"Zaporizhzhia, rreziku real i katastrofës bërthamore në Ukrainë"

7 Gusht 2022, 13:42Bota TEMA

"Zaporizhzhia, rreziku real i katastrofës bërthamore në

Drejtori i Përgjithshëm i Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA), Rafael Grossi, deklaroi se situata në termocentralin bërthamor të Zaporizhzya të Ukrainës është “plotësisht jashtë kontrollit”.

“Jam jashtëzakonisht i shqetësuar nga bombardimet e djeshme në termocentralin më të madh bërthamor të Evropës, i cili nënvizon rrezikun shumë real të një fatkeqësie bërthamore që mund të kërcënojë shëndetin publik dhe mjedisin në Ukrainë dhe më gjerë”.

Ai theksoi se IAEA ka marrë informacione rreth kësaj situate, e fundit në një varg të gjatë raportesh gjithnjë e më alarmante nga të gjitha anët.


“Veprimi ushtarak që rrezikon sigurinë e termocentralit bërthamor të Zaporizhzya është plotësisht i papranueshëm dhe duhet të shmanget me çdo kusht. Çdo fuqi zjarri ushtarake e drejtuar nga objekti do të ishte lojë me zjarrin, me pasoja potencialisht katastrofike”.

Nga ana e Grossi-t nuk ka munguar dhe një thirrje që të gjitha palët të ushtrojnë përmbajtjen maksimale në afërsi të këtij objekti të rëndësishëm bërthamor, me gjashtë reaktorët e tij.

“Unë dënoj çdo akt të dhunshëm të kryer në ose pranë termocentralit bërthamor të Zaporizhzya ose kundër stafit të tij. Stafi ukrainas që operon fabrikën nën pushtimin rus duhet të jetë në gjendje të kryejë detyrat e tyre të rëndësishme pa kërcënime apo presione që cenojnë jo vetëm sigurinë e tyre, por edhe atë të vetë objektit”.

Sipas tij, për të ndihmuar që situata të mos dalë jashtë kontrollit, prania e IAEA-së për të ofruar mbështetje teknike për sigurinë bërthamore është e një rëndësie të madhe.

“Ne do të kemi nevojë gjithashtu që Kombet e Bashkuara të na mbështesin dhe unë jam shumë mirënjohës për mbështetjen e palëkundur të Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së António Guterres. Nuk mund të lejojmë të humbasim më kohë”.

Mbikëqyrja bërthamore e OKB-së ka bërë thirrje për një fund të menjëhershëm të çdo aksioni ushtarak pranë centralit bërthamor të Zaporizhzhia të Ukrainës, duke paralajmëruar për një “rrezik shumë real të një fatkeqësie bërthamore”.

Operatori i uzinës Zaporizhzhia tha se sulmet me raketa ruse kishin detyruar mbylljen e një “njësie energjie”, duke shtuar se ekzistonte rreziku i rrjedhjeve radioaktive.

Sulmet “shkaktuan një rrezik serioz për funksionimin e sigurt të uzinës”, shkroi operatori Enerhoatom në Telegram.

Moska tha se Ukraina kreu sulmin.

Megjithatë, BE-ja ka akuzuar Moskën për bombardimet e fundit, ku diplomati më i lartë të bllokut, Josep Borrell, tha se “dënon aktivitetet ushtarake të Rusisë” rreth uzinës.

“Kjo është një shkelje serioze dhe e papërgjegjshme e rregullave të sigurisë bërthamore dhe një shembull tjetër i mosrespektimit të normave ndërkombëtare nga Rusia”,  tha ai dhe bëri thirrje që IAEA t’i jepet akses në termocentral.

Forcat ruse mbajnë uzinën dhe zonat përreth, afër territorit të mbajtur nga ukrainas. Ai përbëhet nga gjashtë reaktorë uji nën presion dhe ruan mbetjet radioaktive.

Civilët në Nikopol aty pranë, i cili shtrihet përtej lumit dhe është ende nën kontrollin e Ukrainës, i thanë “BBC” se rusët po gjuanin raketa nga zona përreth uzinës dhe po lëviznin pajisje ushtarake në kompleks.

Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky tha të premten se “çdo bombardim i këtij vendi është një krim i paturpshëm, një akt terrori”.

Fabrika është në qytetin Enerhodar, në juglindje të Ukrainës përgjatë bregut të majtë të lumit Dnieper (Dnipro në ukrainisht).

Lini një Përgjigje