Shqipëria gëzon orët më të shumta me diell nga çdo vend tjetër Evropës.
Por, lufta në Ukrainë dhe rritja e çmimeve të energjisë po e bëjnë vendin ballkanik të përdorë më shumë energji diellore për prodhimin e energjisë elektrike.
Shqipëria kryeson Ballkanin në një renditje nga Global Footprint Network (GFN) – organizata që qëndron pas nismës së Ditës së Tokës.
Sipas renditjes, Shqipëria ka ende kohë deri më 3 nëntor, kur kërkesa e saj për burime dhe shërbime ekologjike do të tejkalojë atë që planeti tokë mund të rigjenerojë këtë vit.
Sllovenia e arrti në prill, ndërsa Serbia në fillim të korrikut.
Por sipas të dhënave nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë së Rinovueshme (IRENA), vendi fiton shumë pak nga potenciali i tij i madh diellor me një kapacitet të instaluar fotovoltaik (PV) vetëm 22 megavat (MW).
Pjesa më e madhe e energjisë elektrike të Shqipërisë prodhohet duke përdorur energjinë hidrike të gjeneruar nga një rrjet digash përgjatë lumenjve të saj malorë – prandaj, importet neto të energjisë lidhen drejtpërdrejt me reshjet vjetore.
Shqipëria është në të vërtetë një importues neto i energjisë, me importe që variojnë nga rreth 12% e Furnizimit të saj Primar të Energjisë (TPES).
Qeveria aktuale tani ka vendosur ta ndryshojë këtë – pjesërisht e nxitur nga rritja e çmimeve të energjisë dhe lufta e Rusisë kundër Ukrainës.
Sipas planeve të reja, operatori i sistemit të transmetimit OST pret që termocentralet e erës dhe diellore të lidhura me rrjetin e tij të arrijnë një total prej 220.4 MW vitin e ardhshëm — gati dhjetë herë më shumë se kapaciteti aktual.
Qeveria po planifikon gjithashtu një digë të re 210 MW për t’i shtuar 1 mijë e 350 MW hidroenergjisë ekzistuese.
Projekti prej afro 500 milionë euro do të bëjë të mundur menaxhimin e niveleve të ujit në rrjet, që do të thotë se Shqipëria do të jetë në gjendje të ruajë furnizimin me ujë për përdorim kur është më e nevojshme, për shembull, gjatë muajve të pikut të verës.
Botë e re e guximshme
“Deri kohët e fundit, Shqipëria nuk kishte asnjë kuadër rregullator mbështetës për vendosjen e burimeve të rinovueshme të energjisë përveç hidrocentraleve”, tha për gjermanen “Deutsche Welle” eksperti shqiptar i energjisë Lorenc Gordani.
“Megjithatë, kjo ndryshoi me miratimin e Ligjit të ri për Burimet e Ripërtëritshme të Energjisë (BRE) në vitin 2017”, tha Gordani.
Kuadri i ri ligjor u pasua me një marrëveshje ndërmjet Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë (MIE) dhe Bankës Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH), dhe më pas me një të dytë midis BERZH-it në vitin 2017.
Marrëveshjet panë angazhimin për të zhvilluar deri në 700 MW në PV dhe energji nga era deri në vitin 2020.
Plani Kombëtar i Veprimit për Energjitë e Rinovueshme 2019-2020 ishte të rriste kapacitetin e planifikuar të FV nga 120 MW në 490 MW dhe të erës nga 70 MW në 150 MW.
Shqipëria po kërkon gjithashtu të përditësojë menaxhimin e sistemit të saj energjetik.
Gordani tha se planet e Shqipërisë do t’i mundësonin vendit të hyjë në një treg në zhvillim të burimeve alternative të rinovueshme duke përputhur “interesat e kompanive më të spikatura dhe duke promovuar projekte të mëdha më të qëndrueshme bazuar në stimujt e tregut”.
Ky kuadër është “mjaft i mundshëm për të mundësuar që vendi të jetë në gjendje të prodhojë të gjitha nevojat e tij për energji deri në vitin 2025”.
Ndërtimi i energjisë diellore synon gjithashtu të ndihmojë Shqipërinë të balancojë ambiciet e saj hidroenergjetike me detyrimet e saj mjedisore.
Aktivistët e gjelbër duan që qeveria të mbështetet më pak te digat, për shkak të ndikimit të tyre në ekosistemet e lumenjve.
Marrë nga Deutsche Welle, përshtatur për Albanian Post
E paskan tepru me shnaps ke DW. Kan harru qe jemi vetem 28 mije km2....token ta perdorim per te mbjelle damote ene çadra dielli per gjermonet apo panele diellore dhe shtylla per mullinj ere??? Kur Spanje jan bo shum pishman per shtyllat e energjise te eres se spo i shkojn me turistet....imagjino ktu
Me Kosovën është sjellur shumë keq Gjermania, duke plotësuar të gjitha dëshirat Sërbe ku dhe në kohën e Millosheviçit ishin të paarritshme.