Rrëfimi i rrallë i mbretit Zog, për nënshtrimin ndaj Italisë: Do civilizoj shqiptarët dhe t'i bëj njerëz, por nuk do t’i nënshtrohemi kurrë dominimit italian

15 Gusht 2018, 08:59Dossier TEMA

Nga Aurenc Bebja*

Gazeta franceze, “L’Intransigeant”, ka botuar të shtunën e 13 tetorit 1928, në faqen n°5, një intervistë ekskluzive të Ahmet Zogut, dhënë asokohe medias britanike, Daily Telegraph.

Përtej qëllimëve të tij për të civilizuar popullin shqiptar, që t’a bëjë atë të pranojë, sa më shumë që të jetë e mundur, zakonet perëndimore, mbreti, shpeshherë i kritikuar për çështjen në vijim, ka shpjeguar arsyet e bashkëpunimit me Italinë.

Intervista me mbretin e ri

Zogu I dërshiron të civilizojë popullin e tij… dhe të ruajë pavarësinë e tij

Londër, 12 tetor (nga korrespondenti ynë me telefon). – Z. Ashmead Bertleet, kontribuesi i mirënjohur i Daily Telegraph, i dërgoi një gazete të Tiranës këtë intervistë interesante që ai kishte zhvilluar me mbretin e ri të Shqipërisë, Zogu I. Monarku gjatë intervistës, ka folur për tema të ndryshme : administratën e brendshme, ushtrinë, financat dhe politikën e jashtme. Në raport me temën e fundit, Zogou I tha :

Personalisht, unë e vlerësoj mbretin Aleksandër dhe popullin e Jugosllavisë, por mendoj se ata kanë një ide të gabuar për atë që po ndodh në Shqipëri. Do të doja të them diçka më shumë në lidhje me këtë temë që është e përfshirë aq thellësisht në Evropë. Në radhë të parë, më lejoni t’ju them se nuk kemi asnjë aluzion më të vogël agresiv ndaj Jugosllavisë. Dëshira jonë është të kemi marrëdhëniet më të mira me këtë vend.

Në radhë të dytë, ne nuk kemi ndërmend të heqim dorë nga pavarësia jonë në favor të një kombi tjetër. Mund t’ju kujtoj Historinë. Shqipëria është i vetmi vend Ballkanik që gjithmonë ka arritur të ruajë pavarësinë pavarësisht nga pushtimet e shumta. Karakteri i racës shqiptare bazohet në dashurinë e lirisë për t’u vetë drejtuar.

Ne nuk do t’i nënshtrohemi kurrë dominimit italian; njerëzit nuk do ta toleronin atë qoftë dhe për një çast. Por ne duhet të marrim parasysh gjendjen tonë. Ne jemi vërtet shumë vonë krahasuar me pjesën tjetër të Evropës. Populli nuk di as të lexojë dhe as të shkruajë; ka pak ligje të shkruara që zbatohen dhe “hakmarrja” ende mbretëron në shumë pjesë të vendit. Qëllimi im është të civilizoj popullin tim, t’a bëj atë të pranojë sa më shumë që të jetë e mundur, zakonet perëndimore.

Kjo detyrë mund të realizohet vetëm me ndihmën e jashtme. Kjo është arsyeja pse ne kemi miratuar mjetin që na dukej më i përshtatshmi për ne. Mbi të gjitha, kishim nevojë për para dhe kishte vetëm një mënyrë për t’i gjetur : t’i merrnim ato hua nga një vend tjetër. U përpoqëm në Gjenevë dhe dështuam; ne kemi provuar edhe në disa vende të tjera, përfshirë Anglinë, por pa sukses. Pra, Italia na erdhi në ndihmë dhe na dha hua 2 milionë paund në kushte shumë të favorshme për ne.

Këto para përdoren tani për punët publike : rrugët, urat dhe ndërtimin e portit të Durrësit. Pastaj, na nevojitej ndihma e ekspertëve dhe financierëve, oficerëve për të organizuar ushtrinë tonë tokësore dhe detare, inxhinierët, mjekët dhe kështu me radhë. Natyrisht, Italia, e cila na dha paratë, kishte të drejtën e para për të kontrolluar shpenzimin e kësaj shume. Kjo është arsyeja pse ne kemi shumë italianë që punojnë mes nesh, por kjo nuk do të thotë që ne kemi humbur pavarësinë tonë politike. Ne mbetemi një komb dhe zotër në shtëpi; dhe ne nuk do të lejojmë kurrë që të mbizotërohemi apo të shfrytëzohemi në interes të të tjerëve.  — T. B

https://www.darsiani.com/la-gazette/rrefimi-ekskluziv-i-mbretit-zog-per-daily-telegraph-1928-kjo-eshte-arsyeja-e-bashkepunimit-me-italine/

15 komente në “Rrëfimi i rrallë i mbretit Zog, për nënshtrimin ndaj Italisë: Do civilizoj shqiptarët dhe t’i bëj njerëz, por nuk do t’i nënshtrohemi kurrë dominimit italian”

  1. Kalec Dega says:

    Po ky cne te cililizoj Pellazgo-Albanistanezet te cilet sapo ishin ndare nga mema Turqi me gjithe te mirat qe solli pushtimi 5 shekullor!

    Pse nuk i mjaftuan Turqise 500 vjet te civilizonte Pellazgo -Albanistonezet?
    Po Kosovaret qe nuk pesuan “dominimin” italian, u civilizuan?

    Apo do ta bente me ndihmen e Serbise dhe analfabeteve veriore qe per 50 vjet as Enver Hoxha nuk arriti ti “civilizoj”.

    Dmth nje Albanistonez-Pellazg do civilizonte shqiptaret analfabete dhe jo Italianet edhe pse pushtues.

    1. DINGO says:

      @Kalec Deda Po ti te na hiqesh sikur vjen nga Parisi per vete dhe na quan me ato emra,A ke turp ,duhet te jesh Gruaqire,se moterqire ke kohe qe je.tI je ne Greqi u bere njeri ,po ik ore te qifte kina pragun kodosh pa gjak.Zogu dhe nje mendim dikur,Harron qe Turqia qiu dhe Elladen tende 400 vite.Apo ben sikur nuk e di.OUst gabel i dhier.

    2. mik says:

      Kalec Dega – nuk po replikoj me ty qe te mbush mendjen, e kuptoj intelektin tand , por nji gja dihet : nqs nje popull mbetet mbrapa ne qyteterim, nuk asht faji i popullit ( cilido qofte ai popull ) por asht keq- managjimi i tij. Askush tjeter nuk asht fajtor vec qeveria qe e drejton. Si mendon se nuk do ishte zhduk praktikumi i Kanunit te Lek Dikagjinit sikur qeverite qe kane “ drejtuar “ Shqiperine, te investonin per ate qellim ? Patjeter qe po. Por kjo nuk i ka dhe nuk i interreson dikuj.
      Prandaj jemi ketu ku jemi.
      Askush nuk asht fajtor per cdo gja qe ndodh ne Shqiperi, vetem keq-qeverisja, jo vetem kjo qe asht por te gjitha, qysh mbas vdekjes se Skenderbeut.

  2. Edjon says:

    Prrallat e Zogut.Po me nji popull te civilizuar nuk rrije dot ne fronin e mbretit.Atij i interesonte nji popull analfabet.Italia ishte per vete nji sistem feudal dhe me nje shkalle te friksme analfabetizmi.Ne Itali vetem klasat feudale kishin mundesi shkollimi se populli si ne Shqiperi ishte i zhytur ne shfrytezim.Musolini filloi te ndermarre disa reforma po analfabetizmi ne rradhet e popullit ishte i frikshem.Kam studiuar ne Itali 5 vjet dhe u njoha me historine e vendit.Oferta ose vetofrimi i Italise per te ndihmuar ishte kolonializimi i Shqiperise dhe fillimi i operacionit ishte shtenia ne dore e pikave nevralgjike te vendit duke filluar nga ekonomia.

  3. ELIOT says:

    OE Kalec ;;Ke ngec akoma tek ura e brarit MORE Turk ;;;;Turqit na lane mbrapa 500 vjet more gomar ;; DHE ZOGU KISHTE PRESPREKTVA TE MEDHA PER SHQIPTARET …DHE KA AKOMA DISA QE THONE SE ZOGU NUK ISHTE INTLIGENT EUROPIAN ….E SHIKONI BOLSHEVIKE CFARE IDESH PER ZHVILLIMIN E SHQIPERISE KISHTE ZOGU … DHE KISHTE TE DREJTE SHQIPTARET ISHIN ANALFABETE 90 % .PRANDAJ KISHIN NEVOJE PE ITALINE DHE EUROPEN QE .ZOGU DO TA BENTE ..POR LUFTA JA PRISHI PKANET ..DHE NA LA NE NE DUART E FATIT TE ENVERIT QE SBERI ASGJE ….NGA KETO GJEERA QE ZOGU I KISHTE NE PLANE …ENVERI NA IZOLOI NGA EUROPA .NA BERI SHURRAMANE BOLSHEVIKE ….DHE NA PERCAU ME IDETE E KOMUNISTAVE DHE TE DEMOKRATEVE ..OUUUUUUU SE HARRROVA EDHE USHQIMINE NA I BEI ME COPA LETRASH …. PA HARRUAR BIDONAT E VAJGURIT SI NE AFRIKE ..NE VITET 80 KUR EUROPA SHETISTE ME VETURA ….MERCI AURRENC ..QE PO TREGON REALITETIN E ZOGUT …MERCI ENCORE ……

  4. Enveri says:

    Ky mbreti I leshit meriton të vritet edhe I vdekur. Pasi fale tokë jugoslavit për pushtet, na shet pordhe këtu.

    1. Hosteni says:

      Mbretit i jane tretur kockat, por u duhet leruar nenocka atyre qe i ngriten bustin sie edhe ketij Aurenc Bebes qe ka shkruar kete hartimin ketu.

  5. faro says:

    Cfare thuhet ne artikull i pergjigjet ralitetit. Nuk kuptoj perse shqetesohen disa nga lexuesit. Se sa ia arriti dhe rruget qe gjeti Zogu eshte problem tjeter. Edhe sot, ne dhe vete shtetaret tane, e ndjejne veten te presuar nga nenvleresimi i Europes, deri ne mosperfillje, per kete vend. Edhe Greku eshte i lire te na kercenoj dhe ne vetem mund te ulim koken. Madje edhe media jone eshe e kapur. Mjafton nje financim i vogel, per te te botuar edhe nje material antishqiptar. Pse pak po perflitet SKENDERBEU?
    Une PYES:
    Cili ishte Skenderbeu grek??????

  6. Alboz934 says:

    Pikerisht se ishe trim e nuk ju nenshtrove italianeve vodhe florit e ja mbathe nga Greqia , alamet mbretit me ik si mini .

    1. ELIOT says:

      MORE ALBOZ QURRAVECI …P A E DIN TI MORE BUDALLAH SE PO TE MOS MERRTE ZOGU FLORIJTE …DO TI MERRTE DUCJA HITLERI QE JE BUDALLAH DUKESH POR QE EDHE QENKE TYC NE HISTORIE KETE GJE STE LEJOHET …HITLERI JA MORRI PASURITE TE GJITHE VENDEVE QE PUSHTOI …. FRANCEZET I CUAN NE NJE ISHILL LARG PE TE MOS RENE NE DUART E HITLERIT ARIN .. NE MERTINIQUE … DHE ZOGU NUK SHTE HERO POR I ZGJUAR PER KOHEN ….. CHURCHILLI I BOMBARDOI NJA 10 ANIJE LUFTE FRANCES …SEPSE DO TE BININ NE DUART E HITLERIT .. MESONI MIRE HISTORINE COBANE ….PASTAJ ZHGARRAVISNI …MERCI .

  7. Rrumpalla says:

    Po çne ky hajdut të civilizonte shqiptarët? Nuk lënë vend gazetarucët dhe politiqenët pa lavdëruar këtë injorant që bëri shqipërinë copa copa për interesat e familjes së tij. A mund të na thotë ky gazetarucë për marrëveshjen me serbinë për të ardhur në pushtet, apo për Shën Naunin, pastaj të na tregoi zgjuarsinë e hajdutit zog.

  8. Pellazgos says:

    Ne nga jugu skishte nevoje te na civilizonte maloku dhe turkoshaku Ahmet,se kishim kulturen tone Epirote Greke qe po mos te qe Turqia dhe Islamizmi do ishim shume me ndryshe.
    Kete e tregojne edhe sot Arkeollogjia,deshmite e komunitetit tone qe vuajti kaq shume nga lufta e mallkuar fetare ne emer te “Zotit” pushtues.
    Une di qe Feja nuk “eshte” politike,atehere si ka mbire ketu kjo semundje ne qofte se nuk ka pushtues,vrases,perdhunues,barbare?
    Te pakten kete thone prifterinjte apo edhe hoxhallaret qe flasin ne “Emer te Zotit”.
    Pa pushtet,para,pushtime nuk ka Fe budallenjsh,vetem interesa,injorance,lufte.
    Ahmet Zogollin dhe Qeverine e Tij e njohu Amerika,Italia dhe Serbia se u shit,kurse Theofan Stilian Mavromatis Nolin e Harvardit,te qyteteruar nuk e njohen Qeverine e Tij se nuk u shiti pasurite nentokesore amerikaneve dhe italianeve.
    Ky eshte fakt,bile nje artikull i kesaj gazete ka qene botuar perpara nje viti.
    Atehere behet pyetja;
    Pse keta te ashtuquajture “miqte” tane na “duan” kaq shume?
    E verteta dihet mire nga ata qe kuptojne pak dhe kjo eshte percarja ndermjet Greqise dhe Epirit nga turkoallvanosat e njohur nga amerikanet dhe kurva evropiane.
    Historia jone,ne qofte se duam te nderojme vendin duket qe nga Toponimet e Lashta te civilizuara te ndryshuara nga armiqte tane si fashiste ashtu edhe osmane.

  9. Pajdhany says:

    E drejt.
    Zogu ka bo shum perpjekje civilizuese.
    Psh.
    Delte i vetem andej nga instituti femnor,shkolla e vajzave,dhe gjat “shetitjeve” kulloste syt duke pa bukuroshet te cilat si me magji perfundonin nen hajdarin e sovranit i cili s njifte marsh indjetro por i pllenonte vajzat e shkreta duke ju bo shtes nanji kopil mas 9mujsh.
    Dhe kopilat zogollist jan mbi 10 cop.qe dihen.
    Po ata qe s dihen?
    Prandaj shqiptart sillen keq se kan komb kopilash.
    Litteraly kjo.
    Pallonin helenet e lasht vashat pellazge.lind ilire kopil ato.
    Pallonin romaket ilireshat,pill ilire kopila ato..
    E kush nuk ka shfry bolet n at vend.
    Gotet,keltet,arapt,turq,mongol sllav rus kinez….
    Osht bo nomi historikisht mbi dafllaqet e shqiptareshave.nomin kan bo hajdaret nderkombtar,sidomos osmanet.lan pallu arbnoret sa osht tund kompley ballkani nga hungerimat epshore dhe ulerimat e arbeteshave nen orgazma masive.
    Dhe tash kem peshqesh nje komb kopil total shqiptar qe me kopillliqet e tij po cmend boten
    Vet e keni fajin . Ju hakerrehen shqiptart botes.
    deshet me shfru bolet?
    Lat kopilat pas?
    Tash nijani lezetin atyne.
    Ca t mbjellsh do korrsh.
    Dhe vu neper planet kopilat shqiptar kopilnojn gjithanej duke bo emer si kombi me kopil n histori.
    Nje brez i ri kopilash po rritet n kosov pas orgazmes bombastike masive serbe ne vexhajnat kosovesha ne luften e fundit.
    Nderkaq,pllenimi i shqiptareshave te shqipnin me far hajdari nderkombtar ka tre dekada qe vazhdon semaforve moteleve te botes.
    Aqsa qe nga bota e pertejme vjen si nje vegim thenija e enver hoxhs:”poplli shqiptar po e can rrugen e storis me dafllak ne dor”

  10. Agron says:

    Zogu ishte nje vizionar. Por bagetia qe quhet popull i atij vendi, as e kuptoi dhe as e ka kuptuar. Per bagetine ishte Hoxha, qe i mori nga stani i dhive e veshi kapterra me yll ne koke.

  11. trumbull says:

    qia nanen oj shqipe!

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email nuk do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme shënohen *

Lini një Përgjigje