pa pare e degjuar,keshtu qe njihnim te tere artistet e medhej te rrokut, etj me mire se vete popujt e tyre.
    po mos beje aktivitet kunder regjimit ,nuk te gjente gje.

  10. mirel says:

    O si genjen. Ne shikonim RAI n nga mengjesi deri ne darke vone.
    Andej nga Tirana e lart ju kapte sllavin dhe shikonin teleblue, program porn i Beogradit. Degjonin dhe Lepa Brenen..si filoserbe qe jane.
    Tani na ben viktimen. Vemje.
    Thuaj qe ke patur pajisje spiunazhi dhe jo kanace.

  11. petrit says:

    Zoterinj gazetar me vjen keq qe shperdoroni median per perralla. Kanaçja nuk eshte shpikur nga shqipetar, ajo eshte shpikur nga prodhuesit e TV. Duhet ta dini se nje pjese e madhe e TV vinin ne Durres me grupin e instaluar dhe ne URT ja hiqnin. Qe ta dini kanaçja nuk eshte gje tjeter veç nje skeme fare e thjeshte ku elementi kryesor ketu eshte tranzistori i frekuencave te pershtatshme per grupin e dyte te kanaleve TV. Pra nqs zoteria pretendon se ka shpikur kanacen, sigurisht genjen, por me sa duket kesaj historie i fryn me teper gazetari, per ta bere artikullin interesant. E keni botuar disa here kete pretendim prandaj po shkruaj, dhe mos e botoni me se beheni qesharak.

  12. Ilirjan says:

    Perse or gazetar ben lajm kete genjeshter. Perse nuk ben lajm se ne Durres ishte nje Uzine qe prodhonte televizore, radio dhe shume paisje elektronike kerkesat per te cilat vinin nga e gjithe Ekonomia shqiptare, kryesisht Industria. Perse nuk shkruan per mjeshtrit e kesaj Uzine, me arsim te larte dhe te mesem, te cilet ben cudira per kohen, per Byrone Teknologjike te saj e cila projektoi skema te paisjeve elektronike, per ata djem dhe vajza qe i vune ne jete keto projekte.
    Po, dikur ne Shqiperi u prodhuan radio dhe televizore me qendrueshmeri dhe skeme perfekte, u prodhuan paisje te ndryshme elektronike duke deshmuar se edhe ne Shqiperi ishte krijuar nje berthame te Inxhinjerise Elektronike qe po “hidhte ne treg” prodhimet e veta. Kjo berthame po te respektohej dhe te vleresohej do te kishte sot jo nje Uzine por disa, duke vazhduar te prodhonin edhe shpikjet e fundit te kesaj Industrie cudiberese, duke krijuar kushtet per te pasur edhe shpikesit shqiptare te kesaj fushe.
    Keqardhje per ju te Tema-s qe propogandoni genjeshtrat qe nuk i sherbejne askujt qe eshte shqiptar, vec antishqiptaret ferkojne barkun kur i shohin ne faqet tuaja.

  13. Plaku Xhuxhumaku says:

    Me vjen keq qe disa komentues ketu mundohen ta sheqerosin kohen e Enver Bythos. E verteta ehte qe jo te gjithe ata qe kishin “kanoçe” shkuan ne burg, po ata qe rregjimi donte t’i fuste ne burg per çfarredo arsye mund t’i fuste edhe me akuzen “keni kanoçe”. Dhe eshte shume e vertete qe ky zoteria u fut ne burg sepse qe nje nga krijuesit e “kanoçes”, ndryshe nje amplifikator i thjeshte ne banden UHF.

    Ai komentues-palla me siper qe flet per “kanoçe alumini” nuk ia ka idene se per cfare flet. Kurse ai tjetri qe thote “te gjithe shikonim dhe degjonim” ia fut kot, sepse meqe shifte vete ai/ajo nuk dmth se shifnin te gjithe.

    O njerez mos harroni kaq shpejt cfare muti ishte rregjimi qe kaloi vetem se ky tani ka te meta. Ka rrezik qe te perseritet po e harruat, e aq me keq po e glorifikuat.

    1. Ivan i madh says:

      Po me mut je ti o plaku xhuxhmamut nje fakt që eshte realitet duhet ta mohojme ku Rai kapeshe dhe ne Korce e jo ne Tirane e bregdet. Me sa duket ti je race m… e kaluar m.. që te mundohesh te mbrosh nje inxhinier deshtak dhe i pa afte kur ato kapacka beheshin dhe nga amatore e elektronikes ne Korce dhe nuk kishin asnje problem me keto që llap ti. Po ta kruaje b… detyrymisht do e haje nga ju spiunet e atehershem dhe antikomuniste e tanisheme. Na hengesh m..e mengjezit se ka me shume kaloje per ty që je pa dhembe dhe me proteza.

      1. Plaku Xhuxhumaku says:

        Ik shpejt se te filloi mbledhja e celules o Ivani Bythemadh pe Korçe me kapaçka. Po qe per mut, e per bythe e per ku di une tjeter ha sa te duah per vehte. Me fal, po ata amatoret e elektronikes ne Korce (se ju korkaret jeni te mencur qamet, me tepsicka e revanicka) ku i gjenin tranzistoret qe duheshin per ato kapaçkat or trulesh? Apo i benin me kapaçkat e Birra Korces?

  14. sajmir dixhitali says:

    bravo maloko per shpifjen. cdo liber elektronike ne biblioteke kishte skema antenash. problemi eshte se ti I vidhje pjeset ne ndermarje dhe I shisje antenat. ne jemi popull qe prodhojme shpifesa jo shpikesa.
    na bete per te vjelle,

  15. Dalip Berzeshta says:

    Hahahah gallat me falangat e kuqe,pleq te rjedhur te pjerllur dhe nostalgjik ne kete forum.Veteran mostra komuniste qe cdo gje duhan ta kthejne nga vetja,kam parasysh komentet,jo e perdornim te gjithe jo terci verci,e perdornit o korba te sistemit,po i kishit krhahet e ngrota nga operative sepse e ushqenit me informacion sipas vijes se sjedhjes qe u jepte ai.Kete te shkretin e ka zene vala ose duhej bere ndonjeri shembull per te trembur te tjeret.Ky ka qene inxhinjer dhe nuk u a ka varur shum sigurimsave,sespse ka patur intelekt,dhe jo injorant si shumica e ketyre komentuesve,dhe si i tille eshte ndeshkuar.Qeneria kanibale vazhdon edhe sot,dhe pse me nje kembe ne varr.Regjimi me i ndyre se ne cdo vend te botes,dhe keta prape me te vjetren.I beni duha Sali Serbit qe zbatoi Katovicen fije per pe,se do kishit dhene llogari per te gjitha vrasjet e demet qe i keni bere keti populli te mjere!

  16. Kellira says:

    Qe te denonin ne diktature nuk ishte ndonje cudi. Zakonisht kur nuk e mbaje gjuhen brenda ose e beje balte (qe te beje grup duhet te vidhje nga pak…). Por edhe pa keto arsyen ta gjenin ustallaret por te pakten ne demokraci mos themi genjeshtra.
    Televizoret e pare te montuar ne Durres ishin te gjithe me Grup te perfshire.
    Me pas shiteshin pa grup dhe pa galeten perkatese (dhjeta e famshme).
    Grupin e ndertonte cdo teknik i zakonshem qe kishte mbaruar shkollen e mesme per rryma te ulta kurse galeten duhej ta gjeje me mik.
    Sigurisht te parat u bene nga inxhiniere se kishin me shume materiale dhe ishin me te mbrojtur.

    Nese kishte apo jo?! Shihni tarracat e pallateve ne keto foto:

    http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?p=100801024

  17. lexuesi i irrituar says:

    Shume gjera fryhen nga artikullshkruesi per ta bere shkrimin sa me shume “sensacional”. E verteta eshte “qe brezi yne” , nderta edhe une , i ka ndjekur programet televizive italiane , sidomos gjate veres kur arrinte sinjali , dhe per kete nuk ka patur persekutime. Besoj se inxhinjeri duhet te jete vene ne shenjester per ndonje arsye tjeter .
    “Kanaçe” kam ndertuar edhe une , ashtu si shume te tjere per te shikuar kanalet private italiane. Per korrektese, kanaçia ishte nje konvertitor i frekuencave UHF ne frekuencat VHF , banda e pare .Sepse televizoret e montuar dhe shitur ne ate kohe tek ne , Shqiperi , ishin realizuar qe te merrnin vetem banden VHF (1 – 3 ) .

  18. Che Guevara says:

    Bre Dalip krimbi!
    Po ku kishte njeri atehere qe te shkelte vijen politike dhe t’i kishte krahet e ngrohta?
    As Enver Hoxha nuk i kishte krahet e ngrohta dhe ti na can trapin me mufka!
    Ligji i shtetit socialist nuk poyeste as per antaret e byrose poloitike e jo me per ca djemurina buzequmesht!
    Pse ha mut kot,o krric Dalipi,por ne plazhin e Durresit e kudo te gjitha radiot ishin te hapura ne stacionet italiane e jugosllave dhe nuk te fliste njeri!
    Ne se mohon edhe kete,atehere ti duhet te ngopesh me mut se aq tru paske!
    Ne Shkoder degjohej muzike sllave pa asnje kufizim,por keta qe jane denuar per pederasti,vjedhje,spiunime etj,duan ta justifikojne burgun me keto gomarlliqet qe derdellitin!
    Po tani,o Dalip rredhi,qe ke 27 vjet qe degjon muzike te huaj pa kufizim,cfare mireqenie ke arritur ti dhe shumiuca e popullit?
    Nje mut kemi arritur,vecse kemi shkuar 150 vjet prapa!
    Ne socializem njerezit ishin NJEREZ me plot kuptimin e fjales,ndersa sot NJERIU PER NJERIUN ESHTE UJK!

  19. Intelektuali tironas says:

    E verteta eshte se nga vitet 80 ne Tirane filluan te cfaqeshin kanocet per te kapur UHF e TVB 2. Perdoreshin tranzisot BF etj etj.
    Kam degjuar atehere se ato filluan per here te pare nga tekniket apo inxhinieret e Uzines se Tv
    ne Durres. Krye Inxh. V.Shehu i ndjeri, djali i madh i M.Shehut, kishte mundur te zgjidhte ne stafin e tij aty njerez
    nga me te aftet e inxhinierise apo te kimise, Prof. te Universitetit Tirane, te cilet punonin dhe krijonin me
    perkushtim ne ato vite tejet te veshtira. Ne vitet 70 apo 80 aty erdhen dhe nje grup inxhinjeresh Gjerman qe instaluan te paren linje prodhimi apo montimi TV. Kanocet ishin shkendijat e depertimit te intelektualizmit shqiptar drejt botes perendimore aq shume te deshiruar.

  20. sadna babul ka bidai says:

    TELEVIZORET ISHIN NJE PJESE PER TE MARE NJE NJOHURI SHIKIMI PER TE DEGJU TE MEDHEJTE,SIDOMOS PER VENDET ORALE KISHIM RADIO SE MUNDESIA PER TE BLERE ISHTE E PAKT SE PUNONIN NEPER ARA DHE LODHJA NUK ISHTE PER TE SHIKU TELEVIZOR .NJERIU ME HAPIN DHE PERPJEKJEN JA ARRIN GJITHCKA .DIJA NUK VJEN NGA TELEVIZORI POR NGA LEXIMI QE MESOJNE NJERZIT DHE PASIONI QE KANE CDO TRASHEGUES

  21. kepucari says:

    e hodhi edhe nje budall nje gur ne lume.

  22. Saimiri says:

    Habitem qe njerezit e mesiperm qe i kane sherbyer me besnikeri Sigurimit te Shtetit dhe regjimit komunist apo baballaret e tyre jane hedhur ne nje fushate fyerje dhe shpifjesh ndaj meje pse nuk i kame mare leje atyre per te bere kanacen, qe dalengadale i dha nje goditje diktatures se tyre duke lidhur Shqiperine me Perendimin . Une kam qene qe ne pallatin e pionerve per Radio, tre vjet arsim i larte mbas shkolles se mesme pe Radio nderlidhje dhe inxhinier me Medalje Ari per Inxh. Elektronik me tre gjuhe te huaja. Televizorin une e kisha nga viti 1968 dhe babai i paralizuar shikonte atehere vetem 4 ore tek Televizioni Shqiptar. Baballaret tuaj me arrestuan dhe me burgosen , ndersa ju u gezuat dhe sot shpifni kot se koti . Shpifesi eshte me i keq se vrasesi dhe ja sa poshte keni rene si njerez. Perqafoni Demokracine dhe bashkohuni me Perendimin apo jeni filo ruse dhe jepni emrin e vertete ketu dhe jo pseudonimet tuaja te sigurimit komunist

  23. Saimiri says:

    Habitem qe njerezit e mesiperm qe i kane sherbyer me besnikeri Sigurimit te Shtetit dhe regjimit komunist apo baballaret e tyre jane hedhur ne nje fushate fyerje dhe shpifjesh ndaj meje pse nuk i kame mare leje atyre per te bere kanacen, qe dalengadale i dha nje goditje diktatures se tyre duke lidhur Shqiperine me Perendimin . Une kam qene qe ne pallatin e pionerve per Radio, tre vjet arsim i larte mbas shkolles se mesme pe Radio nderlidhje dhe inxhinier me Medalje Ari per Inxh. Elektronik me tre gjuhe te huaja. Televizorin une e kisha nga viti 1968 dhe babai i paralizuar shikonte atehere vetem 4 ore tek Televizioni Shqiptar. Baballaret tuaj me arrestuan dhe me burgosen , ndersa ju u gezuat dhe sot shpifni kot se koti .Por une do te merja lejen tuaj me 20 shkurt 1991 kur udhehoqa turmen per rrezimin apo qe godita i pari koken e monumentit tuaj E.H. Ju qate me denes kur vdiq ai si ne Kore te Veriut .Shpifesi eshte me i keq se vrasesi dhe ja sa poshte keni rene si njerez. Perqafoni Demokracine dhe bashkohuni me Perendimin apo jeni filo ruse dhe jepni emrin e vertete ketu dhe jo pseudonimet tuaja te sigurimit komunist

  24. Bruno says:

    Saimir Maloku eshte heroi Demokracine dhe I Humanizmit si edhe inxhinier I shkelqyer elektronik. Sot mbas afro 50 vitesh sigurimsat dhe ekstremistet komuniste SI dhe femijet e tyre shpifin kot see koti per kete njeri te nderuar te popullit tone . Pse nuk flisni per krimet e baballareve tuaj por jeni bere SI Kori I kukuvajkave komuniste. Dhelpra kur nuk e kapi rrushin tha qe eshte I tharet . Edhe Ju keshtu.

  25. Saimiri says:

    Pas 50 vitesh sigurimsat dhe komunistet e diktatorit komunist gjakatar duke e pare ate ne ender u kujtuan se kanacen e paskan bere ata. Kur mua me futen ne burg per kete gje ata u kenaqen duke thene se Saimir Maloku ishte armik i popullit dhe deshte me lidh Shqiperine me Perendimin si dhe shtepia e ime ishte bere si qendra kryesore e kultures perendimore ne Tirane . Une kam qysh Kur isha 7 vjec dhe merresha me radio galena , 17 vjec bera aparatin e radios, etj .Cili prej jush ka tete vjet arsim te larte dhe me rezultate te mire deri me sot se une , qe mbarova me medalje ari ne universitet o inxhiniera qe punuat ne Sigurimin e Shtetit dhe bij te xhelateve komuniste . Ne vend qe te na kerkoni falje per krimet e baballareve tuaj beni shpifje te ulta ndaj meje . Ju jeni akoma me mentalitetin e vjeter komunist . Lutjuni Zotit te fale krimet e baballareve tuaj dhe perqafoni demokracine edhe Perendimin, sepse koha juaj ka perenduar.

  26. Raidoni says:

    Eshte e habiteshme se pas kaq kohe qe ka kaluar na kujtohen pionieret e Enverit dhe te Sigurimit Komunist dhe shkruajne se kanacen elektronike na e paskan shpikur Vladimir Mehmet Shehu, Pirro Bashari, Nesti Vako , etj qe jane pinjolle te Nomenklatures se Larte Komuniste. Pse atehere keta nuk i futen ne burg , por futen Saimir Malokun inxhinierin e famshem elektronik. Prandaj eshte turp te shpifni si baballaret tuaj ekstremista komuniste

  27. Rudi says:

    Populli dhe mediat tona edhe ato të huaja shprehin fjalët më të mira për Heroin e Demokracisë inxhinierin e famshem elektronik Saimir Maloku, i cili shpiku pajisjen e thjeshtë elektronike televizive për të marrë stacion italiane , jugosllave, etj. Falënderoj Gazetën Tema për botimin e kësaj historie tepër e dhimbshme të vuajtjeve të tmerrshme të tij. Kjo na kujton persekutimin e Kopernikut dhe Xhordano Bruno E habiteshume që ish komunistet shpifin si me pare si djalli

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email nuk do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme shënohen *

Lini një Përgjigje