Te fundit
Shqipëria, një republikë kundër punëtorëve
17 Mars 2023, 19:10Politika
TEMA
Nga Ylli Pata
Edi Rama ka rimarrë prej thuajse një viti një aksion politik për të frenuar një hemoragji frenetike të ikjes së fuqisë punëtore në vend.
Një hemoragji që ka nisur herët, e nga niveli i lartë i kualifikimit po merr dalë ngadalë të gjithë shtresat, aq sa edhe baret e qendrës së Tiranës nuk arrijnë dot të gjejnë më kamerierë e banakierë.
Çështja e largimit të shumë shqiptarëve në Perëndim është përdorur dhe vijon të përdoret politikisht nga opozita, çka në fakt është e pritshme edhe është dialektike.
Është një nga çështjet që padyshim duhet të rrihet më shumë, por që më shumë sesa retorikë kërkon një qasje më të menduar mirë jo thjeshtë si sulm ndaj qeverisë e mazhorancës, por edhe rrugët për të frenuar këtë hemoragji.
E përveç politikës, kjo është një temë kyçe që mund t’i sjellë audiencë paneleve të darkës që janë kthyer në bunker zjarri ndërmjet palëve apo “armikut të radhës”. Megjithatë, nëse trajtohen me mënyrën e kakovonisë së përnatshme apo lubisë së “investigativëve” më mirë ta lënë fare.
Gjithsesi, fakt është se çështja e punëtorëve apo më mirë të thuhet konservimit e mbrojtjes së punës dhe të drejtave të punëtorëve, nuk është aspak një fenomen i ri.
Shqipëria, e nisi rrëzimin e komunizmit si një republikë “pushimesh nga puna”, një republikë që rrënoi punëtorët dhe degradoi sindikatat. Edhe pse Partia Demokratike erdhi shpejt në qeverisje, si pasojë e një greve të madhe të sindikatave të minatorëve në vitin 1991, që më pas u kthyen në pronarë pasurish të paluajtshme në bregdet dhe ortakë të krimit të organizuar.
Pushimi nga puna u kthye në një nga mënxyrat e “Republikës së Re”, e cila nga 1991, me një nen famëkeq 24/1 ndërmori një fshesë masive ku hodhi në rrugë intelektualë e specialistë nga më të kualifikuar në vend. Që nga industria, shërbimet, ushtria, policia e etj përfunduan në rrugë duke shitur rroba e banane, e më pas përfunduan në Perëndim. Kanadaja i priti krahahapur specialistët shqiptarë të naftës dhe sektorit minerar, pa i detyruar fare që të bëjnë provime shtesë, e u mori kështu know how-n e konsiderueshëm dhe të përgjithshëm që ata kishin. Kështu ndodhi me oficerët e policisë që u kthyen në specialist security, apo grumbullues, klasifikues dhe administratorë të tregut të pasurisë së patundshme në SHBA, Kanada apo Britaninë e Madhe.
Fshesa e qeverisë së parë “demokratike” e cila nuk kishte fare lidhje me një largim të atyrë që nuk ishin të aftë, pasi u zëvendësuan me njerëz pa shkollë, solli një precedent të rrezikshëm. Ku çdo qeveri që do të vinte do të fshinte të gjithë ata që punonin në administratë për t’i zëvendësuar me militantët e saj. E Kështu u krijua klasa e drejtorëve që punojnë 8 vjet me qilizëm duke vjedhur, pushojnë 8 vjet, e më pas rikthehen sërish. Kemi pasur oficerë policie që emigronin në SHBA apo Belgjikë, e janë kthyer për t’u bërë shefa e drejtorë.
Ky model natyrisht që u mor edhe te privati, i cili as nuk e çau kokën për staf të kualifikuar, por ashtu si politika i mbushte vendet e punës me rrufjanë e servilë. Para ca ditësh një sipërmarrës i madh që ka edhe televizione qahej për një gjobë që kishte marrë nga tatimet, duke mos dalë vetë, por nxjerrë disa punëtorë.
Ndërkohë që para ca kohësh ka larguar nga puna një sasi të madhe punëtorësh, me të cilët kanë edhe gjyqe, për të cilat nuk kanë thënë asnjë fjalë në mediat e tyre.
Neni i parë i Kushtetutës së Italisë, që u shkrua në vitin 1947 nga thuajse të gjithë partitë parlamentare: demokristianët, socialistët, komunistët neofashistët, liberalët etj, thekson: “Italia është një Republikë e themeluar mbi punën”.
E pikërisht e drejta e punëtorit është një nga më të rëndësishëm më Europën e re që doli pas luftës së dytë botërore, duke bërë që jo rastësisht shtetet e saj të jenë sot vendet më të zhvilluara ekonomikisht.
Shqipëria për 30 vjet ka nëpërkëmbur çdo të drejtë të punëtorit, sa është krijuar një brez i tërë i cili ka punuar gjithë kohën në të zezë, e nuk ka mundësi të dalë në pension.
Një brez që ka punuar non stop pa orar, pa ditë pushimi, pa leje të zakonshme të paguar siç e ka Europa, pa lejen e lindjes etj etj. Pikërisht kjo ka qenë një nga arsyet më të mëdha që detyrojnë krahun e kualifikuar që të largohet, sepse në Europë e SHBA, apo Kanada respektohen të drejtat e punëtorëve.
Shqipëria nuk ka arritur të vijë as në standardet e periudhës komuniste për punonjësit e kualifikuar. Disa profesione si minatori për shembull paguhej më shumë se CEO(drejtori ndërmarrjes). Një minatory merrte edhe 15 mijë deri 20 mijë lekë të vjetra në muaj. Duke bërë kështu jo vetëm të jetonte më mirë, por edhe të shkollonte fëmijët, duke krijuar kështu mudnësinë e rritjes së numrit të inteligjencës shqiptare.
Në Bulqizë për shembull numri i të diplomuarve nga fëmijët e minatorëve është i konsiderueshëm, e shumë prej tyre arritën me rezultate të shkëlqyera të diplomoheshin e të ngriheshin në majat e vendit. Po nuk ishin vetëm minatorët, shumë paguheshin edhe profesione të tjera si montatorët apo saldatorët etj që punonin në hidrocentrale apo vepra publike.
Para pak vitesh kur u ndërtua TAP në Shqipëri, kompania nënkontraktore i mori saldatorët nga Turqia sepse nuk kishte në Shqipëri.
Edhe drejtësia shqiptare asnjëherë nuk ka respektuar Kodin e Punës, i cili ka mbetur vetëm letër, sipas gjasave nuk e di asnjë gjyqtar apo prokuror. Thjesht janë marrë vendime për të larguar nga administrate, duke krijuar kështu precedentin skandaloz të pagesës së dy listave: ata që emërohen dhe ata që shkarkohen, çka është rëndëse e madhe për ne si taksapagues. Për vite e vite.
Në vendimet e gjykatave të komunizmit, nëse një heqje nga puna cilësohej i paligjshëm, paratë i paguente nga xhepi drejtuesi që kishte larguar punëtorin. Duke mos shkaktuar asnjë problem në buxhet. Natyrisht që ka shumë e shumë probleme të mprehta që së bashku me ligjin e pronave është një nga shkaqet e degradimit të jetës dhe shoqërisë në Shqipëri.
Një shoqëri që asnjë ditë nuk e respektoi njeriun e punës por njeriun e dhunës, horrin dhe mashtruesin. Këtu edhe shoqria politike hyn në lojë si një garë për të marrë vendin e humbur të punës, kur në fakt ai vend apo qeveri që largon dhe heq njerëz nga puna, sidomos punonjës, jo thjesht drejtues, krijon kështu predispozitat e një humbje të madhe, që bëhet gropë që nuk mbushet dot. Siç ka ndodhur edhe me ne…
26 Komente
Lini një Përgjigje
Më të lexuarat
24 oret e fundit
Javen e fundit
Blog Tema
O Pate...ku punoja une nga 250 ete ne 2013...sot kane ngelur rreth 20....te gjithe te larguar ndonese kishin ne pune shume qe ne 88....ndaj mos na hap barkun...pra ky 12 vjet ishte ne gjume e hapte ekspozita...o zot...ky u zgjua papritur...ikni o te tredhur se me keq se sot nuk ka qene kurre...ne cdo sektor....
Une kisha mundesi ta ngrija biznesin jashte, e bera ne Shqiperi dhe jo vetem nuk me ka ikur asnje punonjes jashte, por edhe ata qe i kishin bere valixhet gati i ktheva nga rruga. ............ Pa diskutim qe shteti ka gjynahet e veta ne kete histori, por faktori kryesor eshte kultura e pergjithshme e te berit biznes qe nuk dine te respektojne punonjesin, dhe tendenca per te bere sa me shume evazion fiskal................Bizneset rriten ndjeshem xhirot keto 10 vjet por nuk e kanalizuan sa duhet nje pjese te fitimit per rritje rrogash dhe trajnime. Nuk paten as vizionin te kuptonin qe rritja e shitjeve kerkon punonjes shtese dhe jo humb edhe ata qe ke.
Na ishte nje here rama dhe punetoret: https://www.gazetatema.net/2021/04/01/keta-tanet-presin-pune-ne-shtet-rama-ketu-vijne-masazhiere-nga-bali-e-parukiere-nga-turqia-normale-puntoret-e-huaj/ E ka shume te tilla ku ju mburrej Italianeve se ktu ska sindikata. Tashme ska me as votues o ditezi!
Kundër punëtorëve por pro korrupsionit,oligarkëve,degjeneratave dhe çdo të keqeje.
Kush e gjen , cili shkerdhate u deklaronte bisneseve te huaja, qe te investonin ne shqiperi se nuk kishte sindikata! Dhe pas 10 viteve ben sikur I qan xhani se ska puntore ! Jo se sindikatat jane te pavarura por nje tallje e tille me njerezit punetore nuk lejohet as nga budallai i lagjes.
Fiks, sec ishte njeri qe tallte rakun me krahun e punes ne Shqiperi, hajdeni ju tha italianeve para gjithe mediave, se ketu mund te shkelni lirisht cdo ligj e te drejte te punetoreve e sju thote njeri gje. Ishalla vjen ne pushtet Edi Rama e i zgjidh keto halle thuaj...
Faleminderit për analizën korrekte. Në këto 33 vjet, ajo që mori goditjen kryesore ishte puna, zhvlerësimi i punëtorëve dhe vlerësimi i parazitëve. Merr djalin e Berishës, ku punon? Ku ka punuar që ka para sa nuk i di sa ka, dhe paguan nga të gjitha krahët për të ruajtur privilegjet e fituara nga pushteti i babait? Ata që u përjashtuan me 24/1, ikën nëpër botë me rrobat e trupit dhe me moralin e punës të fituar gjatë sistemit socialist, i bënë vënd vetes dhe nder Shqipërisë kudo që shkuan. Të rriturit e demokracisë, pjesa më e madhe morën rrugën e krimit.
Bravo...!
Edhe kur ishte Berisha ne pushtet shqiptaret iknin naten, tani qe eshte Rama ikin edhe diten. = Pra, shifet qarte si dallojne Berisha malok dhe Edroga Sorrosjan Edrogan-Vucic.....lol
Demagog, a njoni, Gebels po dhitet ne varr.....
Tani u kujtuat per puntoret ju ndyresira Ju qe beni shembull ate qe pasurohet duke vjedh me ate qe mbjellin drog e prostitucion me emisjone degjeneruese qe shembulli i tyre eshte duke bere orgji neper ekrane Nuk jepni njerezit e punes por i ofendoni ata Ju qener politikane shkaterruat sendikalizmin
U kujtua per Kllasen Punetore dobici Komunist i Netes. Me vjen per te qeshur me kete karagjoz. Nje thenie shkon. " E vetmja gje qe shumica e njerezve mesojne nga Historia, eshte se nuk mesojne asgje".
"Phoenix"! Po qe ke komentin ma te mire sipas sondazhit te Qim Pekes, kyt e di?
Ky eshte rezultati i prishjes se sindikatave nga politika mjerane kryenece.
Një analizë e saktë,e qartë dhe reale,objektive dhe e thjeshtë,për të gjitha palët dhe për këdo. T‘a kemi të qartë se përveç arsyeve që përmënd z.Ylli,sot janë lehtësuar shumë mundësitë e lëvizjes dhe është më se normale se kushtet e punës,shpërblimi(paga),mbrojtja e të drejtave të punëtorit e gjithçka e nevojshme për një jetë normale,janë shumë më të mira në perëndim. Pra poli manjetik perendimor është disa herë më tërheqës për fukaranë e gjorë.Instiktivisht oërqindja më e madhe e atyreve që emigrojnë,s’e vrasin fare mëndjen dhe gjejnë rrugën më të mundëshme për të realizuar një jetë sa më normale.
Edvini I bente ftese biznesmeneve ne Europe te vinin ne Shqiperi, se fuqia punetore eshte e lire dhe nuk ka sindikata! Pas 10 vitesh ky I papergjegjshem po korr frytet e deklaratave te papergjegjshme! Ky si shkaktar I problemit nuk mund te jete sherues I problemit!....
O zullap, nuk ndreqen keto gjera me fjalimet e tua, po me masa administrative te forta ndaj bisnesit.
Eshte e vertet qe minatoret, naftataret, traktoristet, peshkataret, montatoret, metalurget, saldatotet, shoferat e shume specialist te tjer mernin leke me shume se drejtori i ndrmarjes, edhe une qe shkruaj kete koment mesataren e roges vjetore e kame patur nga 1982 deri sa ne flaken ne rruge 1994, 12790 leke (te vjetra) se punoja nga 12-14 ore ne dite, dhe me 20 vjet vjetersi pune une mare 93000 leke (te vjetra) pension. Ja pra ky eshte vlersimi qe na eshte bere nga politikbersit te djathe dhe te majte.Na futen ne nje thes si ai qe punoi ne kooperativ (qe ne fund te fundit mori toke ne pronsi) dhe specialistet e ind. mekanike.Qe ta perfundoj komentin do te thoshja: Edhe 100 femij te kisha nuk do i keshilloja te jetonin ne shqiperi, se si vend eshte i bekuar, si popull jemi te mallkuar.
Një kryeministër nuk u lutet punëdhënësve për të paguar më mirë punëtorët, po vendos me ligj sa duhet të jetë paga minimale për skllevërit e kohëve moderne.
Zoti kryeministër kam një këshillë për ju "Frakeshtajni" "frankenstein" kur pa krijesën e vet u tmerrua por ishte tepër vonë. Besoj të jesh aq i zgjuar që ta kuptosh këtë këshillë.
Nisma per Amnistine fiskale tregon se punetoret jane paguar me shume se cduhet!!
Ky eshte mashtrusi me i madh qe ka shqiperia,mafjoz e hajdut
Njeriu qe nuk ka Punuar asnje Dite ne Jeten e Tij ,Po ben Ekspertin dhe lote Korkodili per Puntoret….Ti sa puntore Ke ne Bisnezet e tua dhe te Gruas e Vellait tend o Rrenacak..Sa I paguan….Ky eshte Kryministri me Fodull….Pasi ndoqi gjysmen e kombit tani Po fillon te kuptoje gabimet Ke 10 vite ne Qeveri o Fodull….pas Sali Qelbesires ky eshte Nje Tjeter Debil qe urren Shqiptaret e Varfer dhe don ti mbaj skllever..Ku Ke punuar ti qofte edhe nje Dite o Rama ne cilen kohe apo vit ta dime..se ti ben vetem Gebelsin
Budallallepsja te ka mberthyer keq moj Pate . Ke kujton se rren kur e nis me bythe qe ne fillim " Rama ka rimarre thuajse prej 1 viti nje aksion per te frenuar emoragjine e ikjeve..." Edi Rama ka nga 2013 ne pushtet qe ka marre vetem nje Aksion - Shpopullimin e Shqiperise me qeverisjen e tij Plehre te deshtuar totalisht ne nje Varferi anembane. Kaq moj Pate, hajt te fala shoqeve...
Mene fund shqiptaret kuptojne qe rama eshte koka e mafjes
Lereni Edin te ndertoje Shqiperine, sic po e nderton pastaj merreni ju pushtetin qe te lozni e kuvendoni e t’a garzoni Shqiperi- ne duke lojtur me ciftelin kenge te heresh- me me Lahuten e Malesise ! Kjo keshille eshte per te gjithe simpatizantet e kunder- shtaret e Edit …. Ka kusure Edi ? Sa te duash ?! Here tjeter per te,flasim