Helena e Trojës, bukuria fatale: Kush ishte në të vërtetë gruaja për të cilën u bë lufta e Trojës?

10 Tetor 2022, 18:27Kulturë TEMA

Helena e Trojës, bukuria fatale: Kush ishte në të

Një pre e bukur, bionde, e zbehtë si mermeri, viktimë delikate e dëshirës së të tjerëve? Jo. Një gërnjare gjysmë-nudo, me një bukuri që ishte çdo gjë, përveçse klasike, e megjithatë me kaq shumë influencë, sa bën të vihen në lëvizje ushtri të tëra. Është ky, sipas historianes angleze Bettany Hughes, portreti më i mundshëm i femrës fatale të lashtësisë: Helena e Trojës, gruaja për të cilën flet Homeri tek Iliada, më shumë sesa 3 mijë vite të shkuara, e cila bëri të shpërthejë lufta midis grekëve dhe trojanëve.

Princeshë pa flokë

“Helena është një personazh mitik, por personazhi i saj mund t’i ketë rrënjët tek njëra prej mbretëreshave spartane të shekullit XIII para Krishtit”, shpjegon studiuesja, autore e një investigimi të gjatë në këtë fushë. Vendi ku duhet të kërkojmë Helenën e vërtetë nuk është pra Troja (vendi që sot ndodhet në Turqi, e që në tregimin e Homerit ishte vendbanimi i saj pas rrëmbimit nga Paridi), por Sparta, ku e reja do të bëhej sovrane në krah të burrit, Menelaut.

“Për shumë vite është menduar që pallati i Menelaut duhej kërkuar mbi kodrinën e Terapne-së, jashtë Spartës, ku janë restauruar 300 statuja të lidhura me kultin e Helenës”, tregon Hughes. “Sipas disa arkeologëve grekë, gërmimet e fundit të bënin të mendoje që mbetjet e Lacedemone-s, kryeqytet i Peloponezit jugor në përfundim të epokës mikenase, gjenden në Pellana, 25 km në veri të Spartës”.

Këtu, kur mbushnin moshën 12 vjeç, vajzat e 3.200 viteve të shkuara ishin në moshë për burrë, dhe Helena nuk bënte përjashtim. Vetëm atëherë do të kishte mundësi t’i rritej floku i lëmuar, siç e kanë përshkruar për shekuj të tërë, poetë e piktorë. Fillimisht, kish qenë pa flokë. “Në afresket mikenase, gratë që i përkisnin sërës së lartë, mbanin deri në adoleshencë kokën e rruar, përveç një kaçurreli ose një bisht kali të shkurtër”, tregon studiuesja.

Tradicionaliste

“Dimë shumë pak për edukimin e vajzave spartane në vitin 1200 para Krishtit”, thotë Marxiano Melotti, docent i Metodologjisë së kërkimit arkeologjik në Universitetin e Milanos Bicocca, “por mund të merret me mend që disa kostume të Spartës arkaike, shumë tradicionaliste, tregojnë se janë përdorur shumë më herët”. Dimë për shembull që spartanet e shekullit të VII para Krishtit ushtroheshin në luftim si meshkujt, duke luftuar të zhveshura, trup më trup.

Fisnike, e destinuar për një karrierë prej priftëreshe, por edhe të bëhej grua e nënë, princesha ishte “iniciuar” në kulte të shfrenuar, që lidheshin me fertilitetin. Të izoluara për periudha të gjata midis pyjeve dhe në male, adoleshentet spartane hynin në kontakt me hyjninë përmes muzikës dhe vallëzimit, ndërkohë që mësonin për përdorimin e bimëve mjekësore, si lulëkuqja e opiumit, e cila rritej spontanisht në Peloponez. “Gratë e epokës së vonë të bronzit ishin ndërmjetëset e privilegjuara nga Zotat. Dhe kulti bëhej i gjithi njësh me çështjet tokësore”, shpjegon Hughes.

Me influencë dhe në moshë pjellorie, vajza ishte një rast i shkëlqyer. Spërkatur me vaj ulliri, me lëkurën e të gjithë trupit të “zbardhur” nga një krem me oksid plumbi, dhe e mbuluar nga tatuazhe me ngjyra të forta, sytë e trukuar rëndë me të zezë e me rozë, dhe me trup të qarkuar nga shtresa të ndryshme linoje blu dhe të purpurt, e mbushur me gurë të çmuar, por me gjoks të zhveshur, kështu do të jetë shfaqur para dhëndrit të ardhshëm. Menuja e banketit të dasmës? Supë thjerrëzash me kukuma, simite me miell qiqrash, të pjekura me fruta, dhe (vetëm për të ftuarit VIP) derr dhe dre i pjekur.

Por çfarë rrëmbimi! Oborret mikenase të shekullit XIII para Krishtit prisnin shpesh të huaj dhe trojani Parid, për të cilin flet Homeri, mund të ishte njëri nga këta. “Të rinjtë aristokratë ishin “mall diplomatik”, vazhdon Hughes, “dhe ndodhte që mikpritja të nënkuptonte edhe shkëmbimin e grave”. Por ka edhe më. Sipas një tradite që daton me poeteshën Saffo (shekulli VII-VI para Krishtit), në Spartën e lashtë ishte përhapur poliandria (korresponduesja femërore e poligamisë), një praktikë origjina e së cilës daton pikërisht me këtë arratisje për dashurinë (dhe jo me rrëmbimin) e Helenës.

Ajo që është e sigurtë, është se shkuarja në luftë për një grua, tre mijëvjeçarë më parë, nuk ishte kaq e rrallë, siç e provojnë edhe shumë dëshmi të shkruara. E dimë për shembull që diku rreth 1230-ës para Krishtit, mbretëritë e Ugarit dhe të Amurru-së (në Sirinë e sotme) rrezikuan të shkatërroheshin për hir të princeshës së Amurru. Kjo jepet për martesë tek mbreti i Ugarit për të forcuar aleancën midis dy qytet-shteteve, por iu dërgua mbrapsht dërguesit, ndoshta duke mos dashur të konsumonte martesën. 

Storica

35 Komente

  1. V
    Vlonjati 12

    Interesante , por te gjitha hipoteza dhe hamendesime , sepse koha per te cilen flitet eshte relativisht e larget dhe veshtire se mund te vertetohen te gjitha keto .

    1. .
      .

      Eshte e kot ti futesh nje historie hamendesish, historia edhte foks sic shkruhet ne Iliaden dhe Odisjen e Homerit. Rendesi ka qe si te jet Perall si te jet histori e vertet (orgjinalitrti u vertetua nga zbulimet e Shmilt) ky shkrim ka magjepsir breza te ter femijesh, te ritur dhe moshataresh nder shekuj ne gjith Boten ... dhe do te vazhdoj pafundesisht. Ngelet historia me e bukur dhe me e famshme ne Bot, kjo ka rendesi.

      1. H
        Hini

        Sapo e lexova ketu sqarimion e nevojshem: https://www.gazetatema.net/kulture/iliada-odiseja-eneada-prralla-te-klonuara-keq-i333221

      2. P
        Pilo Lala

        Gjithkush i fut nje variant, si ja merr mendja. Te gjithe keta pak a shume jane te marre si Cakoja,

        1. M
          Milo

          Është vështirë të besohet se lufta u bë vetëm për Helenën. Ajo ka qenë preteksti. Por lakmia për ta grabitur Trojën nga sulmuesit mendoj se duhet të jetë shkaku. Mjafton të shkruar një emër i dëgjuar, shkrimtarë apo në fusha të tjera, përfshi politikanë të klanit dhe u muaj 100 % e vërtetë. Gjë jo gjithmonë është kështu. Helena le ti mbetet artit. Dhe përfytyrimin për të është ajo e realizuar në filmin "Helena e Trojës".

          1. A
            Alessio

            Shumz e drejt!

          2. U
            Undefined

            Historira te nje....mugetire kohore....qe mund te manipulohen shume lehte.....sic edhe jane manipuluar per interesa te vecanta gjeopolitike.......

            1. E
              E Verteta sipas Studjuesit Historianit Gjerman

              Nji nder studjuesit e Troya-s qe beri germime per te gjetur Gjurmet e Troy-es ne Turqi ,e para per Keshtjellen e Troy-es nuk u gjet asnji gjurme .U gjeten disa germadha rrafsh me token asgje qe pershkruan Homeri ne Legjende ,qe vuri ne dyshim gjithcka ne se ka Ekzistuar ose jo Prralla me Troye-n .Poooor duhet thene se edhe ne studimin e Spartes ,Menalos dhe Helenes eshte arritur ne perfundim se Helena nuk iste aspak nji femer ,por nji djal i ri ,i njom me Paruke , sepse ky ishte Zakoni i Heleneve ata martoheshin me meshkuj te rinje dhe i zbulkuronin si femer ,kuptohet . Pastaj kuptohet ajo se perse e rrembeu Turku (Parizi ) djaloshin Helen e quajtur Helena . Boll me, me trillime e prralla .

              1. D
                Degjon mo Sillo

                Po cturk mo Sillo ? Nga ma gjete turkun 1200 vjet para Krishtit? Ajo pjese e Turqise se sotme qe quhet Anatoli , deti Egje dhe te gjithe ata ishuj e ngushtica deri ne Odesa e detin e zi banoheshin nga qytet shtete greke. Filozofet linden ne ishuj. Mongoli Eerdogul dhe jevgu Osman qe me sa duket e paska lene spermen dhe ketej nga vellezerit e grekeve te lashte Iliret , zbriti nga stepat ne 1200 pas Krishtit . Kupton mo Sillo 4.200 vjet pas Helenes. Shilmani arklog gjerman ne shek e XIX e zbuloi Trojen dhe ne shtresen e shtate prej siperfaqes u zbuluan gjurme hiri te zjarrit qe perkon ekzakt me kohen qe flet dhe Homeri. Sillo ti dashke mure ne kembe pas 4200 vjetesh? Hajde Sillo hajde. Po ata mongolet e Erdomutit shkaterrun 1000 keshtjella arberore 600 vjet para dhe su ka ngel gur mbi gur. Dhe greket e lashte nuk martoheshin me djem te rinj por grate spartane kishin aq autoritet sa te zgjidhnin vete me ke do i benin femijet ae ai qytet shtet ishte shtet militar. Ata nuk i vrisnin vellezerit dhe mbysnin nipat sic benin osmanet. Sulltanet osmane ka pas dhe pedeeast dhe te alkolizuar si Selimi por asnje prej tyre nuk e beri ndonjehere dwtyrimin kuranor pwr te shkuar ne haxh ne Meke. Nuk ka asnke sulltan qe ta kete bere kete. Sido qe te jene sjelle greket e lashte filozofia , demokracia medimi i thelle lindi ne ato fise dhe sot perben thelbin e qyteterimit perensimor. Injoranteve nuk u pelqen kultura a kupton majmuni ceshte luleshtrydhja? Keshtu qe Sillo ato studimet e Sazexhiut qe e ka bere shkollen ne Majlazi si historian nevojtorre alla turka futi ne turkie dhe be nje zhiro andej nga anadolli.

                1. J
                  Janullistan Airways

                  Greket jan Jevgje, Helenet, Ilinet, apo Yllinet ( ne shqipen origjinale Gege/ Iliret ne toskerishten e modifikuer, jan Shqiparet e sotem me Plisa te Udheseut, Herkulit, Adem Jasharit, jo jevgje, kalambakis kakalakis, 1.40 m, kembelesher.

                  1. s
                    shqip

                    Degjo edhe ti shoku Sillos-kjo perralla e Helenes, eshte njesoj si ajo perralla e Kostandinit dhe Doruntines qe tregohet ne folkun tone ne veri. Fakt eshte se Greqia nuk ka qene kurre shtet para vitit 1831 kur u shpall e pamvarur. Greqia nuk ka patur para ketij viti histori, por mitiologji. Ka nje ndryshim te madh midis ketyre dy termave. Historia eshte e mbeshtetur mbi dokumente, germime arkeologjike dhe gjuhesine, ndersa Mitologjia ne legjenda. Historia e Greqise u krijua nga hici prej Mbretit Bavarez per qellime te pastra politike dhe strategjike, ne menyre qe ti shkeputej Perandorise Osmane te kalbezuar ky territor strategjik qe kontrollonte gjithe Detin Mesdhe. Mjafton qe tu kujtoj se mbreti i pare i shtetit te porsaformuar grek ka qene Otto, djali i mbretit te Bavarise. Greket e mbeshtesin teorine e tyre mbi poemat e Homerit, Odisea dhe Iliada, nderkohe qe nese Odisea nuk i permend greket asgjekundi, tek Iliada greket permenden vetem nje here, kur thuhet se nje tribu e vogel greke ju bashkua akejve. A ka kuptim qe te thuhet se greket ju bashkuan grekeve, shqiptaret shqiptareve apo gjermanet gjermaneve? Kur thuhet se greket ju bashkuan akejve, kutohet fare mire se akejte nuk ishin greke, ndryshe perse duhej theksuar nacionaliteti i nje kombi te quajtur me dy emra te ndryshem? Greket sot pretendojne se Akejte ishin greke, maqedoansit ishin greke, por provat flasin te kunderten. Nderkohe qe greket antike i quanin maqedonasit "barbare", term i perdorur prej tyre per te dalluar popujt jo greqisht foles, ka gjithashtu dokumente qe vertetojne se Aristotele, u pajtua prej Olimbise, nenes ilire te Aleksandrit qe ti mesonte te birit filozofine dhe gjuhen greke, te cilen Aleksandri e mesoi ne moshen 17 vjecare. Nje femije e meson gjuhen e vendit te tij qe ne belbezimet e para. Sa i perket akejve qe permenden ne Iliaden apo Odisene, nacionaliteti i tyre nuk dihet me siguri, por ka disa te dhena te tjera prej te cilave mundet te merret si nje mundesi shume e madhe qe ata te ishin tribu te fiseve ilire, pasi ata ishin banoret dominues te gadishullit Ballkanik ne ate periudhe. Po keshtu, Dardanet, fisi me i madh ilir dhe nga me te fuqishmit zoteronte territoret e Kosoves se sotme e deri ne jug te Shkupit te sotem, nga ku fillonin kufijte e Maqedonise antike. Nuk eshte cudi qe ata te kishin zoterime edhe ne bregdetin e sotem qe gjendet ne Turqi, aty ku mendohet se ka qene Troja antike. Mjafton qe tu kujtoj se ngushtica e detit Egje midis Turqise dhe Greqise quhet edhe sot Ngushtica e "Dardaneleve". Kujtojme gjithashtu se anijet e antikitetit kane qene me teper barka me rrema qe nuk udhetonin ne det te hapur, por afer brigjeve. Pozicioni gjeografik i Trojes e bente kete qytet shume te preferuar per lundertaret qe vinin ne drejtim te Europes te ngarkuar me erezat, te importuara qe ne lashtesi, e deri ne ditet tona nga India. Vendosja e taksave e beri Trojen shume te pasur, por shtoi edhe lakmine e fqinjeve te saj dhe me siguri kjo ka qene aresyeja e luftes qe akejte ndermorren kunder saj dhe jo sic thuhet kety se u luftua per breket e Helenes. Sigurisht qe ne antikitet ka pasur mbreterira, ashtu sic thua dhe zotrote o shoku i Sillos, por ka patur edhe popuj qe flsinin te njejten gjuhe apo kishin te njejtat zakone e tradita. Sot keto popuj i quajme nacionalitete. Po te pranojme teorine tuaj, se nuk paska patur nacionalitete apo popuj, o shoku i Sillos, cfare ti quajme greket antike?

                    1. S
                      Sillo 2

                      Sillo se si eshte krijuar Greqia e di me mire se ti une. Ceshtja qendron ne faktin e mohimit te egzistences se nje qyteterimi qe i dha filozofine demokracine dhe mendimin kulturor perendimit. Greqi nuk kish si te egzistonte para 1830 se helenet ( greket e shek XIX ) u munden nga romaket ashtu si dhe Iliret ( po flas per qtetet e tyre dhe jo per shtet ne kuptimin e shtetit administrativ te sotem ) ashtu sic u munden dhe fiset dhe qendrat e banuara ilire dhe u bene pjese e perandorise romake. Me pas me ndarjen e perandorise ne dy pjese 523 pjesa lindore e saj u quajt Bizant ku perandoret bizantine dhe pas adoptimit te Krishterimit si fe zyrtare vendose ta ndertojne administraten mbi trashegimine e qyteterimit te vjeter helen duke perdorur edhe si gjuhe zyrtare dhe dokumentare greqishten. Me pas me renien e perandorise bizntine dhe pushtimin osman etniciteti i ballkanasve humbi duke i pergjithesuar dhe ndare ne milete fetare. Ortodokset u quajten greke dhe muslimanet turq. Patriarka e Stambollit me lirine qe i dha porta e larte u kthye ne mbrojtesen kryesore te te krishtereve tashe te quajtur greke. Ne shek e XVIII me dobesimin e shtetit osman dhe interesat gjeopolitike te Rusise nje perandori ne ekspasion e cila kishte mare rolin e ri si mbrojtese e ortodoksise dhe deshires per te dale ne Egje dhe Mesdhe lindi dhe ideja e krijimit te shtetit qe do te krijohej nga ata pasardhes te heleneve te lashte ne ato toka ku dikur kishin jetuar keta helene. Ky shtet do te quhej Greqi, nje term qe perdorej per kolonet helene ne Sicili kohe me pare. Europa ishte e dashurar me qyteterimin helen dhe e perkrahu kete ide, per kete arsye sherbimet perandorake ruse provokun kryengritje ndaj osmaneve duke perdorur elementin e shtypur ortodoks. Arvanitasit ishin te paret qe u ngriten ne kryengritje me 1821 e cila nuk ishte nje kryengritje per te krijuar kombin grek por nje lufte fetare midis ortodokesve te quajtur greke edhe pse 90 nga 100 heronjte e revolucionit ishin shqiptare arvanitas kunder muslimaneve te quajtur turq edhe pse shume prej banoreve te Peloponezit te asaj kohe ishin po shqiptare muslimane. Pas mbeshtetjes qe Angli dhe Rusia i dhane revolucionit dhe krijimit te shtetit te ri te quajtur Greqi me 1830 ku dhe kryeministri i pare Jonis Kapodistria ishte nje shqiptar nga Gjirokastra i vrare nga kreret e revolucionit europa dergoi per te konsoliduar shtetin e ri te percare ku sipas kronikaneve te kohes ne gjithe rethina e Athines flitej nje gjuhe qe vetem greqishte nuk ishte pra gjuha e arvanitasve , u dergu djali i monarkut bavarez Ludovikut te II , mbreti 14 vjecar Oto qe greket do e pagezonin si mbreti Jorgo i Greqise. Per te krijuar koezionin dhe bashkimin e popullit te percare nga 500 vite roberi osmane te shtetit te ri mbreti Oto ose Jorgo e bazoi politiken e tij perbashkuese mbi dy kolona : 1. Trshegimine helene dhe 2. ortodoksine. Mbi keto dy elemenete u ndertua dhe bashku shteti i ri qe me pas u zgjerua dhe eshte kjo Greqi qe kemi dhe sot. Tani jane apo jo greket pasardhes te helene te lashte kjo eshte teme tjeter. Por te thuash qe helenet nuk egzistonin apo Iliada eshte shpikje kur per luften e Trojes nuk eshte shkruar vete nga Homeri kjo eshte injorance dhe nuk kuptoj ku e gjejne guximin injorante qe nuk kane lexuar kurre nje liber qe te japin opinione per gjera qe nuk i njohin. Historia nuk eshte degjova aty degjova ketu por shkence me fakte. Fakt eshte qr Troy eshte zbular nga Shilman me 1800 e ca. Fakt eshte qe qytet shtetet helene apo greke sic quhen sot kane egzistuar dhe kane luftuar jo vetem me njeri tjetrin por dhe me perset. Si simbol i fitores se Maratones u ngrit Akropoli ne vitn 500 p.k. Themistokliu ka mundur perset ne Selamin me anijet e tij dhe Leonidha ka luftuar ne tremopile. Keto jane fakte historike. Filozofet e para jane ata te Miletit dhe Sokrati, Platoni dhe nxenesi i tij Aristoteli , mesuesi i Aleksandrit te madh jane reale. Njerez qe kane lene pas vepra te shkruara. Ashtu sic ka egzistuar Hipokrati babi i mjeksise dhe Pitagora teoremen e te cilit nxenesit e mesojne ne shkolle. Keto nuk jane shpikje te perendimit se te peret qe i kane perkthyer keto vepra te klasicizmit helen kane qene arabet gjate pushtimeve te tyre nga Afria deri ne Spanje ne vitet 800. Prejt arabeve ato u bene te njehur dhe ne perendim dhe gjate perjudhes se rilindjes europiane duke i nderthurur dhe me trashegimin romake u pervetesuan dhe u formesua ajo qe ne sot e quajme qyteterimi perendimor. Legjendat padyshim qe nuk tregojne historine ato vishen dhe me romantizem , miticizem dhe letersi popullore si dhe ne rasti e Kostandinit dhe Dorentines por gjithmone e kane nje baze vertetesie qe qendron ne faktin se malesoret shqiptare kane luftuar kunder okupatorit ku ne lufte nje nene vertet mund te kete humbur 9 djem. Pjesa tjeter eshte bukuria mitike qe e mban gjalle shpirtin e etnise dhe perkatesise te grupit ta quajme. E njejta gje mund te thuhet dhe per Helenen e Trojes. Nuk ka rendesi arsyeja e luftes por mesazhi qe percjell Homeri. Egoizmi, Lakmia, Fisnikeria Dinakeria , tipare te races njerezore qe jane prezent ne cdo kohe dhe ne cdo popull. Tani mo Sillo sa gomar duhet te jete dikush qe ti beje hi keto mrekulli qe i kane lene botes jo grkeve por gjithe botes keta korifej te antikitetit. Vetem gomaret me te medhenj mund te thone sna duhen keto. Po ku gjen me gomar se keta!?

                2. m
                  mendimi im

                  Historianet debatojne per luften e 2-te boterore qe nuk ka as nje shekull qe ka ndodhe, apo per luften e ish-Jugosllavise ne dekaden e fundit te shekullit te kaluar, jo per luften e Trojes 3 mije e sa vjet me pare ku greket nuk egzistonin si emer dhe as si komb. Qofte Iliada qofte Odisea eshte e vertetuar qe kane nderhyrje te mevonshme ne favor te Greqise. Ashtu si per Homerin ashtu dhe per shkrimet e tij nuk jane gje tjeter veç hamendesime te interpretueshme ne favor te ndertimit te historise boterore.

                  1. S
                    Sillo injoranti prof historie ne Majlazi

                    Po ckomb mo Sillo, kombet ne shek XIX linden mo Sillo. Gjithe bota kishte peransore e mbreter. Ne France me 1789 u be nje revolucion qe vensoai republiken per here te pare di gje ti mo Sillo apo hajde te flasim se interneti i dha ze gjithe budallenjeve. Greqia dhe grek eshte nje term qe bota i quan te lashtet helene . Ata vete e quajne veten helene. Tani jane a sjane pasardhes kjo eshte teme tjeter por Sillo greket ne ate kohe jetonin ne qytet shtete. Ishte Sparta, Athina, Korithi, Teba etj nuk kishte shtete atehere me kufij te percaktuar si sot. Kuptove Sillo? Sillo meri ato hamendsimet futi ne turkaje dhe be nje zhiro me Historoan nevojtoren Sazezhi andej nga Majlazia

                    1. m
                      mendimi im

                      Ti permend ca emra dhe hopa behesh akademik. Bravo xha Sillo. Sic duket nuk ta var njeri ne jete dhe kerkon te besh interesantin ne telefon. Xhaxhi Sillo e njoh historine antike. Un bera nje koment te shkurter siperfaqsor nuk mbajta ndonje leksion qe ti kerkon te me vesh noten.

                  2. S
                    Shkrimet e Homerit nuk ekzistoje

                    Perralla te krijuara nga fantazistet e kohes se feudalizmit ne Europe, ne vitet 1400-1500. Ne kohen e Homerit shkruhej vetem ne papiruse Si mundi Homeri te shkruaj Iliaden, ne gjethe papirusi!? Je lexo ketu: Anglisht: "The ancient papyrus these books were written on rarely survives, meaning that ancient copies of Homer from the lands he wrote about simply don’t exist." Papiruset qe Homeri shkroj "librat" e tij nuk kane mbijetuar, dmth qe kopjet e lashta te Homerit per vendet per te cilat ai shkroj, thjeshtesisht, nuk ekzistojne. Anglisht: "But now, reports the BBC, archeologists in Greece have found 13 verses from The Odyssey chiseled into a clay tablet dating to the third century A.D. or earlier, representing the oldest lines of the poet found in the ancient land." hqip: "Por tani, raporton BBC, arkeologet ne Greqi kane gjetur 13 vjersha nga "Odisea" te gdhendura ne pllaka guri qe datojne ne shekullin e trete te eres sone (AD = anno domini) ose me heret, dhe perfaqesojne vjershat me te vjetra te poetit te gjendura ne token e lashte." Pra disa vjersha jane gjetur vetem tani ne shekullin e 21-te. Atehere, nga erdhen gjithe ato vjersha dhe e gjithe poema e Iliades. Njerez thirrini mendjes dhe mos besoni budallalleqe te fantazisteve Europiane qe kane krijuar perralla me greke dhe na i kane paraqitur si te verteta. Shekspiri (qe lindi ne 1564) ishte nje krijues i vertete dramash dhe poezish te tilla.

                    1. S
                      Sillo turqiliu

                      O Sillo idjoti po Arabet ishin te paret qe perkthyen filozofet greke dhe Homerin mo Sillo ne vitet 800 kur pushtuan deri ne Spanje. O Sillo perendimi i perktheu nga arabet. mbetje mongole nuk fshihet historia o mongol ISIS qe shkaterruat Palmiren. Injorante , perendimit ja doni te mirat dollaret dhe eurote por trurin sperme mongole ju ngelet. Njerez pa shtylle kurizore

                      1. S
                        Shqip...

                        Sillo gabeli me pasaport Bythqiri , po ti mer pedera per cilin e mban vetem ktu e na kercen bel dancit e burrave grek ne Haremet e Sulltanit ! Hahahahah .Kujt i hiqesh bytha jote o pleht katundi si me qen dikushi se paske pasaporten greke ? Po me perednimin cfar te lidh ty rropsi pederastet aziatik ardhun ne kte kontinent nga Anadolli e izmiri mbsai ju pren kokat Turqit e Qemal Ataturkut dhe ju hodhen ne dete . Jo ti mor bythqim katundari minoricare ,por as ata gabelet e Athines nuk kane asgje Europiane e lere pastaj Perendimore . Quhen Europian Greket ,qe e para u krijuan si shtet shume shume von ur si Komb s'ekzistonin fare dhe deri kur u krijuan e deri me sote duke i marre 1/2 e teritorit Shqiperise ,mbahen me buke dhe armatime nga Europa ,nderkohe qe nuk kane asnji Tipar apo Kulture Europiane o gaxho greqie . Ku i shikon kto endrra ti mer katnar i qelbur ,apo ne bythen e janulles .Yyyyyyyyyt rraca me e ndyre e njerezimit .Me kot s'ju urren dhe tallet gjithe Bota . Din bythqimat ne greqi se cfar eshte Europa hej . Asgje nuk ka Greke ajo e ashtquajtura Greqi sot e gjitha eshte nji Manipulim i turpshem per arsye thellesihte Politike nga Historianet e Fillozofet Europian . Turku ju a lerofte nga i pari deri ke i fundit dhe Ne Shqiptaret do ta shijojme me shishe Rakie ne dor kur te shikojme ne TV Turkun mes Athines duke ju shkerdhyer rracen juve Kermave te Ballkanit

                        1. S
                          Sillo kari

                          ik shqip se po ta bej bythen si vrimat e hubndes bq.nuk komentoj per debile. komentoj per ata qe duan te kuptoje .

                          1. J
                            Janulla me side ne gurrmaze

                            Sillo kari , qish bre se na bere kurjoze ! Si bytha e janulles apo jotja ? Po kur na bo edhe Pedrasti sikur po e qijne Shqiptaret dhe po kalon ne Orgazem hejjjjjjjjjjjj !!!!!!!!!!! Haaahahahaha .O moterqir ,qeke interesant . Pederast Historian ti aaaaaa prandaj i bo Gojore te gjithve me radhe ti ktu . _Porse mua jooooo ! Mbaje ate gojen tende ter jarg sperme larg nga Cari im . Sillma motren tate ktu se vallahi ke me u gzu edhe ti si motra jote .

                            1. g
                              gabelo

                              ste ka treguar motra per mua o gelbaze?

                              1. g
                                gabelo motra e tij dhe Une

                                ha ha ha -gabelo , mbasi ja pallova gopin motres tate ajo me suprizon papritur .E mer me doren e saj nga Pid.i dhe e rras ngse adal ke vryma e By me pak veshtiresi dhe me thot : Vllai im vdes per kte kar qe ke ti ! Ja shtyta edhe pak brenda dhe ajo leshoj nji Oh kenaqsie . Vllain tend i thashe Gabelin Korifilllak nuk i fus Carin tim ,por mundet ti fusja dicka tjeter sa ta ngopte njiher e mire . Ajo ktheu ngadal koken nga un dhe me thot: Nuk ngopet ai .Futi cte duash ne bythe .Eshte ber me keq se gruaja e tij . _Ciao Froccio . e kujdes ! Gjithmone KondomeBocca me vete ,se na perhapet semundjet Botes

                        2. v
                          vezhguesi

                          Ti more mik, qenke shume i lecitur, por kur fillon e shan te tjeret qe kane mendime te ndryshme nga perrallat tuaja, fillon e perdor sharje ordinere. Kjo tregon se ke vertet shume te drejte ...

                          1. x
                            xheJ. eN. Bi.

                            O Sillo... Të qaj hallin se si ja bën me kaq injorantë rreth vetes...Të urojë të kesh një zemër dhe stomak të fortë për t'i përballuar.

                        3. A
                          Aleksander Thana

                          Kjo anglezka ka harruar Lezhen, ku hipotezat e fundit te dalipeve, sazan gureve e te tjere “shkencetare” te shquar, kane zbuluar trojen, pastaj vjen Sparta, Igumenica dhe karaburuni.

                          1. $
                            $antiago-@-Chil€

                            Arabët dhe izraelitët (bashkë me grekët që me shumë mundësi janë me prejardhje egjipto-izraelite) e kanë shkërdhyer historinë e botës. Kanë djegur e shkatërruar çdo evidencë që tregon preajrdhjen e vërtetë dhe rrugëtimin e njerēzimit. Krijuan dhe fetē bashkë me biblën e kuranin për ta mbajtur njeriun nën frikë , por që krijuan njē armiqësi me njëri tjetrin dhe errësirë tē pērjetëshme. Më përpara njeriu falenderonte dhe i lutej diellit , hënës, yjeve, ujit, zjarrit , tokës dhe qiellit.. Njerēzimi ka bërë ndërtime dhe vepra gjigande dhe komplekse( shumë herë më të mëdhaja se sa piramidat e egjiptit ) mbi 60 mijë vite më përpara se izraelitët e arabët të fillonin nga përrallat.... Përrallat e tyre u përdorën nga një grup pasanikësh perëndimorë për të krijuar perandoritë e tyre përrallore dhe për të siguruar 95 % e pasurisë së botës ndërkohë qē 95% e poplullsisë së botës e 'ha sapunin për djathë' dhe sot e kësaj dite.

                            1. T
                              Tola e sheshte e Çakos

                              Mire Çako te fala Kabales dhe komitetit te 300

                            2. A
                              Aqua Quarelle

                              Thëmbra e Aqillit apo zëmra e Aquillës . Ô t'ran t'lënët m'anë ~} ....një Perlë aqutine .

                              1. p
                                po kur na hiqet e Sillo Bytha si dikushi !

                                hik er bythqim greqie dhe kap sufllaqin e radhes ,po na bo bytha jote sikur di dicka mbi Historine etj lexon pederasti dicka interenetit dhe hapet bythe ktu .yyyyyyyyt bythqim greku .vetem nji gje dijne greqiret . me lepi bolet . zhdukuni nga mediet shqiptare se keni me e pagu shtrenjt gjithe fyerjet qe na beni ktu per me shume se 15-vjet , KUjtoni se do shpetoni dhe sdo ju gjejme kush jeni ? Hajte se edhe ne pidh te grave te futeni kemi me ju qit prej andej . U bo pederi me fy shqiptarin !

                                1. d
                                  do ju shtrim Barka-s o bythqire Gerrk

                                  po ju krruhet shume FiloGrekeve ajo vrima e bithit , do ju a bejme dhe juve si Karaficit .D o ju shtrime Barka-s- ju o Grek butheqire , te gerrmoni token ne Vorio Epire . Zvarre njeri pas tjetrit lidhur ne litare ,do ju terheqim tatepjete fshatit minorikare t. dhe kujt kur urdhri Shqiptarit ta t'ju degjojne veshet , do shikoni shpaten mbi koke dhe Qylafin e shqiptarit qe ngredheshet . _koken gjaprinjeve grek ne shqiperi e t'ja fusim ne bythe te janulles dhe ngrejme nji Dolli pastaj per Vorio Epirin .

                                  1. H
                                    HABIBEBLON

                                    ~} Quhet e Pirros mëhalla thonë mëhall'e përtejme prapë të Pirros , piranikë a farmakës e nofka qylaf lëçitiu sjellmën e mos m'a anës po drejt azgan zgalem . Ranë ca e do t'u bieç prapë e behu lëmsh me vëllanë e komshinë kush do të ta var e kush ta shan si ta do e si ta ni dollomanës me vreshtën pa vjelë e gjoksin grop e zhvatu prap harq . Kush zgjati dorën u'a premë kush kërkoi morri e iku a ndejti mbreteron a ja apo njësoj si , e duan në mos më , imanë u'a ndëron , e i sorrollat si korba . Ne s'e ndërojmë tonën , ca i bejmë hasha . Pirgulla ime ësht'sertë e nuk zbutet ndryshe thahet e m'humbet fara ndaj shtoj me kaleima . S'thomë m'anë'tënë t'humbtë vula as t'u mbylltë dera as der'e dos'as as sallo n'qyp veç sheleg'e e i dhis t'ëmbëli m'an'nishan e nuk humb nj'gurr'eq pas gorricës nga do shkon e kodoshi e nje'nga syt'e s'ëmës e net's'a s'harron pirrionkën e mal'ku t'ë e la e e ka le .

                                  2. H
                                    Hasoni dhe bitha e Helenit me paruke

                                    do ju a bejme shtrire ,por edhe me kembe ,si ja bente Parizi Helenit pas ne ate vend-e !

                                    1. V
                                      V.k

                                      Ti Hason te run karin

                                    2. d
                                      do ja kdnojme mo ?

                                      O ja qi ,o ja qiiiiiii ih - o ja qime Historine ! - O ja qime Historine-eeeee me pedere dhe Gerrqine ! Uopa djam iso

                                      1. E
                                        Erdogan

                                        Keta o Sillo ndryshojne Emrat cdo 50 vjet. Nga Qemale,Ismail,Shaban,Aqif,Abdullah,Saleh,Mahmut,Qerim,Vezire etj ne periudhen (period angl) Komuniste i beren Clirim,Besim,Shkelqim,Agim,Gezim nga Gyzel turq,Patriote (Patridha greq),Viktor (Fitore "shqip"),Eduart (Edi),Xhorxh,Bujar tyrqisht nga Bujur,Vendim etj. Keta o Sillo te vetequajturit "Skiptare" kujtojne se duke "Ofenduar" (ofend angl) Greket,Epirotet,Ilyret,Maqedhonasit,Ionet etj e kane hequr Bishtin qe ua kane salduar ne shekujt e Perandorise Osmane. Ka "disa" qe jane shumice ne Albanistane qe ankohen per "padrejtesite" e Evropes kunder ketyre qe nuk dine se cfare rrace (race ang) jane. Flasin edhe per "Kufij" dhe "histori". Nuk e kuotojne qe nga koha e majmunit deri ne 1878A D Historia eshte shkruajture nga Kaurret e Derrit. Bile edhe flamurin (fllug angl) e kane Greke te Bizantit bijte e Vezireve, Pashallareve, Bejlereve, Agallareve, Hoxhallareve, Muhipeve,Dervisheve Pellazagare.

                                        Lini një Përgjigje