DEBATI: Rreth përkatësisë etnike të Gjergj Kastriot Skënderbeut

3 Qershor 2020, 12:12Kulturë TEMA

Nga Azdren Shala*

Historiani i njohur gjerman, Falmerajer, duke parë kompleksitetin e historisë së shqiptarëve në mesjetë, e në veçanti identitetin e tyre etnik, thotë: ai që kërkon rrënjët e krerëve të malësive të Shqipërisë humbet kohën dhe mundohet kot. Këtë problem të identifikimit të shqiptarëve sipas kritereve që përdoreshin për popujt tjerë, e ka evidentuar dhe historiani tjetër K. Jireçeku, i cili thotë se për dallim nga popujt tjerë, përcaktimi i identitetit të shqiptarëve sipas emrave është problematik, meqë shqiptarët në mesjetë i kishin zakonisht nga dy emra, nga ku emri i parë ishte rrallë herë emër etnik/kombëtar dhe një mbiemër i cili zakonisht ishte i fisit ose katundit të vet.

Kështu, realiteti kompleks i arealit arbëror në mesjetë, ku graviton kultura fetare dhe gjuhësore të ndryshme për arsye historike që dihen, në studimet e mëvonshme të historisë ka shkaktuar keqkuptime dhe keqinterpretime duke relativizuar dhe vetë ekzistencën e qenies arbërore në atë kohë dhe në ato treva. Në një nga këto keqkuptime dhe keqinterpretime rreth historisë së mesjetës shqiptare zë vend edhe përkatësia etnike e Kastriotëve, temë e cila vazhdon të jetë pjesë e debateve shkencore dhe publike për faktin e thjeshtë së nga kjo familje vjen personazhi më karizmatik dhe më i njohur i mesjetës ballkanike dhe asaj evropiane, Gjergj Kastrioti – Skënderbeu.

Është e njohur në histori prirja për t’i glorifikuar dhe përvetësuar figurat e njohura historike mbi imazhet e të cilave më pas janë ndërtuar identitete kombëtare, janë ngritur mite dhe janë ndërtuar konstrukte nacionaliste për ta mohuar tjetrin dhe për ta hyjnizuar veten. Në këtë drejtim, pika e cila është goditur më së shumti në historinë e Skënderbeut ka qenë pikërisht përkatësia etnike e tij, për qëllime të ndryshme. Por, pavarësisht qëllimeve, duke u çliruar nga ngarkesat nacionaliste dhe duke qëndruar larg agjendave politike të ditës, ia vlen një këndvështrim shkencor mbi përkatësinë etnike të tij.

Përkatësia arbërore e Skënderbeut deri më sot është kontestuar duke i vënë si kundërtezë përkatësinë e mundshme sllave të tij. Kjo hipotezë është ndërtuar duke u bazuar në identitetin fetar ortodoks të familjes Kastrioti, ku i vendoset shenja e barazisë mes asaj se çka është ortodokse rrjedhimisht është sllave. Kjo qasje e gabuar e cila vjen si pasojë e mungesës së njohurive historike ka shkaktuar lajthitje të tilla të cilat e meritojnë një shpjegim.

Në radhë të parë duhet ta kuptojmë një herë e mirë se mesjeta është një realitet krejtësisht i ndryshëm nga ai që jetojmë sot. Për dallim nga ditët e sotshme ku identitetet janë të konsoliduara mirë dhe të ndara ne mënyrë të qartë, në mesjetë gjerat ndryshojnë. Aty kemi shumësi realitetesh dhe hierarki tjetër identitetesh, nga ku është shumë e vështir të përcaktosh se çka është ai ose ajo. Të supozosh identitetin sllav të Kastriotëve në bazë të ortodoksisë ku identiteti i parë është i humbur brenda të dytit tregon mendjelehtësi në gjykim.

Raport me ortodoksinë kanë pasur dhe arbrit në mesjetë dhe këtu duhet ta kuptojmë një gjë me shumë rëndësi që, në ritin bizantin ekzistonin tri tradita të ortodoksisë, ajo sllavonishte, greke dhe gjeorgjiane. Familja e Kastriotëve ishin një familje arbërore ortodokse nën ndikimin e traditës kulturore dhe gjuhësore sllavonishte, dhe që nga këtu fillon keqkuptimi.  Por, nëse i futemi më thellë problemit dhe e ndjekim me kujdes të shtuar raportin e Kastriotëve me ritin e ortodoksisë sallavonishte, nga vetë këto raporte na del shumë e qartë përkatësia etnike e Kastrioteve.

Se Kastriotët ishin familje arbërore na e konfirmojnë  relacionet e kësaj familje me Manastirin e Hilandarit i traditës sllavonishte në Malin Atos në Greqi. Nga ato që njihen në histori si Aktet e Hilandarit, Gjon Kostrioti, babai i Skënderbeut futet në një marrëdhënie me Manastirin e Hilandarit përgjatë viteve 1426-1431, ku manastirit në fjalë nga familja Kastrioti i dhurohen dy fshatra, Radostusha dhe Terbeshina, ndërsa më pas manastiri i’a shet pirgun e Shën Gjergjit dhe të drejtën për të murgjeruar Gjon Kastriotit. Ky pirg, dhe pronat përreth nga vetë aktet e Manastirit ortodoks pasi i jepen Gjon Kastriotit njihen me epitetin “Albanski pirg” (Kulla e Arbrit). Ky fakt flet shumë edhe për përkatësinë e kastriotëve, e cila evidentohej nga vetë aktet e manastirit.

Një keqkuptim tjetër që lidhet me përkatësinë etnike të Kastriotëve janë edhe emrat e kësaj familje, të cilët gjithashtu janë emra të traditës gjuhësore sllavonishte duke i’u përshtatur gjuhës dhe ndikimit kulturor të liturgjisë ortodokse sllave. Por edhe këtu siç e ka vërejtur Jireçeku dhe Noli me vonë, emri rrallë herë përcakton identitet të arbrit në mesjetë, meqë në shumicën e rasteve ata janë përshtatje me influencat  e ndikimeve të ndryshme kulturore. Një arsye tjetër përpos influencës fetare ortodokse, një pjesë e emrave janë edhe reflektim i presionit kulturor serb i mbetur nga sundimi i Dushanit dhe epigoneve të tij ne trevat arbërore.

Në këtë drejtim argumentin se emrat të arbrit janë përshtatje dhe nuk përcaktojnë identitet, përbën shembulli i Gjon Kastriotit. Paraqitja e emrit të tij në trajta të ndryshme si Joan, Janus, Iouan, Johannes, Yuan, Ivan, Juvan etj, flet shumë në këtë aspekt sesa kriter i rrëshqitshëm është përcaktimi i etnisë sipas emrit në trevat arbërore.  Por në këtë rast, më e rëndësishme se trajtat e emrave, për problemin tonë do të ishte saktësimi i titulaturës konkrete që bartte vetë  Gjon Kastrioti, nga e cila na kristalizohet me qartë identiteti i Kastriotëve. Kështu përcaktimi i Gjon Kastriotit si “Zot asokohe i Arbërisë” nga peshkop Segoni jetëshkrues parabarletian, përbën argument të fuqishëm më shumë se sa trajtat e emrave që na paraqiten në kronikat e kohës.

Një tjetër çështje e diskutuar nga e cila më pas është ndërtuar hipoteza e origjinës sllave të Skënderbeut është e ëma e tij, e cila përcaktohet si sllave, sipas emrit Vojsava. Edhe në këtë rast emri nuk përcakton asgjë tjetër përpos identitetit të saj fetar ortodoks. Sa i përket identitetit të saj etnik, burimet historike janë shumë të papërcaktuara, dhe çdo insistim për ti caktuar asaj një identitet shqiptar ose sllav nuk janë gjë tjetër përveçse interpretime konvencionale, dhe aspak shkencore.

Kështu, kronika e Hopf-it për të ëmën e Skënderbeut thotë: ajo quhej Vojsava Tribalda dhe vinte nga një familje e mire (Lexo: familje fisnike); Kronika e Muzakës na thotë: ajo ishte shqiptare nga familja e Muzakajve, por këtë pohim duhet parë me rezervë sepse edhe  te vetë kronisti Muzaka shpërfaqet një prirje e tij për ta ngritur lavdinë e familjes së tij duke e bërë lidhjen me Skënderbeun; Barleti na informon se e ëma e Skënderbeut quhej Vojsava e cila vinte nga dera fisnike e Tribaleve; Franko na e paraqet si bija e Zotit të Pollogut. Ajo çka duhet shtuar në këtë mes, është se me emrin Tribali identifikoheshin dhe serbët, gjithashtu Tribali quhej edhe një fis ilir i cili shtrihej pikërisht në zonën e Pollogut afër Tetovës së sotshme, ku apelativi historik i këtij emri përdorej në mesjetë. Duke qenë se ky emërtim nënkupton përcaktime të ndryshme, çështja e përkatësisë etnike e Vojsavës mbetet e pa njohur.

Në fund, dilemat e përkatësisë etnik të Skënderbeut, rrjedhimisht të Kastriotëve, na hiqen nga vetë Skënderbeu i cili e vinte theksin te prejardhja e tij ilire duke e identifikuar veten me Pirron e Epirit, si dhe nuk nguronte ta quante veten dhe me titullin Zot i Arbrit dhe pasardhës i derës fisnike të Balshajve.

*Historian

44 komente në “DEBATI: Rreth përkatësisë etnike të Gjergj Kastriot Skënderbeut”

  1. Taulant says:

    Me te sakta jane pershkrimet e Gjon Muzakes . Ato jane te kohes . Ndersa Barleti, Fan Noli e shume Albanolog te tjer jane shkruajtur disa shekuj me Pas. Ndersa Gjon Muzaka u largua nga Shqiperia mbas rrethimit te Shkodres . Eshte deshmimtar i sakte historik i ngjarjeve . Ai shkruan qarte qe Skenderbeu dhe gjithe Kastriotet jane Shqiptar dhe jo Sllav. Keto jane dokumente historike qe Milomuti e MustafaMuti nuk i kane lexuarapo per 5 leke nga Athina duan te deformojn te verteten

    1. Andi says:

      Jo komplekse por ne kemi nje histori nga fillimi ne fund me mashtrime. Po nje gje eshte e cuditshme si ka mundesi qe Zogun e prune serbet ne pushtet. Enverin po ashtu. Por dhe heroi kombetare deri dje me nene serbe .Dhe sot historianet nen ze po e thone qe edhe babain e ka serb. I jati nuk na quhej Gjon por me dokumenta na del Jovan.

      1. Flm says:

        Sic e thot vet historiani, realiteti i periudhes se Skenderbeut ishte krejt ndryshe me ate te sotmin.
        ###
        Fqinjesia dhe miqesia me Serbet, Greket, Bullgar, Hungarezet e Krishter … ishte shume e madhe dhe aq me e forte behej kur ne Ballkan afrohej kolera Turko-Islamike, perkatesia Fetare ishte shume e forte dhe nje faktor kompaktiteti ne Ballkan.
        ###
        Kur kaq gjera te qarta behen te veshtira per tu kuptuar. Imagjinoni Sot qe realiteti ka ndryshuar, Shqiperia jo vetem ka humbur, por i ka ndruar me te kundertat dy faktoret me kritik per paqen dhe stabilitetin ne Ballkan.
        ###
        1- ka humbur miqesin me Fqinjet dhe ne te kundert ka bere vllazeri me koleren Turo-Islamike.
        2- ka humbur Fen e Krishter dhe ne te kundert jane bere me Islamik se Turqit, me numrin me te mdhe te xhihadisteve ne Siri ne raport me popullsin.
        ###
        Te dyja keto karakteristika jo vetem qe i ka humbur, por ka perforcuar te kundertat ne te tille shkall qe eshte e veshtir qe te besh krahasim dhe te gjesh vlera te perbashketa me te kaluaren, pa u kompeksikuar dhe pa mashtruar.
        ###
        Duhet te kuptojn Shqipot, qe nje komb i asimiluar nuk mund te fitoj kurre “pamvaresin” pa aborduar kulturen dhe Fen e pushtuesit.
        Largimi masiv i Abeve ne Greqi (Arvanitas) dhe ne Itali (Arberesh) u zevenesua me popullata Islamike Aziatike ne masen 75-80%.
        ###
        Keshtu shpjegohet dhe tjetersimi nga Arb ne Shqipo (ne fillim te shekullit te XVII) u be kaq pa pritur dhe normal.
        Kjo popullat e sotme (e sulltan Novruzit dhe Muratit) ka vetem 20-25% lidhe me Arberin e Skenderbeut.

        1. mik says:

          flm – Jo vetem ne Shqiperi ndryshojne realitetet per 500 vjet, ato ndryshojne kudo.
          Shume i here i pelqej komentet e tuja, me duken rracjonale, por nganjihere shkon shume lerg, e tepron. Duket se nuk ke qasje dashamirese me Shqiptaret !! Nejse, kjo asht puna jote.
          Te gjitha shtetet Evropiane kane perzierje popullatash. Nuk ka shtet ne Evrope qe nuk ka qene i pushtuar me shekuj nga dikush tjeter.
          Si ka me pas Shqiperia mardhanje te mira me fqinjet e vet, kur te gjithe e kane cungu, e kane rrudhe deri ne 30% te siperfaqes qe ka pas ?!! E keqja asht se prap synojne te njejten gja.
          Otomanet kane qendru ne Shqiperi 500 vjet, por ama edhe ne Greqi kane qendru 400 vjet. Ne krahasim, per nga paraqitja Greket ngjajne ma shume me popujt aziatike se sa Shqiptaret. Biles, Greqia do ishte ma e theksume ne ngjyren e lekures sikur popullata vendase mos te kishte pas perzierje me popullata te tjera, duke perfshire ato Shqiptare dhe Sllave.
          Historia e njef levizjen e nje pjese te Shqiptareve ne drejtim te Italise dhe Greqise, por ama, ne periudhen qe permend ti, historia shkencore nuk ka rregjistrime te ndonje levizje te popujve te tjere ne Shqiperi.
          Me ikjen e Otomaneve, ngeli ne Shqiperi nje pjese e mire e punetoreve te mbrapavijes se ushreise Otomane, ato qe sot ne i quajme jevgj, te cilet per nga pamja e jashtme ( ngjyra e lekures ) dhe kultura, ndryshojne jashtzakonisht shume me vendasit, ndersa ne Greqi, ndryshimi midis jevgjeve dhe pjeses ma te madhe te popullates tjeter asht i padallueshem.
          Kete nuk e them se urrej Greket si popull, perkundrazi, kam rrespekt nga pervoja e mardhanjeve me to.

          1. Flm says:

            O mik, me sa kuptoj “lundron ne ujra te turbullta”, ndermjet thashethemeve dhe injorances.
            ###
            Asimilim i popullsis pa dyshim eshte bere kudo nder vite, por ndryshimi dhe e keqia e madhe eshte kur asimilohet, kultura, gjuha, tradita, Feja … me dicka shume me te keqe sa ato qe kishe.
            ###
            Greqia “mundet te mos kete” Grek, por 100% Kinez, as pak e keqe (nuk mund te jemi racista me asnje krijes te Zotit), kur ata kane mohuar kulturen Kineze dhe kane adoptuar ate Helene dhe te Krishtere.
            ###
            Shqiperia mund te kete 100% rac Arjane, por c’fare rendesie ka kur kane mohuar Kulturen dhe qyteterimin e Krishter (qe ndricon Njerezimin) me ate Arabe dhe Islame (mallkimin e njerezimit).
            ###
            Si mund te pretendosh nga nje vend me klim subtropikale si Greqia, Italia e jugut dhe Ispania … qe te mos kete njerez zeshkan por bjonda me sy bojqiell ???
            Kur ata jane shume me te civilizuar nga “raca Arjane” shqiptare, qe e ka per nder vllazerin me bythzinjt Turq.

        2. Denis says:

          Flm. Ore gomar. Per cfra miqesia po thua me fqinjet para se te vinin turqit.Shqiptaret kane qene 200 vite nen mbreterine e serbise . Dhe serbet po i piqnin ne hell shqiptaret. Turqit shpetuan shqiptaret nga Car Dushani i cili po i asimilonte shqiptaret nga Nishi deri ne Preveze.

          1. beni says:

            Carr Stefan dushan lindi ne 1308 dhe vdiq ne 1355 perpara Carr Stefan dushan ka qen mbreteri e napolit Annjaun dhe ne 1298 e shpori mbreti Stefan milutin!
            Turqit hyne ne 1389 qe quhet beteja e kosoves!

        3. Gjin bue shpata says:

          Ik mor m.q idiot

      2. Theatre and Drama says:

        ate po thote pak a shume autori,
        emrat e tek shqiptaret nuk kane qene domosdoshmerisht percaktues te kombesise se tyre,
        tjetra,kur vete Skenderbeu e ka preferuar te veshë titullin “Prijes i shqiptareve,pasardhes i epirioteve” te tjerat nuk kane shume rendesi,
        dhe e fundit,por jo me pak per nga rendesia,
        po te ishte serb,ose te kishte nenen serbe,normalisht do iu duhej t’i ngrinin nje statuje ne Serbi,ne mos Skenderbeut,nenes se tij,pasi eshte e ema e nje strategu te njohur ushtarak,i rangut boteror..
        por nuk ka si te ndodh kurresesi kjo sepse bie ndesh me logjiken,kur Skënderbeu luftonte,Brankovich i dergonte te bijen,Mara Brankovich,aleatit te tij Sulltan Muratit per harrem…(por edhe 1000 kalores per t’i erdhur ne ndihme Sulltan Mehmetit gjate Rrethimit te Costantinopoles)
        jam i sigurte qe kurdhet e anastasit NUK e dine kete fakt ahaha

    2. Titi says:

      O njerez thirrini mendjes se emrat abramik nuk i perkasin as sllaveve, as grekeve, as katolikeve dhe as islamikeve prandaj familja e Kastrioteve nuk kishte emra sllav ose grek por emra abramik hebre. Shkrimi i autorit eshte kale troje ai me “emrat sllav” te Kastrioteve na fut sapunin Dushan kur dihet qe jane pradha me mret serbe te sajuara per pretendim territoresh.

  2. Theatre and Drama says:

    shkrim objektiv,interesant.

  3. Fredi says:

    Ja pra kjo esht e verteta , por jan myslymanet SHQIPFOLES qe e urrejn figuren e SKENDERBEUT HEROIT TON KOMTAR , sepse ai ka luftuar kunder myslymanizmit dhe perandoris otomane , kta lloj plerash myslyman shqipfoles e kan deklaruar qe me shtetin islamik ISISIN qe nuk kan atdhe , atdheu i ktyre esht sherihati , kundershtar te flakt jan dhe imamet qe kan mbaruar medresen ne Turqi , si ai kanibali dallkauk qe del neper emisione televizive dhe shan heroin ton komtar , se ktu nuk ka as ligj as shtet tja shkerdhej maman atij antishqiptari .

  4. Foqion Postoli says:

    Shkrim shume i qarte!
    Kushdo tjeter qe mundohet te krijoje identitete ne baze te emrave ne mesjete, thjesht paguhet per kete pune!

  5. Qinani says:

    Çar traplliqesh!
    Bota s ka buk me honger e profesorat merren t zbulojn se kush e qiu nonen e Skenderbeut ! Apo kush ja rrasi gjyshes s tij.

    1. Moisi Golemi says:

      Bythqir turk!!!

    2. tarasi 2 says:

      ty te qifte kina nenen mor moter qire

  6. Tom Qinani says:

    Nuk ka renfsi a ishte serbe a arbresh ajo Vojsava.
    Rendsi ka qe ishte pidh i bukur.dhe ja ka thy Xhon Kastriotit

  7. Pellazgos says:

    Si rrjedhim,ashtu sic kemi thene ne per qindra vjet qe i ashtuquajturi Iskander Beu ishte Greke Epirote,bile nga ata qe i thonin Kostandinopolis dhe jo Stamboll,ashtu si i thone edhe sot te ashtuquajturit Al-banians.qendres se Tij qe mori edhe flamurin Greke te Bizantit te Shqiponjes me Dy Krere.
    Ky flamur tregon ndarjen e Perandorise se Romes ne ate te Lindjes dhe Perendimit.
    Te mos harrojme qe Romen e ndertuan Greket e ardhur nga Troas apo Ilion sipas te padiskutueshmit dhe Historianit te Pare Evropiane,Omiros.
    Vete emertimi Homer ashtu si copjimi i Emrave te Perendive Greke nga Romaket dhe lamashet e tyre,tregon se realiteti historik eshte i deformuar,i basarduar,i fallsifikuar.
    Perandori i fundit i Romes Ilyri Megas Kostandinos i biri i Kostandinos Xloros (shqip Kostandini i bute) dhe Elenit dhe emri ne Nder te Polisit (ashtu quhej nga Ilyret dhe jo Qitet nga Cita italisht) Kostandino-poleos ne Stamboll tregon qe ky vend qe quhet Al-bania nuk ka lidhje historike dhe identitare me Ilyret.
    Nuk mund te deformosh apo mohosh historine e “pretenduar” Ilyre dhe ne fact te besh te kunderten.
    Roma pushtoi per 750 vjet Ballkanin dhe jo vetem,si ka mundesi qe nuk ka “Kombesi Italiane” ne Greqi,Ilyri dhe gjithe Epirin?
    Cfare tregon kjo?
    Tregon qe Perandoret Romake Ilyre te Ilyrise nuk kane lidhje me Al-baniasit per dy aresye.
    Sepse nuk kane shkruar as edhe nje document ne “gjuhen” shqipe dhe e dyta nuk jane te rendesishem per Katoliket dhe Myslimanet se sa nje Misionare me qellime politike si Tereza qe ne nje vend me pakice katolike nuk duhej te kishte as me te voglen influence.
    Sa per Orthodhokset e shtypur ne Epir te Al-banise,jo qe nuk ua mba by…….a ta quajne Stambollin Kostandino-poleos ashtu sic quhej para Osmaneve,por edhe Figurat e ketyre Perandoreve nuk kane mundesi ti nderojne.
    Bile eshte detyre e cdo Orthodhoksi ne qofte se “eshte” i tille te Perkujtonte ne 29 Maj renien e Mbretereshes se Qyteteve ne duart e pushtuesve Islamike Kostabdinopoleos,qytetin ne Nder te Ilyrit Kostandin.
    Eshte e qarte se Ilyret po perdoren politikisht nga pushtuesit katolike dhe myslimane kur historianet e nderuar te Perandorise Romake e thone qarte dhe nuk ka vend per diskutim.
    Shtremberimi dhe mohimi i historise dhe te vertetes eshte ne dem (damage) te atyre qe perpiqen te krijojne nje shtet me vlera dhe te denja.

    1. Shqip says:

      o pellazgos ik ore me delet ne mal se merr ndonje evro per te hang i cope buke . ca shkrun ne shqip dhe ca merresh me nje popull qe ti e urren , duke disinformuar e duke thene idiotizma te paverteta .

      1. vishja plot says:

        Mos u merzit o Shqip,
        Pellazgos ben gallate, thjesht do te ndez pak zjarr, edhe emrin e ka mar borxh. Zakonet e vjetra nuk harrohen kollaj. Greket e vjeter sic vodhen artin dhe historine egjyptiane, fenikase, pellazgjiane, Homerin (e ngaterron qe ata qe themeluan Romen nuk ishin helenas, por Trojanet). Do thote Pellazgos qe edhe trojanet ishin greke, sic ishte gjithe bota atehere qe nga Anglia, Afrika, Azia…oh harrova edhe Europa. Une nuk di ndonje kundershtim te kombit grek ne mesjete perse Gjergj Kastrioti e quante vehten mbret te Arbrit dhe Epirit. Ishin me te zgjuar greket e asaj kohe.

        1. Hoxh Armandi says:

          Greket e sotem jane me te zgjuar se ata te vjetrit se kane pare boten

    2. armand says:

      Flamurin grek te Bizantit ?
      Hajde bej debat me pelasguqin . Edhe Romen na e paskan ndertuar greket e Trojes . Greket e shkaterruan Trojen. Banoret e Trojes u shpergulen dhe erdhen e ndertuan Romen. Nje nga prijesit qe udhehoqen Trojanet ne kete eksod ishte Enea dhe Enea ishte DARDAN o mavri. Megjithate vari Carin ketij muhabeti . Fakti qe SKENDEEBEU s’ka monument ne Athine e Beograd flet shume per etnine e tij.

  8. Ardian Kasapi says:

    http://www.diplomacia.dk/2020/05/31/nena-e-skenderbeut-vojsava-tribalda-ishte-gjak-i-paster-arber/
    Linku me siper sqaron gjeresisht te verteten e prejardhjes shqiptare te nenes se Heroit tone.
    Para SHQIPE

  9. O.Pamuk: ''.....muslimonet shqipfoles jane birazeret tane turq'' says:

    beqiraaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa,lereni preardhjen e G.Kastriotit por hapni qitapet turke sunduqeve te Istambulit per origjnen tuaj arabe……………..allah uakbar!

  10. american16al says:

    Mqs “historianet” shqipetare po merren me preardhjen e Skenderbeut ndoshta eshte mire te merren dhe me prejardhjen e tyre dhe te shkojne atje nga e kane gopin e semes.

  11. american16al says:

    Mos ju genjej mendja se shumica e gjermaneve i duan shqipetaret, lidhjet e tyre te vjetra dhe te reja jane me sllavet,

  12. loni says:

    Shkrim shume i sakte. Po te shohim sot Shqiptaret duke pare telenovela Braziliane u vendeosin femijeve emra Braziliane. Por kjo nuk do te thote qe Shqipetaret jane Braziliane.

  13. vishja plot says:

    Shkrim analitik dhe i ekulibruar.

  14. Epo kjo pune says:

    Te lumte pena e mendja po kujt ja thua, o te shiturve ose snobave per te bere buje mediatike. Greku e serbi bashke me grabitjen e hapesires arberore, shtremberuan dhe historine, u shtuan nga nje … Vic e kos pas emrave dhe tani nuk ia gjen dot anen origjines dhe e bene gjeagjeze. E kemi te keqen brenda si gjithnje se te jene patriota politikanet tane e mbajne frymen ne cameri, aty ti kalojne pushimet verore dhe le ti preki greku me dore… Skandal diplomatik

  15. joel shkodra says:

    Nuk e di a ka dokumenta te sakta qe te provojne se Gj. Kastrioti ishte ortodoks. Riti bizantin (ortodoks) perdorej atehere ne te gjitha kishat e Lindjes, edhe ne kishat qe ishin katolike dhe njihnin Papen. Kjo gje (me dashje) na ka shoqruar edhe gjate diktatures kur qeveria e asaj kohe kerkonte te vendoste marredhenie te mira me arbereshet dhe historianet e asaj kohe na thoshin se arbereshet jane ortodokse. Ata ruajne ritin bizantin (ortodoks) ne kishat e tyre, por jane katolike se njohin dhe varen nga Papa, nga Vatikani. Pra, kete rit e kete perkatesi katolike e kane marre me vete 500 vjet me pare kur u shperngulen nga Shqiperia., Prandaj, nga riti i perdorur ne kishat e asaj kohe nuk mund te thuhet se Skenderbeu ishte ortodoks.

    1. beni says:

      Emertimi i nenes se skenderbeut,vojsava brankovic e bija e durad brankovic i nipi Carr Stefan llazarevic vojsava brankovic martohet me Jovan kastrioti e jo gjon si e kerkon shijen katolicizmi,femijet e vojsaves cilesohen me emertimet stanisha,kostandin,mamica,Mara kto emertime nuk i perkasin katolicizmit ,se U a njohim emrat,gjin,Pal,zef, pra Jan emertimet te Kultur ortodokse!
      Katolicizmi kerkon te fut hündet ne Renjet e heroit per te mbajt popullin tosk e ATE geg te bashkuar!
      Katolicizmit mori vetem balshic i trete nga ortodoks u konvertua ne katolik!
      Skutaria e ka prejardhjen nga mbreteria hungareze,Kurse skiptaria nga ajo carriste Russe e serbo-bullgareve me vone Kur U shkeput nga juridiksjoni Russ!!

      1. joel shkodra says:

        Arbereshet jane toske dhe jane katolike me ritin bizantin.

      2. KORCARI says:

        O debil si qenka Vojsava eshte bija Durad Brankovicit a je ne metro??

  16. Historia says:

    Se pari, Skenderbeu e quante veten epirot dhe emrin sipas gjithe dokumentave te kohes por edhe me vone, nuk e ka pasur Gjergj por Georgios, sikurse i jati nuk eshte i quajtur Gjon ne asnje dokument te kohes. Qe ketu fillojne falsifikimet qe i behen historise me shtremberimin dhe ndryshimet qe i behen emrave per te perfituar “shtetesine”. Se dyti, ne nuk kemi akoma (nuk eshte per tu cuditur) dokumenta qe te vertetojne se cfare gjuhe ka folur Skenderbeu ne familje dhe jasht saj. Po ashtu nuk kemi te dhena per oborrin dhe personazhet e tjere qe e rrethonin, perberjen e ushtrise se tij, etj. Na vjen per mbare te themi qe ka folur shqip, por dokumenta nuk kemi pare. Sigurisht qe dokumentat zyrtare te Skenderbeut nuk mund te ishin ne gjuhen shqipe per deri sa kjo gjuhe ne kohen per te cilen flasim nuk ekzistonte ne formen e shkruar. Sa i perket origjines, nuk mund te merren per baze deshirat sllavo-greke por edhe shqiptare per te pervetesuar identitetin e ketij personazhi te famshem qe e gjithe Europa e ka quajtur “Kalores te Krishterimit”. I takon vetem historianeve serioze qe te percaktojne lidhjet e Epirit me Helenet apo Maqedonasit dhe sigurisht Iliret. Dihet qe dyndjet barbare dhe sidomos sllave, te cilet u vendosen ne Ballkan gjate disa shekujve kane ndryshuar edhe strukturen ekzistuese te popullsive vendase. Sidoqofte, fakti qe shumica e enciklopedive te botes e konsiderojne Skenderbeun si hero kombetar te shqiptareve nuk mund te injorohet kurrsesi.

    1. beni says:

      U be mbreti i epirit natyrisht edhe i Arberis dhe bashkoj jugun me veriun nga mosmarveshjet kishtare te asaj kohe!
      Sa per sllavet Jan vendosur qysh ne fillimi te shekullit te dyte,pra edhe Jovan kastrioti zanafillen e ka nga sllavizmi
      Ne i themi ar….vanit …as ose ar….beresh pra arvanit eshte emri shen jovanit shkurt ne i themi vani !
      Miqesia mes epirjotve e arvanitasve gjithmon ka qen e suksesshme jo vetem ne epiriotet por me gjith ballkanasit,Serbe,Kroate,bullgare e rumune!
      Ku kerkojn te Dale orjentalizmi Duke U prishur dashurin. Popujve ballkanas? Pushteti eshte kodoshlliku e gjithnje koken Tek Baba turqi!

  17. Supaxhiu 300 evro says:

    Gazeta Tema èshtè e mbushur me shkèrdhata 300 evro kur diskutohet pèr shqipèrin Gjergj Kastriotin e Nèn Terezèn.Lexoni ose nènvizoni shkrimet e shkèrdhatave Pellazgos,Flm,Beni,Historia e shumè kalbèsira pedofil arumun tè quajtur grek na bèjn historin ne shqiptarève.Mè pèlqen trajtimi i Prof Azdrenit dhe èshtè i pari qè e kundèrshton hapur me dokumenta dhe fakte Milon,gjer dje Milo thoshte tè dal njè dhe tè mè kundèrshtoj.Mesjeta ishte tepèr e ndèrlikuar me popullsi dhe- servi Brankoviçi dihet qè i dha vajzèn e vet peng Sulltanit por ajo kishte ndikim mjaft tè fort ndaj sulltanit pèr vendimet qè merrte.çdo fqinj ka zili shqiptarèt pèr dy ikonat botèrore Gjergj Kastriotin dhe Nèn Terezèn,èshtè civilizim tè njoèhsh gabimet ose interpretimet e kaluara ndaj figurès sè Gj,Kastriotit por i dashur Milo kur nuk ke nè duar fakte konkrete dhe merr guximin dhe hedh shashkèn nuk èsht guxim nga ana juaj por kèshtu zbeh figurèn e Gj,Kastriotit kur çdo shtet nè botè i mbron mitet e veta kurse ju çfar materia dhe dokumenta dispononi tè hidheni nè sulm??Prof Asdreni shpjegon mjaft qart dhe thot;Milooo kujdes her tjetèr me tezat e tua seps ehistoria èshtè shkenc prandaj konsultohu me shqiptarèt nè maqedoni,kosovè,arbèreshèt e italisè,arvanitèt e greqis,ata tè rumanisè kèshtu mèson mè shumè prej tyre pèrpra se tè dilni me provokime os eteza tè pa vèrtetuara.

    1. beni says:

      Paskal Milo tha nje te vertete qe askush nga historjanet nuk guzonte te thoshte,e mendonin por nuk guzonin se enveri Ju kish fut daten!
      Autorin shkrimit,si gjith orjentalet shqipfoles nuk e ka haberin per historine e shqiprise,troc do te thot dicka nga katolicizmi cfar ka mesuar?
      Gjithnje Duke favorizuar katolicizmit sepse keshtu e ka mesuar Papa vojtila!
      Popujt emigrojne,si nga politika e luftes dikur por edhe e qefit e problemeve ekonomike,por evulojn ne kulturat ku ATA gjejne dhe integrohen per tu bere pjes e asaj shoqerie e Kulture e jo si Ju ,qe nuk U bete kurre pjes e asaj Kulture e shoqerie qe gjetett ne ket vend!
      Po si mündet tu thuash arberve te Vertet 300 euro si nuk U vjen turp ku edhe pse ne emigrim mbajn gjalle frymen atdhetare te krishterimit arberor!

    2. Theatre and Drama says:

      hahahaha…po ça te bejne tjeter kurdhet e anastasit(janullatusit) hë thuaj ti?
      e provuan ta bejne Skenderbeun “grek”,nuk iu eci…tani duan t’i mbushin mendjen vetes qe eshte serb,mirepo bota e njeh per shqiptar,ashtu siç e konsideronte edhe ai veten e tij..ec e bind boten..
      pastaj dalin ca hisoriane e analiste qe po na bejne “vellezer” me serbet,mqs ka patur disa krushqira,por çuditesiht(dhe nuk e kam fjalen per mooch nanon se ky eshte gomar fare)askush nuk meret me faktin se cfare kontributi kane dhene serbet ne Pushtimin apo Çlirimin e Costantinopoles,mqs u festua para ca ditesh 567 vjetori I Pavaresise(Costantinopole fitoi Pavaresine ne 1453 hahaha)
      dhe ketu askush nuk permend,nje detaj shokues,madje as profesor Milo..Brankovich NDALOI ushtrine e Skenderbeut te perparonte drejt Hungarise per tiu bashkuar koalicionit anti-osman..si eshte e mundur ?

  18. Miço Taqua says:

    Po Otomanët, Hungarezët, Veneciane, Papati pse e njohin për Shqiptar apo ja futën kot?, ajde diskutim ajde.

    O qorra 300€ fatkeqësisht ju nuk përmenden asgjëkund në atë kohë o morra, ju sundonin princa Catalan, Gjenevë e Venecianë e ju quanin romios dhe ngaqë sishit për luftë e mbushën territorin me arbër që të ruaning sundimit e tyre nga turqit o morra.

  19. Taulant says:

    Disa plehra qe nuk kane haber nga historika me ne krye Milomutin. Prejardhjen e Skenderbeut e ka dokumentuar qysh ne vitin 1510 bashkekohesi i tij Gjon Muzaka. Ai ka jetuar gjate viteve qe Skenderbeu ishte gjalle . Lexoni o derra testamentin e Gjon Muzakes dhe nuk do te keni me dyshime se Skenderbeu ishte i paster SHQIPTAR. Mos te permendim pastaj Barletin,Bogdanin,e shume albanolog te viteve 1800 qe vertetojn prejardhjen Shiptare te Skenderbeut.

  20. loni says:

    zoti Pellazgos ; Pse kerkon ti besh Greke me zor Shqiptaret orthodokse, duke u nisur nga bindja fetare qe ata kane? Pse nuk tregon te njejten zell ose pse nuk quan Greke edhe Ruset, Serbet,Bullgaret etj… qe gjithashtu jane te fese orthodokse? Budallalleqet tende nuk kane asnje lloj argumenti. Por mbi te gjitha je nje analfabet funksional, ne te shumten e rasteve fjalite tuaja nuk kane kuptim.

  21. taso kume says:

    Ne çdo kohe qelbesirat ngaterojne fene me gjakun,nipi im qe e quajne DONALT pas shume vitesh do thone qe ishte AMERIKAN dhe jo SHqiptare dhe rezik qe ASNGLEZET te thone qe ka qene me fe protestante ,por strumbullari qendron tek politikanet e qelbur SHqiptare qe nuk hedhin asnje qindarke per identitetin e SHQIPTARIT,dhe sdo mente boshllekun do e mbushin renegatet ne sherbim te te huajve.

  22. pirro says:

    Nena e Vojsaves pra gjyshja e Skenderbeut ishte Marie Muzaka nga fisi i Muzakajve dhe e Kont Uranit (vrana konti).
    Princi popllogut eshte Grgur (Grigor) Gropaj nga fisi i Gropajve qe zoteronte Ohrin.

  23. pirro says:

    Te gjithe pa perjashtim te besimit orthodoks por arber&epirote

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email nuk do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme shënohen *

Lini një Përgjigje